میراث مکتوب – آئین تجلیل از شایستگان تقدیر سیوچهارمین دورۀ جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، دوشنبه (یکم مرداد ماه) در پژوهشکدۀ فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد. در این مراسم همچنین از کتاب جامع التورایخ (تاریخ مبارک غازانی) تألیف رشیدالدین فضل الله همدانی به تصحیح و تحشیۀ محمد روشن و مصطفی موسوی که از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب منتشر شده است، تقدیر به عمل آمد
جوادی یگانه معاون امور فرهنگی در این مرسام ضمن خیرمقدم به شایستگان تقدیر سیوچهارمین دوره جایزه کتابسال گفت: امروز علاوه بر تجلیل از شایستگان تقدیر جایزه کتاب سال از سه چهره علمی کشور یاد می‌کنیم و امیدواریم که مشمول رحمت الهی قرار گیرند. سیدمحمدامین قانعی‌راد در حوزه جامعه‌شناسی و محمد تقی‌خانی و حجت‌الاسلام والمسلمین احمد احمدی در جریان داوری آثار جایزه کتابسال کمک‌های شایانی به ما کردند.
وی افزود: امروز همچنین از دو نفر از ابنسیناپژوهان تجلیل می‌شود. این جایزه به دنبال اهداء جایزه گوتاس، برنده جایزه جهانی کتابسال به ابنسیناپژوهان تعلق می‌گیرد.
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان ضمن تشکر از مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب ابراز امیدواری کرد که سال‌های آینده جوایز شایستگان تقدیر کتابسال جمهوری اسلامی ایران بدون تاخیر اهدا شود.
مهدوی‌راد در ادامه این آیین درباره جایگاه علم و دانش در کلام الهی گفت: در ادبیات قرآنی، خداوند سبحان وقتی ارزش‌ها را به چندگونه بیان می‌کند. ارزش علم، ذاتی است خداوند سبحان به انسان هشدار می‌دهد که علم ارزشی است که هرکجا باشد پیش می‌برد.
وی ادامه داد: به تعبیر بسیار بسیار تکان‌دهنده علی (ع) علم سلطه است. آن کس که به آن دست پیدا می‌کند اگر ناهنجار هم از آن استفاده کند، سلطه‌‌ای است که در جای نامناسب استفاده شده است.
مهدوی‌راد با اشاره به جمع فرهیخته حاضر در این آئین بیان کرد: جمع حاضر ازجمله مهم‌ترین یاری‌رسان‌ها به دانش و دانش‌گستری هستند بنابراین بسیار بسیار بااهمیت و بزرگوار‌اند. خداوند سبحان نیز مومنان را به و استوار گفتن و استوار اندیشیدن و همچنین استوار عمل‌کردن سفارش می‌کند.
دبیر جایزه جهانی کتابسال با انتقاد از نگاه صرفا کمّی به تولید دانش بیان کرد: اندکی ناهنجاری در برایند دانش در جامعه وجود دارد کارشناسان دخیل در امر ارزیابی کتاب‌ها معتقدند که کتاب‌ها در فضای کمیت هرساله پیشرفت دارند اما متاسفانه کیفیت گاهی با ناهنجاری‌هایی روبه‌روست بنابراین باید فکری کرد.
وی ادامه داد: امسال در کنار برگزاری آیین تجلیل از برگزیدگان سیوچهارمین جایزه کتاب سال از سه عالم جلیل‌القدر تقدیر می‌کنیم.
مهدوی‌راد درباره شخصیت اجتماعی و علمی قانعی‌راد؛ رئیس فقید انجمن جامعه‌شناسی ایران ادامه داد: دکتر قانعی‌راد طی سال‌های گذشته جزو هیات علمی جایزه کتابسال بود. وی صریح و نقادی بدون مجامله بود. قانعی‌راد استوار‌اندیش، باریک‌بین، مومن، انقلابی صادق به‌معنای واقعی بود. سال گذشته هرچند تنی رنجور داشت در جلسات شرکت می‌کرد آرزومند رضوان الهی برای آن بزرگوار هستیم.
