میراث مکتوب- «همانطور که بر اثر کوچیدن طوایف دره‌گزی عهد پارتی به ولایت «اَلَمر / اعلم» همدان، آن ناحیه به اسم ایشان «درگزین» خوانده شد، جماعتی هم که گفته‌اند از اهالی درجزین همدان شاید طی سدۀ ۱۲ به قرب خانقین در مشرق قصر شیرین بر کنار رودخانه الوند کوچیدند، اسم بومگاه ایشان بر آنجا نهاده آمد. چه اکنون در موضع مزبور کاروانسرای قدیمی و قریه‌ای باشد به نام «درگزین» از توابع استان سلیمانیه عراق، که گفته‌اند مردم آنجا از درگزین همدان آمده‌اند.
شاید همین «درگزین» قصر شیرین که بر شاهراه میانرودان به خراسان ـ با گذر از همدان و ری و سمنان ـ واقع بوده، همچون درجزین سمنان و همدان خود نیز در اصل و قدیماً یکی از منازل دره گزی های پارتی کوچیده به طرف غرب بوده باشد. این نظر تا حدّی با گزارش اولیاء چلبی قوت می گیرد، که به توصیف قلاع قدیمی «دناور» و «پیله ور» و «جم جناب» در همان حوالی پرداخته، گوید که اینها از عهد ساسانی باقی اند، و اینک (۱۰۶۵ ق) از توابع درجزین همدان باشند».
این مطلب در صفحه۷۰ آخرین اثر استاد اذکایی به نام درگزین تا کاشان آمده است. بخشی از این اثر حدود بیست سال پیش به درخواست دائره المعارف ایرانیکا (دانشگاه کلمبیا ـ نیویورک) در قالب مقاله ای به عنوان «درگزین» به نگارش درآمده بوده است. این مقاله که دارای دامنه تحقیقی وسیعی بوده، اکنون با افزودن برخی عناوین و تفصل بعضی مطالب قالبی متفاوت یافته است. این عناوین بدین قرارند: وضع جغرافیایی، وجه تسمیه، منزل پارتی، وصف تاریخی، سنّی های درگزین، وضع مذهبی، وزیران درگزینی، ناموران دیگر، آثار قدیمه، درگزین دیگر.
پرویز اذکایی، صاحب تألیفات فراوانی است. وی تا کنون ۲۵ کتاب و ۵۵ رساله علمی مفصل به رشته تحریر درآورده که از جمله آنان می توان به زندگی نامه بیرونی، کارنامه بیرونی، فرومانروایان گمنام، رساله زروانی، مفاتیح الاسرار، خاندان شاهیه خوارزم، و تبارشناسی در ایران اشاره کرد.
درگزین تا کاشان؛ دکتر پرویز اذکایی؛ کاشان: سوره تماشا؛ چاپ دوم: ۱۳۹۲؛ ۲۰۵ صفحه؛ ۸۰۰۰ تومان.معرفی از زکیه بیات
شاید همین «درگزین» قصر شیرین که بر شاهراه میانرودان به خراسان ـ با گذر از همدان و ری و سمنان ـ واقع بوده، همچون درجزین سمنان و همدان خود نیز در اصل و قدیماً یکی از منازل دره گزی های پارتی کوچیده به طرف غرب بوده باشد. این نظر تا حدّی با گزارش اولیاء چلبی قوت می گیرد، که به توصیف قلاع قدیمی «دناور» و «پیله ور» و «جم جناب» در همان حوالی پرداخته، گوید که اینها از عهد ساسانی باقی اند، و اینک (۱۰۶۵ ق) از توابع درجزین همدان باشند».
این مطلب در صفحه۷۰ آخرین اثر استاد اذکایی به نام درگزین تا کاشان آمده است. بخشی از این اثر حدود بیست سال پیش به درخواست دائره المعارف ایرانیکا (دانشگاه کلمبیا ـ نیویورک) در قالب مقاله ای به عنوان «درگزین» به نگارش درآمده بوده است. این مقاله که دارای دامنه تحقیقی وسیعی بوده، اکنون با افزودن برخی عناوین و تفصل بعضی مطالب قالبی متفاوت یافته است. این عناوین بدین قرارند: وضع جغرافیایی، وجه تسمیه، منزل پارتی، وصف تاریخی، سنّی های درگزین، وضع مذهبی، وزیران درگزینی، ناموران دیگر، آثار قدیمه، درگزین دیگر.
پرویز اذکایی، صاحب تألیفات فراوانی است. وی تا کنون ۲۵ کتاب و ۵۵ رساله علمی مفصل به رشته تحریر درآورده که از جمله آنان می توان به زندگی نامه بیرونی، کارنامه بیرونی، فرومانروایان گمنام، رساله زروانی، مفاتیح الاسرار، خاندان شاهیه خوارزم، و تبارشناسی در ایران اشاره کرد.
درگزین تا کاشان؛ دکتر پرویز اذکایی؛ کاشان: سوره تماشا؛ چاپ دوم: ۱۳۹۲؛ ۲۰۵ صفحه؛ ۸۰۰۰ تومان.معرفی از زکیه بیات