میراث مکتوب- از «اداره تحقیقات اردو و فارسی» واقع در منطقه پورا معروف، شهر میو، ایالت اُتّرپَرَدیش هندوستان، مجلّه «فیضان ادب» به زبان اردو و فارسی منتشر می‌شود.
مدیر این مجلّه دکتر فیضان حیدر است که منطقه پورا معروف، زادگاه وی است. وی پس از کسب تحصیلات ابتدایی در «مدرسه دینی باب‌العلم» (شهر مبارک‌پور)؛ «سلطان‌المدارس» (شهر لکنو) و «جامعه ناظمیه» (شهر لکنو) عربی، فارسی، اردو، فقه، منطق و فلسفه فراگرفت. در 2003 از «دانشگاه لَکنو» و در 2008 در «دانشگاه جواهر لعل نهرو» در رشته ادبیات فارسی تحصیل کرد. سپس از «دانشگاه بَنارس هندو» دکتری فارسی گرفت و عنوان رساله وی: «سفرنامه‌نویسی فارسی در هند» بود.
دکتر فیضان حیدر در حال حاضر مدیریت «اداره تحقیقات اردو و فارسی» در شهر میو را برعهده دارد. برخی از آثار وی: «اظهار نظر؛ مجموعه مقالات درباره زبان و ادبیات اردو و فارسی» (سال چاپ: 2015)؛ «تصحیح رباعیات خیّام به همراه مقدّمه، ترجمه و معنی واژگان به زبان اردو» (سال چاپ: 2016)؛ «تصحیح، مقدمه و حواشی تاریخ معظّم‌آباد معروف به گورک‌پور» (متن فارسی، سال چاپ: 2016)؛ «تصحیح و مقدّمه ریاحین‌الانشا» (متن فارسی، سال چاپ: 2016؛ «انتخاب کلام پروین اعتصامی» (سال چاپ: 2017).
در هر شماره مجلّه «فیضان ادب»، مقالاتی با محوریت تراثیات فارسی منتشر می‌شوند. همچنین شعرهای فارسی از شاعران قدیم فارسی‌گوی هندوستان هم زینت‌بخش صفحات این مجلّه هستند. در زیر، فهرست این مقاله‌ها از نخستین شماره ژانویه- ژوئن 2016 تا ژانویه-مارس 2018 معرّفی شده اند.
جلد 1- شماره 1 و 2- ژانویه تا ژوئن 2016
– «حضرت خضر علیه‌السّلام در حکایت‌های صوفیان» // نویسنده: مهران افشاری- ترجمه از فارسی به اردو: سیّد حسن عبّاس
– «تاریخچه تاریخی و فرهنگی سرزمین اَوَد و خدمات نثری فارسی راجا رَتَن سینگ زخمی» // ناظر حسین
– «عبدالله خویشگی قصوری؛ عالمی وسیع‌الجهات در دوره عالمگیر» // اَرمان احمد
– «نسخه خطّی فارسی از دیوان آفرین لاهوری در شهر بَنارَس» // محمّد انیس‌الرّحمن
– «احوال و آثار ملک‌الشّعرا غزّالی مشهدی» // سیّد احمد میان
– «دلیل مقبولیت عُرفی در هندوستان» // فیروزبخش افروز
– «اثرات زبان فارسی در دوره دو شاعر هندوستان: میر و سودا» // غلام اختر
– «شعر فارسی علامه شبلی نعمانی» // مهدی رضا
– «نقش هندوها در تذکره‌نویسی فارسی» // محمّد کاشف رضا
– «نگاهی به شعر فارسی مولانا احمدرضا خان بریلوی» // شبنم خاتون
– معرّفی کتاب «نگارشات مختار» // به کوشش: اَرمان احمد – شامل یازده مقاله از دکتر مختارالدّین احمد (1924-2010) استاد برجسته عربی در هندوستان: «السامرة فی اخبار خوارزم؛ اثری ناشناخته از ابوریحان بیرونی»؛ «المقفی الکبیر؛ اثری چاپ نشده از المقریزی»؛ «محمودبن علی الاستاد القاهری»؛ «نسخه‌خطّی نفیسی از مجمل اللغة ابن الفارس به همراه استدراک آن»؛ «الشفا از ابن سینا»؛ «برخی از اشعار چاپ شده ابوالعتاهیه»؛ «احمد بن یوسف الکاتب المعروف به ابن الدایة»؛ «نویسنده معروف عرب در قرن هشتم میلادی به نام صلاح‌الدّین الصفدی»؛ «دیوان شعر بشار بن برد».
– معرّفی کتاب «سیرالعارفین»- سال تألیف: 942 هجری- تألیف:حامد بن فضل الله درویش جمالی // نویسنده: دکتر رعنا خورشید، ناشر: دانشگاه اسلامی عَلیگَر، هندوستان، سال چاپ: 2013.
– «معرّفی کتاب «علمای برجسته شیعه در منطقه پورا معروف در هندوستان» – نویسنده: فیضان جعفر علی، ناشر: مؤلف، سال چاپ: ؟.
– معرّفی مجلّه «ادراک- ویژه‌نامه فصیح‌الدّین بلخی»، شماره ژانویه تا ژوئن 2015، مرکز تحقیقات اردو و فارسی در گوپال پور، هندوستان، مدیر مجلّه: دکتر سیّد حسن عبّاس.
جلد 1- شماره 3 و 4- ژوئیه دسامبر 2016
– «صفیر بلگرامی و تذکره‌اش:جلوه خضر» // سیّد حسن عبّاس
– «خدمات مرحوم احمد گلچین معانی» // سیّد نقی عبّاس کیفی
– «مرزا عبدالرّحیم خان‌خانان» // سیّد محمّد میان زیدی
– «شعر فارسی نظیراکبرآبادی» // ارشد جمال
– «شعر عربی در سرزمین میو در هندوستان» // عبدالمغیث
جلد 2- شماره 1 و 2- ژانویه تا ژوئن 2017
– «آثار منسوب به آزاد بلگرامی» // سیّد حسن عبّاس
– «بررسی چهار مقاله» // ذیشان حیدر
– «سفرنامه‌نویسی در فارسی» // فیضان حیدر
– «نواب صدیق حسن خان؛ شخصیت جامع الاطراف در قرن نوزدهم میلادی» // جاوید اختر
– «بارَت کَلابون، مرکزی تاریخی و فرهنگی در شهر بنارَس» // ریشما خاتون [به هندی: بهارَت کَلابهون]
– «سه نسخه‌خطّی دیوان عُرفی در کتاب‌خانه مرکزی سیاحی راوگایکوار در شهر بَنارَس» // محمّد کاشف رضا
– معرّفی کتاب «شکر هند در شکرستان فارسی» – نویسنده: خانم قمر غفّار
جلد 2- شماره 3 و 4- ژوئیه تا دسامبر 2017
– «غزالان هند؛ شاهکار آزاد بلگرامی» // سیّد حسن عبّاس
– «سَرو دیش ورثانت سَنگره؛ ترجمه اکبرنامه به زبان سانسکریت» // راجیش سَرکار
– «احوال و آثار کَنوَر بَدری کرشن فروغ سکندرآبادی- وفات:1922» // محمّ آصف
– «زبان فارسی و سه مرکز قدیم در ایالت بیهار و اشعار صوفیانه سیّد قاسم حاجی‌پوری» // [سه مرکز: بیهار شریف؛ حاجی‌پور؛ باگَل‌پور]
– «علم‌الاقتصاد؛ نخستین تالیف علامه محمّد اقبال» // تنویرعالم انصاری
– «معرّفی رزم‌نامه چاپخانه نَوَل‌کشور» // نازیه تسکین [ترجمه منثور از «مَهابارات» است که در چهار جلد از چاپخانه منشی نَوَل کشور به چاپ رسیده بود و هر چهار جلد امروزه در «مجموعه کیفی» در کتاب‌خانه مولانا آزاد دانشگاه اسلامی علیگَر نگهداری می‌شود]
– معرّفی «مجلّه ادراک» // شماره 10، مرکز تحقیقات اردو و فارسی در گوپال پور، سیوان، ایالت بیهار، هندوستان، مدیر مجلّه: دکتر سیّد حسن عبّاس.
جلد 3- شماره 1-ژانویه تا مارس 2018
– معرّفی «مجلّه ادراک» // شماره ژانویه تا دسامبر 2016، مرکز تحقیقات اردو و فارسی در گوپال پور، سیوان، ایالت بیهار، هندوستان، مدیر مجلّه:دکتر سیّد حسن عبّاس.
– «ریاحین‌الانشا» – نویسنده: مفتی محمّد عبّاس شوشتری- به کوشش: ذیشان حیدر، ناشر: ایجوکیشنل پّبلشنگ هاوس، دهلی، سال چاپ: 2016. [این کتاب شامل چهل رقعات فارسی است که مؤلف از شعر بسیار استفاده کرده است. «ریاحین‌الانشا» سال‌ها جزو کتاب‌های درسی «جامعه ناظمیه شهر لکنو» بود].
جلد 3- شماره 2و3و4- آوریل تا دسامبر 2018
-«نگاهی به مرآت الاصطلاح»- تألیف: آنندرام مخلص // علاءالدّین شاه- اشتیاق احمد
تمام شماره‌های «فیضان ادب» در سایت ریخته به طور آنلاین قابل مطالعه است:
https://www.rekhta.org/emagazines/faizan-e-adab?lang=ur
منبع: پایگاه خبری نسخ خطی