به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل مؤسسۀپژوهشی میراث مکتوب، کتاب دیوان هاتف اصفهانی به تصحیح خانم وجیهه ربیع در بیست‌وچهارمین دوره کتاب سال اصفهان و در حوزۀ تصحیح متون ادبی شایستۀ تقدیر معرفی شد.
این کتاب که توسط مؤسسۀپژوهشی میراث مکتوب چاپ و منتشر شده است، در روز چهارشنبه نوزدهم دی‌ماه 1397 و در جریان مراسم اختتامیۀ دوره بیست‌وچهارم جشنوارۀ دوسالانه کتاب سال اصفهان که در تالار استاد فرشچیان اصفهان برگزار شد، در کنار نام14 عنوان کتاب دیگر «شایسته تقدیر» معرفی گردید.
به گفتۀ هیأت داوران بیست‌وچهارمین دورۀ کتاب سال اصفهان، دبیرخانۀ جایزۀ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با دعوت و همکاری 57 تن از استادان دانشگاهی، حوزوی و پژوهشگران مراکز مختلف پژوهشی و علمی کار داوری و ارزیابی این دوره را به سرانجام رساندند.
همچنین گفته شده در اين دوره، در مجموع 825 عنوان کتاب به دبیرخانه رسیده است که از این میان، 50 عنوان کتاب به مرحله دوم راه يافت و در مرحله دوم نیز پس از ارزیابی دقیق و علمی هر کتاب توسط حداقل دو تن از داوران، درنهایت 11 عنوان کتاب، «برگزیده» و 14 عنوان کتاب «شایسته تقدیر» شناخته شدند.
لازم به ذکر است دیوان هاتف اصفهانی، تنها اثر تصحیحی راه یافته به مرحلۀ دوم و انتخاب شده در فهرست آثار شایسته تقدیر کتاب سال اصفهان است.
مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب این موفقیت را به مصحح کتاب، سرکار خانم وجیهه ربیع تبریک و شادباش عرض می‌کند.
نگاهی کوتاه به دیوان هاتف اصفهانی
مجموعه‌ای که از اشعار هاتف گرد آمده است، مشتمل است بر شش قصیده، هفتاد و چهار غزل، سیزده غزل ناتمام، یک ترجیع‌بند، یازده قطعه، چهل و پنج ماده‌تاریخ، سی و هشت رباعی و تعدادی مفردات که در مجموع به 1517 بیت می‌رسد.
هاتف قصاید خود را به شیوۀ خاقانی و انوری و به خصوص سنایی سروده و الگوی اصلی او قصاید سنایی بوده است. به لحاظ مضمون، قصاید هاتف از حکمت‌های درخشان قصاید سنایی تهی است، اما در وزن و قافیه و ترکیبات شعری به شیوۀ سنایی توجه مستقیم داشته است. در غزل پیرو سعدی و حافظ است و بیشترین غزلیات خود را به تقلید از آن‌ها سروده است. ترجیع‌بند هاتف از بهترین نمونه‌های ترجیع‌بند ادبیات فارسی است که موضوع «وحدت میان ادیان» به بهترین و زیباترین شکل در آن مطرح شده است. این نگاه وحدت‌نگر هاتف به ادیان آسمانی با رویکردی عرفانی به مسألۀ وحدت ذات یا توحید صورت گرفته است که بهترین نمونۀ آن را می‌توان در تفاسیر عارفانه از آیات قرآن کریم که به مبحث «وحدت ادیان» در آن‌ها اشاره شده است، یافت.
شیوۀ گزینش در این تصحیح بر مبنای نسخۀ اساس است؛ به طوری که روایت نسخۀ اساس هر چه بود آورده شد و به دیگر روایت‌ها ترجیح داده شد. در مرحلۀ بعد با مقابلۀ نسخه‌های سه‌گانه و نسخۀ اساس، مواردی که روایت «اساس» دارای غلط مسلّم بود، یعنی غلطی که به لحاظ معنایی موجب ایجاد اشکال بارز در درستی و فهم متن می‌کرد، روایت نسخه‌های دیگر در متن انتخاب و روایت «اساس» در پاورقی متن به عنوان زیرنویس آورده شد. در نهایت سعی بر این بود تا با یاری خداوند، کامل‌ترین و صحیح‌ترین مجموعه از اشعار «هاتف اصفهانی»، شاعر گران‌قدر دورۀ بازگشت جمع‌آوری، تنظیم و ترتیب داده شود.
دیوان هاتف اصفهانی با مقدمه، تصحیح و تعلیقات وجیهه ربیع، توسط انتشارت میراث مکتوب و با همکاری دانشگاه اصفهان در سال 1396 منتشر و در حال حاضر در اختیار علاقه‌مندان است.
مطالب مرتبط: