میراث مکتوب- مرکز تحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو با همکاری بنیاد سعدی شمارۀ جدید فصلنامۀ فرهنگ، زبان و ادب فارسی با عنوان «قند پارسی» را منتشر کرد.
چنانکه در معرفی این فصلنامه آمده است، «قند پارسی» کوششی در جهت ارائۀ آرای استادان و پژوهشگران هند و ایران و دیگر پارسیزبانان، در معرفی و نقد آثار نگاشته شده به زبان فاخر فارسی، از گذشته تا کنون، و شرح احوال ادیبان و فرهیختگان و دیگر پدیدآورندگان این آثار، به ویژه در هند، و انعکاس آثار هنرمندان و شاعران معاصر هندوستان و دیگر فارسیزبانان است.
احسانالله شکراللهی، مدیرمسئول این فصلنامه در سخن نخست با عنوان «بیمها و امیدها» به تجربۀ حضور خود در هند اشاره کرده و نوشته است: «تجربۀ حضور یکسال و نیمه در هند این تصور را در من تقویت کرد که هنوز و همچنان زبان فارسی در گوشه گوشۀ این کهن دیار زنده است، اما برای بالندگی آن باید تلاش و تکاپویی ویژه به خرج داد، و باید موانع را از مسیر این دوندۀ خسته برداشت، تا با سرعت بیشتر و کیفیت بهتر به راه خود ادامه دهد».
وی در ادامۀ یادداشت خود به گسترش زبان فارسی و شناساندن آن در هند پرداخته است. شکراللهی از تدوین کتابی نسبتاً جامع در آموزش ادبیات فارسی برای دانشگاههای هند خبر داده و نوشته است: «حرکت مهم دوم این است که برای تدوین آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان، معاونت پژوهشی بنیاد سعدی بنیانی محکم را پیریزی نموده و نود عنوان کتاب ارزشمند از این سلسله تدوین و منتشر شده و خوشبختانه دو عنوان از آنها با عناوین «گام اول» و «مینا(1)» در هند نیز لباس نشر پوشیده است».
نشریۀ «قند پارسی» در پنج بخش منتشر شده است. مقالات، معرفی آثار و چهرههای معاصر، نقد و نظر، کلک شیرین (خوشنویسان امروز هند) و بر بالهای خیال (گزیده شعر معاصر فارسی)، به ترتیب، عناوین بخشهای نخست تا پنجم این فصلنامه را تشکیل میدهد.
علاقهمندان میتوانند در بخش نخست «قند پارسی» 21 مقاله درباره ادبیات ایران را مطالعه کنند. «تاریخ دهلی در ادبیات فارسی»، «حالات غالب و خیالات اقبال»، «راماین اقبال یغمایی و مقبولیت آن در ایران»، «امیرحسن سجزی و فوائد الفواد» از جمله مقالات این شماره از فصلنامه است.
در بخش دوم، یعنی «معرفی آثار و چهرههای معاصر» محمد نوید جعفری و ضیاءالرحمن، مطالبی با عنوان «شادروان دکتر محمد مرسلین دانشیار» و «معرفی دکتر تکارام ناگیش دیوری» نگاشتهاند.
خوانندگان در بخش سوم «قند پارسی» دو مقاله از عارف نوشاهی با عناوین «سابقۀ بازیافت تذکرۀ حدیقۀ هندی» و «دربارۀ قند پارسی» را میتوانند مطالعه کنند.
محمد آرمان حبیب از جمله خوشنویسان امروز هند است که در بخش «کلک شیرین» به معرفی وی پرداخته شده است.
بخش پایانی این فصلنامه به انتشار گزیدۀ اشعار معاصر فارسی اختصاص دارد. علاقهمندان در این بخش اشعاری از غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، احمد شهریار، عبدالکریم تمنا هروی، رئیس احمد نعمانی، احسانالله شکراللهی و دیگر شاعران را از نظر میگذرانند.
فصلنامۀ فرهنگ، زبان و ادب فارسی با عنوان «قند پارسی» از سوی مرکز تحقیقات فارسی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو و با همکاری بنیاد سعدی منتشر شده است.
مریم مرادخانی