میراث مکتوب- همزمان با چهلمین روز درگذشت مرحوم دکتر محمدرضا راشد محصل استاد پیشکسوت و چهره ماندگار ادبیات خراسان، مراسمی با عنوان «هشیوار و دانادل و زنده نام» و حضور جمعی از اساتید، دانشجویان و علاقمندان به زبان و فرهنگ فارسی و به دعوت و میزبانی خردسرای فردوسی در هنرستان آریو مصلی نژاد در مشهد برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، دکتر «محمدجعفر یاحقی» استاد پیشکسوت دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر خردسرای فردوسی در سخنانی بغض آلود با نام بردن از مرحوم دکتر راشد محصل با عنوان پدر خردسرای فردوسی گفت: وی پشتوانه و ستون خردسرا بود و بدون او، ادامه مسیر سخت است. دکتر راشد، درخت تنومند خرد و دانشوری و خردمندی بود و دریغا که امروز دیگر در بین ما نیست. دکتر راشد اهل خرد بود و با خرد زندگی کرد. شاهنامه مجسم بود و خردمندی در وجود او تبلور پیدا کرده بود.
وی افزود: ما تلاش می کنیم راه او را ادامه دهیم و اصلا نمی توان به یاد او نبود. نمی شود انسان پدر خود را فراموش کند و دکتر راشد هم پدر خانواده بزرگ خردسرای فردوسی بود. یکی از یادگارهای مهم دکتر راشد نیز گاهشمار فردوسی است که امسال نیز به یاد دکتر راشد منتشر می شود.
آنچه دکتر راشد را محبوب ساخته بود، اخلاق و منش او بود
در ادامه این مراسم دکتر «محمد بهنام فر» عضوهیات علمی دانشگاه بیرجند با اشاره به ۳۷ سال شاگردی در محضر دکتر راشد محصل، وی را یک الگوی تمام عیار معرفی کرد و گفت: دکتر راشد، خورشیدی بود که به همه جا می‌تابید و خصوصا توجه زیادی به زادگاه خود شهر بیرجند داشت.وی افزود: باید این نمادهای فرهنگی را به جامعه منتقل کنیم تا در نسل های آینده نیز افرادی نظیر دکتر راشد پدید آید. او گوهر پاکی داشت و در خانواده ای عالم زندگی کرد و افراد خانواده او نیز همه افرادی بزرگ و باسواد در شته های مختلف علمی هستند.
بهنام فر تاکید کرد: آنچه دکتر راشد را محبوب ساخته بود، اخلاق و منش او بود. دینداری را با همه معیارهای واقعی قرآن داشت. با همه فراز و نشیب زندگی، آرامش او به هم نریخت و ایمانی استوار داشت. نه اخراج از دانشگاه و نه برگزاری بزرگداشت برای او، در منش او تغییری ایجاد نکرد. اهل دکانداری نوید و افراد با هر گرایش و سلیقه ای او را تحسین می کردند. طبع سخاوتمندی داشت و تجسم فرهنگ و ادبیات ما بود.
وی افزود: از دغدغه های مهم دکتر راشد، فرهنگ بود. با همه تواضع و فروتنی، از اصول خود کوتاه نمی آمد. احترام به انسانیت می گذاشت و اجازه نمی داد انسانیت او خدشه دار شود. اینگونه بود که محبوب قلب ها شد.
به معلمی به عنوان حرفه و پیشه نگاه نمی کرد
سخنران بعدی این مراسم، دکتر «محمد طبسی» استاد دانشگاه آزاد اسلامی کرمان بود که ضمن بیان برخی از خصوصیات اخلاقی دکتر راشد محصل گفت: دکتر راشد، معلمی بود که به معلمی به عنوان حرفه و پیشه نگاه نمی کرد. معلمی را یک رسالت می دید و انسانی کامل در عمل بود.
وی افزود: دکتر راشد، سالها با متون ادبی و حکمی و عرفانی و اخلاقی مانوس بود و این آثار را با همه وجود خود زیست. او بسیار شاگردپرور بود و به شاگردان خود، خصوصا انان که علاقه بیشتری به فرهنگ و ادبیات نشان می دادند، بسیار بها می داد.
