میراث مکتوب- دبیر کل همایش بینالمللی «مخطوطات مشرق زمین» با اشاره به ضرورت معرفی نسخههای خطی به جوانان گفت: زمانی جوانان به حفظ و نگهداری از نسخ خطی میپردازند که اهمیت آن را بدانند. ما در تمام این سالها یک مستند داستانی جذاب درباره نسخههای خطی نساخته یا هیچ متنی در قالب داستان ننوشتهایم.
سید صادق حسینی اشکوری به چگونگی و اهداف برگزاری این همایش اشاره و بیان کرد: این سومین همایش بینالمللی است که به همت «مجمع ذخائر اسلامی» و «مؤسسه تاریخ علم و فرهنگ» برگزار میشود و یکی از مهمترین دلایل برگزاری آن، آشنا کردن نسل نوجوان و جوان با نسخههای خطی و اهمیت آن است.
به گفته این نسخهشناس، زمانی جوانان به حفظ و نگهداری از نسخ خطی میپردازند که اهمیت آن را بدانند و درک درستی از آن داشته باشند. ما در تمام این سالها یک مستند داستانی جذاب درباره نسخههای خطی نساخته یا هیچمتنی در قالب داستان ننوشتهایم. به عبارتی از زبان و شکلی امروزی و دلنشین برای معرفی گنجینههای خود بهره نبردهایم.
اشکوری به اینکه استفاده از زبان امروزی برای معرفی گنجینههای هنری و فرهنگی ضروری است، اشاره و بیان کرد: ایران، یکی از تمدنهای کهن جهان است و ما در علوم مختلف چون جبر و هندسه و نجوم و کشاورزی و موسیقی، صاحبنظر بوده و حرفهای بسیار برای گفتن داشتهایم؛ اما پژوهشگری نیست که این حرفها و قصهها را از دل نسخههای خطی بیرون بکشد و بهروز کند. برای مثال در کشوری چون انگلستان، جیکی. رولینگ با نوشتن مجموعه «هری پاتر» افسانهها را بهروز کرده و داستانی خلاق برای نوجوانها نوشته اما چند نویسنده ایرانی به افسانههای مدفونشده در دل مخطوطات توجه کردهاند؟!
به گفته دبیرکل همایش بینالمللی «مخطوطات مشرق زمین»، یکی دیگر از اهداف برگزاری این همایش، معطوف شدن توجه استادان دانشگاه، اهالی رسانه، صداوسیما، موزهداران، مجموعهداران، دانشجویان و نوجوانها و جوانها به نسخههای خطی و اهمیت آن است. به عبارتی در این همایش به نسخههای خطی تولید شده در قاره آسیا یعنی ایران، افغانستان، عراق، هند، پاکستان، ترکیه، چین، ژاپن، سنگاپور، فیلیپین، بنگلادش، روسیه، عربستان، یمن، سوریه، لبنان، فلسطین، تاجیکستان و… توجه میشود. منطقهای وسیع که تمدنهای کهن و مهمترین بخش میراث مکتوب بشری را در خود جای داده است. برای مثال چینیها از دو هزار سال پیش کاغذ داشتهاند.
اشکوری در پاسخ به اینکه چرا محدوده جغرافیایی و موضوع همایش تا این اندازه گسترده است و برای مثال تنها به نسخ خطی جهان اسلام یا ادبیات یا علم پرداخته نشده بیان کرد: یکی دیگر از اهداف ما توجه به قاره آسیا و پهناور بودن و گوناگونی آن بود. به این معنی که دلمان میخواست کشورهای آسیایی به یکدیگر نزدیک شوند و برای مثال چینیها و ژاپنیها و هندیها با مخطوطات جهان اسلام آشنا شوند و مسلمانها هم، نسخ خطی در شبه قاره و پژوهشگران آن را بشناسند.
دبیرکل همایش بینالمللی «مخطوطات مشرق زمین» به محورهای این همایش اشاره و بیان کرد: معرفی تفصیلی نسخههای ارزنده خطی در کتابخانههای قاره آسیا و مراکز فرهنگی و کتابخانههای جهان و فهرستنگاری آنها، مقایسه بین مخطوطات اسلامی و سایر ادیان، شیوههای نوین حفاظت و مرمت مخطوطات شرقی، همچنین ررشهای جدید فهرست نگاری، شناسایی ظرفیت کتابخانهها، مراکز تحقیقاتی و موزههای دارای مخطوطات شرقی، تصحیح و احیای متون منتشر نشده و دیجیتالی کردن مخطوطات شرقی از جمله محورهای همایش است.
به گفته اشکوری، مجمع ذخائر اسلامی و مؤسسه تاریخ علم و فرهنگ، پیشتر هم در سال ۱۳۹۲ «همایش بین المللی میراث مشترک ایران و هند» و در سال ۱۳۹۳ «همایش بین المللی میراث مشترک ایران و عراق» را با همکاری دانشگاهها و مراکز علمی و سازمانها برگزار کرده بودند که نتیجه ملموس این دو همایش انتشار بیش از ۱۵۰ جلد کتاب بود.
همایش بینالمللی «مخطوطات مشرق زمین» در سه مرحله برگزار میشود. گام نخست تجلیل از بزرگان و پژوهشگران برجسته نسخ خطی در آبان ماه سال جاری است؛ پس از آن همزمان با اسفند، بخش دوم همایش در ترکیه و قسمت اصلی و پایانی اردیبشت ۱۴۰۲ در تهران و قم برگزار خواهد شد.
علاقهمندان و پژوهشگران برای شرکت در این همایش میتوانند مقالههای خود را تا اول بهمن ماه ۱۴۰۱ به نشانی قم، خیابان طالقانی، کوی ۲۳، فرعی اول سمت راست، پلاک ۱ و ۴، مجمع ذخائر اسلامی، مؤسسه تاریخ علم و فرهنگ ارسال یا به سایت www.orientalconferences.ir مراجعه کنند.
منبع: ایبنا