عباس اکبری، دارای رتبه دکترای پژوهش هنر دانشگاه تهران، پژوهش گری که بیش از دو دهه زندگی خود را در پژوهش علمی و تجربه عملی در این زمینه مصروف کرده، در سال 1393 کتابچه ای از دستاوردهای پژوهشی و عملی خود در سفالینه های فلزفام فراهم آورده و در اختیار دانشجویان هنر و دیگر دوست داران این هنر- صنعت دیرپا قرارداده است. وی در این کتابچه فرضیه تازه ای بر مبنای برخی متون کهن ایرانی و استنادات تاریخی و تجربه عملی کار با سفال و لعاب، ارایه کرده است.
این کتابچه با مقدمه ای از پرویز تناولی با نام زیبای «جانی تازه» آغاز و پس از آن مطالب عباس اکبری در پاسخ گویی به درخواست دانشجویان درباره زمینه های تحقیقاتی بومی مربوط به ساخت سفالینه و شیشه های فلزفام آمده است. البته عباس اکبری انگیزه دیگر و شاید بزرگ ترش در تالیف این دفتر را چنین می شناساند:«ادای دین به محمدبن ابی البرکات جوهری نیشابوری به دلیل آن که آموزه های او در نحوه ساخت سفالینه های فلزفام به ناحق در تاریخ ما نادیده گرفته شده است.»
بخش اصلی و بیشینه کتاب به تصاویر زیبای کارهای سفالی و شیشه ای اکبری اختصاص یافته که در قطع خشتی کتاب خوش نماتر و چشم گیرتر جلوه کرده اند.
اکبری بر این باور است که دانش لازم برای کسب تجربه های 21 ساله اش در کار با گل و لعاب را از متونی همچون: الجماهر فی الجواهر ابوریحان بیرونی، جواهر نامه نظامی نوشته محمدبن ابی البرکات جوهری نیشابوری، عرایس الجواهر و نفایس الاطایب نوشته ابولقاسم عبدالله کاشانی، الاسرار نوشته محمدبن زکریای رازی، و المدخل التعلیمی زکریای رازی به دست آورده است. او به ویژه بر کتاب ابی البرکات تاکید دارد و بخشی از نوشته اش را با عنوان:«اما متن جواهرنامه نظامی» به این کتاب با ارزش اختصاص داده است.
اکبری کتاب خود را در یادبود ایرج افشار منتشر کرده تا به این وسیله تلاش های آن استاد بزرگ در انتشار دو کتاب پایه در زمینه فلزات، سنگ ها و معادن را ارج بگذارد. این دو کتاب یکی عرایس الجواهر و نفایس الاطایب نوشته ابولقاسم عبدالله کاشانی است که استاد ایرج افشار به سال 1345 خورشیدی منتشر ساخت و در سال 1386 نیز باز چاپ شد، و دیگر جواهر نامه نظامی نوشته محمدبن ابی البرکات جوهری نیشابوری که مرحوم افشار به همراهی محمدرسول دریاگشت به سال 1383 در موسسه پژوهشی میراث مکتوب به چاپ سپرد.
گفتنی است که کتاب با ارزش الجماهر فی الجواهر نوشته ابوریحان بیرونی نیز پیش تر به سال 1374 خورشیدی با تحقیق یوسف الهادی و به همت موسسه پژوهشی میراث مکتوب منتشر شده است.
معرفی کتاب از سید مهدی جهرمی