دبیر جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران درباره شخصیت مرحوم تقی‌خانی بیان کرد: زنده‌یاد مرحوم تقی‌خانی حالت عجیبی داشت و از مصادیق کثیرالمعونه و قلیل‌‌المؤنه بود. وی فراتر از مسئولیت خود برای معرفی محققان، داوران، متفکران، یاری‌های قابل توجهی داشت. بدون ادعا و آرام بود. مهدوی‌راد در ادامه درباره شخصیت علمی و اجتماعی حجت‌الاسلام والمسلمین مرحوم احمد احمدی گفت: نمی‌دانم درباره این شخصیت چه بگویم. حقا و انصافا زبانی به پهنه فلک می‌خواهد تا وصف آن ملک بگوید. البته این شخصیت شناخته‌شده بود اما در ایثار، اخلاص، معرفت در زهد و تقوا، بی‌ریایی، نظم نمونه بود. وی حتی از یک کلمه نمی‌گذشت به‌عنوان مثال هروقت مجله «آینه پژوهش» را برایشان می‌فرستادم با حساسیت بررسی می‌کردند. حجت‌الاسلام والمسلمین احمد احمدی مومن و دردمند بود این اواخر بسیار دردآلود صحبت می‌کرد و خیلی نگران بود.
وی با اشاره به برخی انتقادات درباره جریان داوری جایزه کتابسال بیان کرد: گاهی درباره اینکه فلان کتاب باید دیده می‌شده و دیده نشده است انتقاداتی بیان می‌شود، به هیچ‌وجه این مباحث را رد نمی‌کنم. معتقدم اگر کسی خود و شرایط اطراف خود را بشناسد و ادعای کمال کند مشخص می‌شود که دچار اختلال است.
دبیر جایزه جهانی کتابسال افزود: از یک‌سال پیش از موسسات، مراکز علمی، عالمان، مترجمان و متخصصان برای ارسال آثار خودشان دعوت می‌کنیم. شاید برخی تصور می‌کنند که اثرشان قابلیت بررسی ندارد اما بعد از دریافت نظر داوران این آثار حتی به مرحله برگزیدگی و شایسته تقدیر رسیده‌اند. علاوه براین به برگزیدگان و شایستگان تقدیر 36 دوره گذشته پیام ارسال می‌کنیم تا ما را برای بررسی دقیق‌تر همه کتاب‌ها راهنمایی کنند این پیام حتی برای مولفان و مترجمان نیز ارسال می‌شود.
مهدوی‌راد با تاکید بر اهمیت نقد کتاب‌های برگزیده ادامه داد: از صاحبنظران می‌خواهیم حتی آثار برگزیده را نقد کنند. البته نه نقدی که با غوغاسالاری آمیخته است. از دو سال گذشته در سرای اهل‌قلم موسسه خانه‌کتاب نشست‌های نقد و بررسی آثار برگزیده جایزه کتابسال برگزار می‌شود. هیچ‌کس به اصطلاح پسرخاله یا پسرعموی ما نیست. طی 5 سال گذشته که مسئولیت دبیر جایزه کتابسال را برعهده داشتم چه در زمان آقای جنتی که من نامش را وزیری در هجوم منتقدان گذاشته‌ام و حتی بعد از حضور دکتر سیدعباس صالحی یک‌بار هم درباره کتابی توصیه نکردند و من هم حتی یک‌بار تحت تاثیر قرار نگرفتم البته نمی‌گویم به من تلفن نمی‌زنند و تماس نمی‌گیرند.
به گفته وی، آنچه انجام شده برای پژوهش و علم بوده است اگر دو سه موردی هم بعضا به ذهن برخی آمده است که از جهاتی و به قول اخوان عزیزمان برای چه و چه‌هایی تصمیم‌گیری شده است ما تا توانسته‌ایم مسیر علم را پیش‌رفته‌ایم. البته و صد البته احتمالا اشتباهاتی داشته‌ایم.
اسامی شایستگان تقدیر سی و چهارمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را اینجا بخوانید.
منبع: ایبنا