ميراث مكتوب- جمشيد كيانفر در پنجاه و هفتمين نشست مركز پژوهشي ميراث مكتوب، گفت: در كل نظام آموزشي ما، تصحيح، اساسا محلي از اعراب ندارد.
وي در اين نشست با عنوان « آسيب شناسي تصحيح و چاپ متون كهن» كه روز شنبه 15 ارديبهشت ماه 86 در تهران برگزار شد، افزود: بحث تصحيح متون در تمدن اسلامي، چيز جديدي نيست، اما در دنياي غرب تا حدودي تازه است و داراي شيوه هاي مختلف كه امروز در جامعه ما هم، از اين شيوه دوم يعني شيوه متن منقح كه در غرب رايج و متداول شده، استفاده مي شود.
وي گفت: در گذشته، ما آثاري زيادي را داريم كه درسده هاي بعد از آثار پيشنيان، توسط فضلا با استفاده از چند نسخه تصحيح مي شد، اما قيد نمي شد كه منابع مورد استفاده اينها كدام نسخه هاست. بنابراين ما به اين نسخه ها به عنوان نسخه جديد برخورد مي كرديم و اين سنت تا اواخر قاجار را ادامه داشت. مثلا نمونه شاهنامه امير بهادري، زماني كه قرار بود قبل از انقلاب مشروطه در دوره مظفر الدين شاه در ايران چاپ شود، نسخ خطي خوبي از مجموعه كاخ گلستان در اختيار گردانندگان قرار گرفت و براساس چند نسخه قديمي خوب كه در كتابخانه سلطنتي آن روزگار موجود بود، نسخۀ شاهنامه امير بهادري فراهم و به چاپ سپرده شد. حتي متاخرتر از نسخه خطي شفاهي بوعلي در كتابخانه ملي هست كه مرحوم ميرزا يدالله كزوري اين را براساس چند نسخه از شفا كه در اختيار داشته، نسخه جديدي را تحرير كرده كه امروز اين نسخه نيز موجود است، اما آنچه امروز متداول شده اين است كه در هر بخشي-چه بخش مديريت هاي پژوهشي و چه دربخش مديريت هاي نشر- از ديد مصححان و فضلاي بزرگ، داراي مشكلاتي هست كه درمجموع ما اينها را به عنوان آفت هاي تصحيح نام مي بريم.
كيانفر ادامه داد: بخشي از تصحيح در اختيار مصحح است، مثل جمع آوري نسخ استنساخ و شيوه روش تصحيح كه از ميان روشهاي رايج بهره مي گيرد، اما روي ديگر تصحيح به چاپ سپردن آن است كه خود آن هم در نوع خودش، مشكلاتي دارد. به عبارتي خانه از پاي بست ويران است، ضمن اينكه تصحيح مورد حمايت قرار نمي گيرد. در بحث پژوهشي هم مشكلاتي دارد. در تحريرهاي مجدد هم نياز به متن تصحيح شده خوب و عاميانه داريم كه در اختيار خوانندگان قرار گيرد، ولي مساله اصلي اين است كه بحث تصحيح در نظام آموزشي ما هيچ جايي ندارد و در سيستم آموزشي ما از اين قرار است كه دو واحد درس به عنوان روش تحقيق و يا در بعضي رشته ها 4 واحد مي گذارند كه اساسا به روش تحقيق اشاره اي ندارد، حال ممكن است برخي از استادان محترم براساس ذوق و علاقه خودشان، در پايان هر ترم به فرض اشارتي به بحث تصحيح و اهميت آن بكنند، ولي در كل نظام آموزشي ما، تصحيح، اساسا محلي از اعراب ندارد.