میراث مکتوب – محمدتقی خان شیرازی متخلص و مشهور به «سها» از سادات شیراز و از شاعران توانمند این سرزمین در قرن سیزدهم هجری است که تاریخ ولادتش به درستی معلوم نیست. این شاعر شیعی مذهب ارادتی خاص به خاندان عصمت و طهارت داشته است و تا آنجا که از اشعار او بر می آید گویا سفری نیز به عتبات عالیات نموده و در هر موضعی از آن سرزمین پر رنج و بلا توقفی کرده و دربارۀ آن به مدیحه سرایی پرداخته و داد سخن داده است. این شاعر در سال 1260 ه.ق در زادگاهش چشم از جهان فروبست.
«سها» دارای اطلاعات عمومی و ادبی بسیار خوبی بود و در اشعار خویش از آن ها بهره برده است. او در سرودن انواع شعر دارای آثاری ارزشمند و بدیع است. یکی از توانمندی های کم نظیر او، سرودن غزلیاتی با قافیه های گوناگون و استفاده از تمام حروف الفبا (غیر از حروف گ، چ، پ، ژ، ذ) است. به عبارت دیگر، این شاعر توانا تک تک حروف الفبای فارسی را در قافیه های اشعارش بکار گرفته و به نوعی هنرنمایی کرده است.
نسخه های موجود از دیوان سهای شیرازی را وجوه مشترک بسیار و تفاوت هایی اندک است که در این کتاب کنار هم قرار گرفته و بیت ها و مصراع های درست تر آن، به زعم نگارنده ، انتخاب و توضیحات نسخه های دیگر در کنار آن آورده شده است.
دیوان سهای شیرازی مشتمل بر 2884 بیت است که شامل قالب ها و بخش های زیر می باشد:
قصاید: در توحید و نعت و مناقب و مراثی
غزلیات : به ترتیب حروف هجا
مثنوی ها
رباعیات
مقطعات
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
مقدمه
چکیده
فصل اول: معرفی نسخه های خطی دیوان سهای شیرازی
فصل دوم: زندگی نامه
دیوان
فهرست منابع و مآخذ
دیوان محمدتقی خان شیرازی متخلص و مشهور به «سها»، تصحیح: یعقوب ایمانی، تهران، دانشیاران ایران، 232 صفحه، شمارگان: 1000 نسخه، قطع: وزیری، بها: 115000 ریال، 1394.