آخرین یادداشت دکتر راشد محصل برای دانشگاه فردوسی مشهد
در ادامه این مراسم، دکتر «مریم صالحی نیا» مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد بود که در ابتدای سخنان خود، آخرین یادداشتی را که توسط مرحوم دکتر راشد محصل به مناسبت هفته آموزش برای دانشکده ادبیات ارسال کرده بود را قرائت کرد که در بخش هایی از آن آمده است: «بدون مبالغه و اغراق، هفتاد سال معلمی کرده ام اینک تجربه آن همه سال را نثار شما می کنم. شما بنیادی ترین مسئولیت های اجتماعی و فرهنگی را بر عهده گرفته اید: مسئولیت پیوند «هست ها» به «بایدها» یا «واقعیت ها» به «حقیقت ها» و این وظیفه، همت بلند، دقت کافی و بردباری و توان فراوان می خواهد که شما دارید. شما مجموعه تاریخ و فرهنگ و زبان فارسی را که انتقال دهنده همه میراث های ملی است، می شناسید و باید بشناسید. شما اندیشه های متعالی، توانایی های علمی و عظمت و شکوه فرهنگی ایرانی را باید انتقال دهید. عواملی که هویت ایرانی را در درون مرزهای مختلف جغرافیایی می سازد و اهمیت زبان را در ساخت شخصیت اجتماعی و هویتمندکردن افراد جامه روشن می کند…»
صالحی نیا در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: امید خود را از دست نمی دهیم و راهی را که مرحوم دکتر راشد به ما آموخته است را با عشق ادامه می دهیم و آنچه را که به ما آموخته است را در عمل به کار می گیریم.
دکتر راشد محصل «آدم حسابی» بود
سخنران بعدی این مراسم، دکتر «اصغر دادبه» استاد پیشکسوت دانشگاه علامه و رئیس بخش ادبیات دایره المعارف بزرگ اسلامی بود که ضمن بیان نکاتی درباره ضرورت بازیابی هویت ملی و نقش عقل در تعلیم و تربیت خاطرنشان کرد: کاری که استاد راشد درباره خرد در شاهنامه انجام داده است، بسیار مهم است.
وی افزود: درست گفته اند که اگر بزرگان در صد سالگی یا دویست سالگی هم درگذرند، جوانمرگ شده اند. چون تازه در آنجا به جوانی اندیشه خود رسیده اند. دکتر راشد، آدم حسابی بود و مرد بود. او دودل نبود. دل خود نهاد و دل دلبر گرفت.
دادبه خاطرنشان کرد: قطعا راه او ادامه پیدا می کند و محال است که حقیقت بمیرد.
پاسداشت زبان فارسی به معنای پاسداشت هویت ملی است
«محمد حسین زاده» مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این مراسم گفت: ما از چند جهت به فردوسی مدیون هستیم. برای گسترش خرد و خردورزی، برای حفظ و گسترش مرزهای معنوی ایران یعنی زبان فارسی، و به جهت حفظ مرزهای جغرافیایی ایران زمین که با دمیدن روح غیرت و عزت، با فرهنگ پهلوانی در مردمان این مرز و بوم دمیده شد.
وی افزود: از همین جهت، به بزرگانی مانند دکتر راشد مدیونیم که ما را با فردوسی بزرگ آشنا کردند و زوایای پنهان و شگرف شاهنامه را به نسل های بعد از خود انتقال دادند.
حسین زاده تاکید کرد: جوانان باید بزرگان و قله های ادبیات کشور را اینچنین بشناسند که چه کارهای بزرگی برای حفظ زبان فارسی انجام داده اند. فراتر از آن، پاسداشت زبان فارسی به معنای پاسداشت هویت ملی و مرزهای فرهنگی و هنری و اعتقادی این کشور است.
وی افزود: باید راه دکتر راشد محصل را ادامه دهیم و فردوسی را به نسل های نوجوان و جوان بشناسانیم و این مهمترین اقدام برای حفظ ایرانی است که فردوسی برای آن کوشید.
بخش های دیگری از این مراسم مشتمل بر سخنرانی دکتر زهرا دلپذیر از شاگردان دکتر راشد محصل، دکتر «محمدحسن راشد محصل» برادر و مهندس «محمدحسین راشد محصل» فرزند مرحوم دکتر محمدرضا راشد محصل بود.
همچنین در این مراسم، سوگ نوازی گروه بیدل پورعطایی نیز برای حاضران اجرا شد.
گفتنی است در این مراسم حکم عضویت افتخاری خردسرای فردوسی نیز به دکتر «اصغر دادبه» تقدیم شد.
رضا میرزاده
منبع: شهرآرا نیوز