میراث مکتوب – شرح رسالۀ تنبیه الامة و تنزیه الملة اثر محمدحسین نائینی در کتابی مستقل با عنوان آستانه تجدد منتشر شد.
تنبیه‌الامة و تنزیه‌الملة رساله ای سیاسی از محمدحسین نائینی در دفاع از حکومت انتخابی و مخالفت با سلطنت مطلقه و حکومت استبدادی است که آن را در ربیع‌الاول ۱۳۲۷ ق. (پس از به توپ بستن مجلس شورای ملی و پیش از فتح تهران توسط مشروطه‌خواهان) نوشت و در همان سال در بغداد به چاپ رساند این کتاب مورد تأیید محمدکاظم خراسانی و عبدالله مازندرانی دو فقیه معروف آن زمان نیز قرار گرفت.
عنوان کامل کتاب را «تنبیه الامة و تنزیه الملة فی لزوم المشروطیة الدولة المنتخبة لتقلیل الظلم علی أفراد الأمة و ترقیةالمجتمع» نیز ثبت کرده‌اند.
تنبیه‌الأمة و مؤلف ارجمندش نماد مکتبی فقهی ـ سیاسی شد که بیان دینی از آزادی و دموکراسی در مذهب شیعه فراهم می‌کرد و یا حداقل مقدمات چنین مهمی را تدارک می‌دید. به همین دلیل است که تنبیه‌الأمة در مرکز مناقشات معاصر ما، دربارۀ استبداد و مردم‌سالاری از یک‌سو، و نوگرایی مذهبی و سکولار از سوی دیگر نشسته و در این چهار سوق، همزمان مورد توجه علاقه مندان به مذهب، سیاست، تاریخ و ملیت قرار گرفت و «جاذبه و دافعۀ» پردامنه‌ای برانگیخت.
بحران اندیشه و سیاست در ایران معاصر، و اهتمام و توسعۀ علوم انسانی در سطوح آموزش عالی، موجب اقبال روزافزون به تاریخ اندیشه‌ی سیاسی معاصر گردید و باز هم تنبیه‌الأمة نائینی اهمیت مضاعفی از دیدگاه رابطۀ دین و دموکراسی پیدا کرد. اما ادبیات کتاب نائینی چنان فشرده و دشوار است که خواننده و پژوهشگر امروز را با مشکلات جدی مواجه می‌کند.
مؤلف در این کتاب کوشیده است با توضیح واژگان در کنار متن و شرح و تحشیۀ تنبیه‌الأمة اندیشۀ مکنون در آن را بازنماید و امکانات و تنگناهای این اثر مهم را در راستای رابطۀ دین و دموکراسی، و به‌طور کلی، دین و دولت مدرن آشکار سازد.
فیرحی، داود، آستانۀ تجدد (در شرح تنبیه‌الأمة و تنزیه‌الملّة)، تهران، نی، ۶۲۸ صفحه، قطع: وزیری، بها: 400000 ریال، 1394.