میراث مکتوب- فرانسوا دُسه، باستانشناس و پژوهشگر فرانسوی و مدرس دانشگاه تهران با اشاره به جایگاه ممتاز تمدنی ایران و خاورمیانه گفت: برای هر ایرانی، هویت ملی زمانی معنا مییابد که بداند بسیاری از آغازهای بزرگ تاریخ بشر، از همین سرزمین برخاسته است؛ شهرنشینی، دامداری، کشاورزی، فلزکاری و خط، نخستینبار در اینجا پدید آمدند.
فرانسوا دُسه باستانشناس برجسته فرانسوی که سالها در ایران زیسته و پژوهشهای میدانی و دانشگاهی متعددی در حوزه خاورمیانه و تمدن ایران انجام داده، با تاکید بر نقش بیبدیل این جغرافیا در شکلگیری تمدن جهانی اظهار کرد: تحول در کشاورزی و دامداری از حدود ۱۰ هزار سال پیش در منطقهای که امروز ایران، جنوب ترکیه و فلسطین نام دارد آغاز شد، در حالیکه اروپا چند هزار سال بعد وارد این مرحله شد. این یعنی خاورمیانه پیشرو بوده است.
دُسه درباره انگیزه خود از حضور میدانی در ایران گفت: من نمیخواستم فقط در اروپا بنشینم و درباره خاورمیانه بخوانم؛ میخواستم مستقیماً در متن این تاریخ و تمدن باشم و رودررو با پدیدههایی مواجه شوم که بر حیات بشر اثر گذاشتهاند. به همین دلیل ایران را انتخاب کردم؛ بخشی حیاتی از خاورمیانه و خاستگاه تمدن.
وی با اشاره به تحولاتی که ایران در شکلگیری ساختارهای مدنی و حکمرانی به جهان آموخت، افزود: اولین دولتها و روشهای زندگی اجتماعی در خاورمیانه شکل گرفت. روش شهرنشینی از اینجا به دیگر نقاط جهان صادر شد. از اینرو باستانشناسی اروپا نمیتوانست مرا راضی کند. آثار حیرتانگیز تاریخ خاورمیانه و بهویژه ایران، تأثیری عمیق بر من گذاشته است؛ بهطوریکه هر بار که در موزه لوور به اشیای ایرانی نگاه میکردم، حس غرور و شگفتی در من زنده میشد.
این پژوهشگر تاریخ و زبانشناسی که در دانشگاه تولوز فرانسه تحصیل کرده است، درباره نخستین ارتباط خود با ایران نیز گفت: سال ۲۰۰۳ که برای تحصیل به پاریس آمدم، بخش زیادی از مطالعاتم را به تاریخ ایران اختصاص دادم. اما هیچ آشناییای در ایران نداشتم. تا اینکه با ژان پرو، رئیس پیشین گروه باستانشناسی فرانسوی در شوش آشنا شدم. او وقتی متوجه علاقه جدی من شد، با دکتر یوسف مجیدزاده تماس گرفت و به من گفت: «فرانسوا، بلیت بگیر و برو ایران؛ مجیدزاده در جیرفت منتظرت است.» آنجا بود که اهمیت رابطه انسانی در باستانشناسی را با گوشت و پوست حس کردم.
فرانسوا دُسه در ادامه با تاکید بر اینکه ایران پاسخ بسیاری از پرسشهای بنیادین تاریخ بشر را در دل خود دارد، گفت: تداوم کاوشهای باستانشناسی در ایران موجب کشف هزاران لوح میخی و آثار مکتوب شده است که اطلاعات دقیقی درباره حکومتداری، اقتصاد، زبانشناسی و نظام دینی تمدنهای کهن ارائه میدهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: خاورمیانه و بهویژه ایران از دوره نوسنگی تا امروز، بستر پیدایش نخستینهای تمدنی بشر بوده است؛ از روستانشینی و فلزکاری گرفته تا نگارش و شکلگیری دولتهای بزرگ. هر دستاوردی که امروز جهان مدرن به آن میبالد، در ریشههای خود به این جغرافیا بازمیگردد.
منبع: میراث آریا