میراث مکتوب- آغاز سال نو خورشیدی 1403 چون «قِران سعدَیْنی» بود با ماه مبارک رمضان و نویدبخش. پایان سال گذشته نیز از آن رو خوش‌یُمن بود که لطف خدا شامل حال این بنده شد تا شاهد جشنِ باروَری سی‌سالگیِ نهالی باشم که در ایامِ شبابِ سی‌سالگیِ خود کاشته بودم و الحمدلله و به قول حضرت حافظ: « شکر خدا که هر چه طلب کردم از خدا _ بر منتهای همت خود کامران شدم.» با نفَسِ بزرگان فرهنگ بالیدم و به برکشیدن جوانان مشتاق کامروا گشتم. ثمرات و بهره‌های این درخت تنومند، نه فقط کمیت عناوین کتب و نشریاتی بود که قفسۀ کتابخانه‌های داخل و خارج کشور مزّین به آنها شد که جوانان علاقه‌مندی بودند و تربیت شدند و میراث مکتوب را پناه و مایۀ دلگرمی خود یافتند و این موضوع سبب شد تا قدر میراث نیاکان خود را بهتر بشناسند و آن را پاس دارند و با پژوهش در آنها، اندیشه‌های اسلاف را ارج گذارند و بر هویت ملی و دینی خود افتخار کنند.
در آیین سی‌سالگی میراث مکتوب، حضور با اشتیاق بزرگان فرهنگ و ادب، فریاد دستمریزادی بود به سی‌سال کوشش برای اعتلای فرهنگ مکتوب ایران. متبرک می‌کنم این نوشته را به سخنان گهربار بانوی فرهیختۀ کشور و مایۀ فخر ایران دکتر ژاله آموزگار: «سی‌سال نهادی فرهنگی را سرحال نگاه داشتن، با تلخی‌ها و شیرینی‌ها، غم‌ها و شادی‌هایی و دوام آوردن، سی‌سال هم آفرین و هم شماتت شنیدن، سی‌سال شکیبایی تا نهال کوچکی را به درختی بارور تبدیل کردن، کار کوچکی نیست…»
سال جدید را با بهره‌گیری از تجارب گذشته، با امید به آینده‌ای روشن و با استمداد از لطف حضرت حق و پشتگرمی به دعای نیکان و مددِ خیرخواهان و فرهنگ‌دوستان آغاز می‌کنیم.
سه نشریۀ آینۀ میراث، گزارش میراث و میراث علمی اسلام و ایران، همچنان در خدمت پژوهشگران خواهد بود. گزارش میراث در روزهای آخر سال منتشر شد و برای دسترسی رایگاه بر روی وب‌گاه مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب قرار گرفت. نشریه‌ای که محبوب بسیاری از اهل فکر و نظر شده است. ویژه‌نامۀ دوفصلنامۀ میراث علمی نیز به بررسی آثار و اندیشه‌های علمی ابوریحان بیرونی اختصاص یافت و وظیفه‌ای بود که به مناسبت سال گرامی‌داشت وی که از سوی یونسکو اعلام شده بود، ادا شد و برای دسترسی تاریخ‌علم‌دوستان بر روی پایگاه اینترنتی میراث مکتوب قرار گرفت. اما آخرین شمارۀ آینۀ میراث با رتبۀ علمی وزرات علوم به‌زودی منتشر و مقالاتش بر روی وب‌گاه میراث مکتوب گذاشته خواهد شد.
آینۀ میراث تلاش کرد که با رتبۀ علمی پژوهشی در خدمت دانشجویان علاقه‌مند به حوزۀ تحقیق و تصحیح متون باشد تا سهمی در ارتقای علمی و مراتب دانشگاهی آنها داشته باشد، اما دریغ که سطح مقالات علمی رفته رفته تنزل یافت و به حد نصاب برای چاپ در این اواخر نرسید و به‌رغم فراخوان عمومی برای ارسال مقالات علمی، با کمبود مقالات مواجه شد. امسال برآن شدیم که آینۀ میراث را بدون درج رتبۀ علمی، آن‌سان که اعلام خواهیم کرد، منتشر کنیم از آنان که نیاز ندارند نام استاد راهنما و مشاور را به‌رغم میل یدک بکشند و ما را بدان مجبور سازند. خوشحال نیستیم که در کنار نام نویسندۀ اصلی نام افرادی را چاپ کردیم که سهمی در نوشتن مقاله نداشتند و ما بالاجبار در ارتقای دانشگاهی آنان از استادیاری به دانشیاری سهیم شدیم. دو بار نامۀ پذیرشی که نداده بودیم را جعل کردند، چندبار نامۀ پذیرش گرفتند ولی مقاله‌شان را ندادند و خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل. و طبعاً ما با این قطع اعتبار علمی! اعتراضمان را به این شیوۀ انتشار نشریات علمی اعلام می‌کنیم. البته از آن عزیزانی که چشم داشتند تا در آینۀ میراث مقاله‌شان چاپ شود و اکنون با رفع این حجاب از سر این نشریه از چاپ مقالاتشان محروم می‌شویم، پوزش می‌خواهیم. ما سعی بلیغ کردیم تا این رویۀ نادرست متولیان نشریات علمی را اصلاح کنیم که نشد و به‌ناچار در ادامۀ کار به نشر مقالات پژوهشی غیردانشگاهی(چنداسمی) اهتمام خواهیم ورزید. مقالات بالغ بر 50 صفحه را چون سابق به صورت ضمیمه منتشر خواهیم کرد و از همۀ علاقه‌مندان و پژوهشگران دعوت می‌کنیم مقالات تحقیقی خود را در همان حوزۀ متن‌شناسی، نسخه‌شناسی، کتابشناسی، ایران‌شناسی(دورۀ باستان و دورۀ اسلامی) با معیارهایی که متعاقباً اعلام خواهند شد برای آینۀ میراث ارسال کنند. ادامۀ راه برای بقای این سه نشریه، بدون بودجه و حمایت‌های کافی و لازم، طبعاً بر دشواری تداوم این مسیر می‌افزاید. سال گذشته حق سردبیری‌ها و همکاران، با چند ماه تأخیر پرداخت شد و اسباب خجالت بود و مایۀ تأسف. البته تا لطف حق هست و عنایت آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند و شادابی و نیروی جوانی، سر بر فراز خواهیم داشت و به قول مرحوم اقبال لاهوری: هستم اگر می‌روم گر نروم، نیستم.
اکبر ایرانی
مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب