میراث مکتوب – در این كتاب اولگ گرابر، مورخ بلندآوازۀ هنراسلامی كه بیش از 31 عنوان كتاب دربارۀ هنراسلامی و صدها مقالۀ كمنظیر در این عرصه نگاشته و تاكنون چند كتاب وی به زبان فارسی برگردانده شده است، خواننده را با نقاشی ایرانی كه عمدتاً نگارههای زینتبخش كتابهای ادبی، تاریخ، منافعالحیوان، هیئت و دیگر نسخههای خطی است آشنا میسازد؛ هرچند دیوارنگارههای آثار تاریخی و نقوش سفالینهها را نیز مدنظر قرار میدهد تا با طرح پرسشهایی چند، راهگشای پژوهشهایی بنیادین در عرصههایی كه مهم مییابد، گردد.
مؤلف در این كتاب نشان میدهد چگونه ویژگیهای پیشینۀ تاریخی نقاشی ایرانی، ایجاد کننده خصایصی منحصر به فرد چون رنگهای جالب، مادهزدایی از فرهنگ، تجدید احساسات، تجدید خاطرات ظریف و ترکیبی تومان از رزم و بزم شده است. خصایص نقاشی ایرانی حالتی از زیباییشناسی مرتبط با شعر و عرفان فارسی در بیننده ایجاد میکند.
در بخشی از این كتاب آمده است: «هنر غرب تنها در آغاز قرن بیستم بود که شروع به کشف نقاشی ایرانی کرد. هنرمندانی چون ماتیس و کاندینسکی که تحت تاثیر هندسه و رنگهای درخشان نگارگری ایرانی قرار گرفتند جزو نخستین مدرنیستهایی هستند که خصایص هنر ایرانی را وارد آثار خود کردند. حالا که یک قرن از این تحول میگذرد علاقه هنر دوستان و بازدیدکنندگان از موزهها به نگارگری ایرانی روزبه روز بیشتر میشود. جاذبه نقاشی ایرانی در پیچیدگیهای هوش ربای آن و شیوه حیرت انگیز طرح مساله درباره ماهیت نگارگری ایرانی و شیوه درک شاهکارهای آن است.»
كتاب «مروری بر نگارگری ایرانی» ترجمهای است از متن اصلی فرانسوی با عنوان «درآمدی بر نقاشی ایرانی» که در پاییز سال 1999 میلادی، نشر دانشگاهی فرانسه در آن کشور منتشر کرد.
این كتاب پنج فصل را با نامهای «تاریخچۀ مختصر نقاشی ایرانی»، «خاستگاهها و منابع»، «زمینههای تاریخی و فرهنگی»، «مضامین اصلی نقاشی ایرانی» و «درآمدی بر زیباییشناسی نقاشی ایرانی» شامل میشود. «یادداشتها»، «کتابشناسی» و «مقدمه مترجم» هم ضمیمۀ این کتاب است.
اولگ گرابر، مروری بر نگارگری ایرانی، مترجم : مهرداد وحدتی دانشمند، تهران، فرهنگستان هنر، 224 صفحه، قطع: رقعی، بها: 300000 ریال، 1396.