این مراسم رونمایی با حضور حجتالاسلام سید جلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مسعود فرزانه، مدیرعامل بهنشر (انتشارات آستان قدس رضوی) و مرتضی یزدانی، سرپرست مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی و جمعی از مدیران، کارشناسان و پژوهشگران این آستان مقدس و کتابدوستان، پنجشنبه، 29 شهریورماه 1403 در فروشگاه کتاب بهنشر در باب الجواد (ع) حرم مطهر رضوی برگزار شد.
این نسخه خطی برده بوصیری که به خط محیی بن حسن هروی در قرن ۹ هجری قمری کتابت شده است، به شماره (4389) در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود.
بازنشر این اثر نفیس منظوم خطی با همکاری علی ثابتنیا، بهعنوان مدیر پروژه و مهدی صحراگرد، نویسنده مقاله و مترجم آن، انجام شده است. همچنین این اثر با مشارکت انتشارات بهنشر و سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، در شمارگان 1000 جلد در سال جاری به زیور چاپ آراسته شده است.
معرفی برده بوصیری
مهدی صحراگرد، محقق و پژوهشگر در این مراسم رونمایی با بیان اینکه این اثر خطی در مدح پیامبر اکرم (ص) سروده شده است، گفت: مدح حضرت محمد مصطفی (ص) توسط شاعران از صدر اسلام آغاز شده که در آن زمان، این مدح با هدف ستایش پیامبر اکرم (ص) و توسل جستن به ایشان برای بخشش گناهان، انجام شده است.
وی با اشاره به روایت مرتبط با سرودن این قصیده افزود: برده بوصیری، معروفترین قصیده در مدح رسول خدا (ص) است که توسط شرفالدین محمد دلاصی بوصیری، شاعر مصری، در قرن 7 هجری قمری، سروده شده است.
صحراگرد در ادامه، بیان کرد: خاندان محیی بن حسن هروی، کاتب این نسخه برده بوصیری که در این مراسم از چاپ عکسی آن رونمایی شد، از خوشنویسان و کاتبان اواخر دوره تیموری و اوائل دوره صفوی بودهاند.
وی گفت: هروی این اثر را در سال 881 قمری با بهرهگیری از 6 خط اصلی نسخ، ثلث، ریحان، محقق، توقیع و رقاع، به شیوهای هنرمندانه و مشابه قرآنهای دوره تیموری بر روی کاغذ گرانقیمت «زرافشان»، نگاشته است.
این پژوهشگر با اشاره به یادداشتها و عرض دیدهای موجود در این نسخه خطی برده بوصیری افزود: در مهمترین یادداشت این اثر ذکر شده که نسخه در کتابخانه سلطنتی اصفهان نگهداری میشده و توسط نادر به مشهد منتقل شده است.
ادامه نهضت بازنشر نفایس
در بخش دیگری از این مراسم رونمایی، حجتالاسلام سید جلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اظهار کرد: کتابخانه حضرت رضا (ع) یک گنجینه چند بُعدی است که میتواند پیشران در حرکت آستان قدس رضوی در جهت مرجعیت علمی نه تنها در عرصه شیعی بلکه در عرصه جهانی، باشد.
وی ادامه داد: به همت مدیران علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی، نهضت بازنشر نفایس در این آستان مقدس در چند سال اخیر در حال انجام است و بهاینترتیب، شاهد انتشار آثار فاخر این گنجینه ارزشمند؛ چه آثار قرآنی و آثار غیرقرآنی هستیم.
حسینی ضمن تقدیر از دستاندرکاران فعال در این حوزه، بیان کرد: این خط تولید محصولات فاخر علمی و فرهنگی در سه حوزه؛ درون شیعی، جهان اسلام و فراتر از جهان اسلام، دارای مخاطب است.
فعالیت در سطح جهانی
مسعود فرزانه، مدیرعامل بهنشر نیز در بخشی از این مراسم با تأکید بر اهمیت بازنشر آثار نفیس در آستان قدس رضوی اظهار کرد: وجود کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد در حرم مطهر رضوی، دست ما را در آستان قدس رضوی برای بازنشر نفایس این گنجینه و معرفی و عرضه این آثار به عموم، پُر کرده است.
وی با اشاره به تأکیدات تولیت آستان قدس رضوی مبنی بر بازنشر آثار نفیس گنجینه رضوی، ادامه داد: حضور مجموعههای علمی و پژوهشی در کنار حضور میلیونی زائران در حرم مطهر، بازاری را برای بازنشر آثار نفیس در این آستان مقدس، فراهم کرده است.
فرزانه افزود: در طی تلاشهای چند سال اخیر، منش و روشی بین مراکز زیر مجموعه سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی ایجاد شده بهطوری که اکنون، مجموعه آستان قدس رضوی میتواند آثاری را در سطح آثار جهانی به حوزههای بینالمللی ارائه کند.
وی در ادامه، مطالبی درباره دلایل ورود انتشارات بهنشر به عرصه بازنشر آثار نفیس و فعالیت در حوزههای توزیع، تبلیغ، فروش و حضور در بازارهای منطقهای، علت انتخاب برده بوصیری برای انجام یکی دیگر از پروژههای بازنشر نفایس آستان قدس رضوی و همچنین لزوم برگزاری این مراسم رونمایی در جوار حرم مطهر حضرت رضا (ع)، بیان کرد.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی