میراث مکتوب- مراسم یادبود علامه دهخدا روز ششم اسفندماه ۱۴۰۰ بر مزار او واقع در ابن بابویه توسط جمعی از اعضای موسسهٔ لغتنامهٔ دهخدا و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی دانشگاه تهران و دیگر دوستداران او برگزار شد.
با توجه به تعویق زمان برگزاری مراسم سالیانه گرامیداشت علامه دهخدا -به دلیل رعایت شیوهنامههای بهداشتی- این مراسم صمیمانه به یاد علامه دهخدا، با حضور دکتر حسن انوری، دکترمحمدرضا شفیعی کدکنی، دکتر محمود بیجنخان، دکتر هادی ویسی، دکتر اکبر ایرانی، دکتر بهرام پروین گنابادی، دکتر ایرج شهبازی و دیگر دوستداران علیاکبر دهخدا برگزار شد.
قرائت قرآن توسط دکتر حمید عابدیها (عضو شورای تألیف مؤسسهٔ دهخدا) آغازبخش این مراسم بود. سپس دکتر محمود بیجنخان رئیس مؤسسهٔ لغتنامهٔ دهخدا، ضمن توصیف جایگاه علامه دهخدا و یاران او از جمله سیدجعفر شهیدی، از فعالیتهای اخیر مؤسسه دهخدا در حوزه فرهنگ نویسی و زبانفارسی ازجمله بارگذاری کامل لغتنامهٔ دهخدا در وبگاه مؤسسهٔ دهخدا و تألیف لغتنامهٔ بزرگ فارسی به عنوان ادامهٔ راه دهخدا سخن به میان آورد.
دکتر حسن انوری (از مؤلفان لغتنامهٔ دهخدا) گفت: من حدود چهل سال به تفاریق در مؤسسهٔ لغتنامهٔ دهخدا از سال ۱۳۴۱ کار کردم. دهخدا کار بسیار بزرگی را بنیان گذاشته و همکارانش این کار بزرگ را به انجام رساندند. او از دکتر دبیرسیاقی یاد کرد که با همت و تلاشهای او لغتنامهٔ دهخدا در سال ۱۳۵۹ به پایان رسید. دکتر انوری سپس نظرات خود را در خصوص لغتنامهٔ بزرگ فارسی بیان کرد.
مریم میرشمسی (عضوشورای تألیف موسسه دهخدا) بخشی از خاطرهٔ زندهیاد صدرالدین الهی از مراسم خاکسپاری دهخدا را خواند: «… نزدیک ساعت ده بود که جنازه را حرکت دادند و ما به دنبال تابوت، چشمهای پر از اشک و سرخ دکتر معین را دیدیم و باورمان نمیآمد که مردی به آن سختی، این طور کودکانه در پسِ تابوتی بگرید، درست مانندِ پسری که پدری بزرگ را از دست دادهاست…».
عمادالدین شیخ الحکمایی غزل «درد عشقی کشیدهام که مپرس» را به نقل از خاطره دکتر محمد معین از روزهای پایانی حیات علامه دهخدا خواند.
اجرای موسیقی با نوازندگی و خوانندگی صابر سوری، بخش بعدی برنامه بود و در ادامه دکتر ایرج مهرکی شعری را که شادروان دکتر مظاهر مصفا در سوگ علامه دهخدا سروده بود، با مطلع «چو من دیده گر داشتی تا بگرید»، خواند.
دکتر بهرام پروینگنابادی سخنران بعدی بود که ضمن توصیف شخصیت دهخدا گفت: به عقیده من دهخدا فراتر از یک نام است، دهخدا یک مکتب است که اصولش بر شرافت، ایمان به کار، احترام به زبان فارسی و وطنپرستی است.
دلنوشتهای از اکرم سلطانی (سرپرست شورای تألیف موسسه دهخدا) پایان بخش مراسم بود. او گفت: «… علامه علیاکبر دهخدا! بعد از ۶۶ سال، امروز ما دوستدارانت این جا گرد آمدهایم تا یادت را گرامی بداریم. این گردهمایی، صمیمانه، خودجوش و دلی است. من به عنوان یکی از یاران شما که شاید نقشی کوچک در اعتلای لغتنامه داشته باشم، میخواهم شما را خطاب قرار دهم و بگویم، آن روز که نگران به پایان رسیدنِ لغتنامه و چاپ آن بودی هرگز فکر نمیکردی روزی برسد که در سرتاسر جهان، در هر لحظه و هر مکان، بشود به لغتنامه مراجعه کرد بدون آنکه کتابش را در دسترس داشته باشی. این مدیون تکنولوژی از یک سو و کوشش دوستدارانت از سوی دیگر است.
دیگر اینکه بگویم همۀ ما که به نوعی ریزهخوارِ خوانِ گستردهات هستیم، بخوبی میدانیم، از آن روزی که قلم بر دست گرفتی و لغتها را یادداشت کردی و تا روزی که اولین جزوهها به چاپخانه رفت، چه رنجها کشیدی و چه مشکلاتی داشتی که اگر این مشکلات نبود، شاید اجل مهلت میداد و میتوانستی چاپ همۀ کتاب یا لااقل قسمت زیادی از آن را ببینی…»
گفتنی است این مراسم به صورت زنده از صفحه اینستاگرام مؤسسه دهخدا پخش گردید و ویدئوی تولید شده از مشروح این مراسم در وبگاه و صفحات اجتماعی مؤسسهٔ لغتنامهٔ دهخدا قرار میگیرد.
منبع: پایگاه اطلاعرسانی مؤسسۀ لغتنامۀ دهخدا