میراث مکتوب – خطفات القدس اثری از حکیم میر سیداحمد العلوی العاملی است که با تصحیح و تحقیق مجید هادی‌زاده از سوی انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه منتشر شده است.
این کتاب که شش سال برای تصحیح آن همت گمارده شده است کم حجم اما پرتعداد از نظر موضوعات مطرح در آن است. این اثر از آن داماد و شاگرد محقق داماد یعنی سید احمد علوی عاملی است.
موضوع کتاب یا به عبارت بهتر موضوعات کتاب پیرامون مباحث منطقی و فلسفه و کلام و هیئت (بر اساس طبیعیات قدیم) است؛ خصوصا مباحث «تعیین قبله» آن به علم نجوم قدیم مربوط می شود. البته بخش الهیات این کتاب بسیار حجیم تر از اینگونه مباحث طبیعی است.
مولف یک حکیم مشائی و تابع ابن سینا است و خصوصا در حکمت الهی از ابوعلی سینا پیروی می کند و در عین حال تبحر خاصی در حکمت اشراقی دارد.
موضوعات اولیه مطرح شده در باب منطق است و بعد از آن، طبیعیات و بعد از آن ها،الهیات مطرح شده است.
هر کدام از این موضوعات گوناگون تحت عنوان مقاله ای آمده که مولف هر مقاله را یک «خطفه» خوانده است. این خطفه ها یا خطفات جمعا پنجاه و هفت عدد را شامل می شود که لزوما ارتباط مستقیم با هم ندارند، به طوری که کتاب با خطفه ای در باب تعیین قبله آغاز می شود و در باب « الفاظ یونانی»، «کروی بودن عالم»، «چیستی حرکت»، «دور منطقی» و … ادامه پیدا کرده و در نهایت با خطفه ای پیرامون «کثرت» به پایان می رسد.
این کتاب از مجموعه کتاب‌های مکتب فلسفی اصفهان به حساب می‌آید. حوزه‌ی فلسفی اصفهان، سایر مشارب فلسفی قدما را نیز در بطن خود حفظ و بازسازی کرد و حتی با توانی بیش از قبل، ضامن تداوم آنها شد. از باب نمونه، بیشترین حواشی و تعلیقات بر شفای الشیخ‌الرئیس ابن سینا در همین دوران نگاشته شد؛ متون حکمت اشراق به نحو گسترده شرح و تدریس می‌شد، و عرفان ابن‌عربی نیز همچنان رواج و تداوم داشت. افزون بر این، حکیمان متأله این حوزه، این توفیق را نیز داشتند که مکتب اخلاقی ـ عرفانی تشیع را قوام بخشیده و به تربیت نفوس و ارتقای معنوی اهل سلوک همت گمارند.
گفتنی است اصطلاح مکتب فلسفی اصفهان به جریان خاصی از حکمای اصفهان اطلاق نمی‌شود. در درون این مکتب، افزون بر حوزه‌ی میرداماد و شاگردانش که به حکمت یمانی نیز شهرت یافت، حکمت ایمانی یعنی طریق خاص فکری و علمی شیخ بهایی، حکمت تطبیقی که بر مدار آرای حکمی میرفندرسکی استوار شد، حکمت متعالیه صدرایی و بالاخره حکمت تنزیهی ملارجبعلی تبریزی نیز جای می‌گیرند.
این کتاب با بهای ۸۰۰۰۰ ریال به چاپ رسیده است.
این کتاب که شش سال برای تصحیح آن همت گمارده شده است کم حجم اما پرتعداد از نظر موضوعات مطرح در آن است. این اثر از آن داماد و شاگرد محقق داماد یعنی سید احمد علوی عاملی است.
موضوع کتاب یا به عبارت بهتر موضوعات کتاب پیرامون مباحث منطقی و فلسفه و کلام و هیئت (بر اساس طبیعیات قدیم) است؛ خصوصا مباحث «تعیین قبله» آن به علم نجوم قدیم مربوط می شود. البته بخش الهیات این کتاب بسیار حجیم تر از اینگونه مباحث طبیعی است.
مولف یک حکیم مشائی و تابع ابن سینا است و خصوصا در حکمت الهی از ابوعلی سینا پیروی می کند و در عین حال تبحر خاصی در حکمت اشراقی دارد.
موضوعات اولیه مطرح شده در باب منطق است و بعد از آن، طبیعیات و بعد از آن ها،الهیات مطرح شده است.
هر کدام از این موضوعات گوناگون تحت عنوان مقاله ای آمده که مولف هر مقاله را یک «خطفه» خوانده است. این خطفه ها یا خطفات جمعا پنجاه و هفت عدد را شامل می شود که لزوما ارتباط مستقیم با هم ندارند، به طوری که کتاب با خطفه ای در باب تعیین قبله آغاز می شود و در باب « الفاظ یونانی»، «کروی بودن عالم»، «چیستی حرکت»، «دور منطقی» و … ادامه پیدا کرده و در نهایت با خطفه ای پیرامون «کثرت» به پایان می رسد.
این کتاب از مجموعه کتاب‌های مکتب فلسفی اصفهان به حساب می‌آید. حوزه‌ی فلسفی اصفهان، سایر مشارب فلسفی قدما را نیز در بطن خود حفظ و بازسازی کرد و حتی با توانی بیش از قبل، ضامن تداوم آنها شد. از باب نمونه، بیشترین حواشی و تعلیقات بر شفای الشیخ‌الرئیس ابن سینا در همین دوران نگاشته شد؛ متون حکمت اشراق به نحو گسترده شرح و تدریس می‌شد، و عرفان ابن‌عربی نیز همچنان رواج و تداوم داشت. افزون بر این، حکیمان متأله این حوزه، این توفیق را نیز داشتند که مکتب اخلاقی ـ عرفانی تشیع را قوام بخشیده و به تربیت نفوس و ارتقای معنوی اهل سلوک همت گمارند.
گفتنی است اصطلاح مکتب فلسفی اصفهان به جریان خاصی از حکمای اصفهان اطلاق نمی‌شود. در درون این مکتب، افزون بر حوزه‌ی میرداماد و شاگردانش که به حکمت یمانی نیز شهرت یافت، حکمت ایمانی یعنی طریق خاص فکری و علمی شیخ بهایی، حکمت تطبیقی که بر مدار آرای حکمی میرفندرسکی استوار شد، حکمت متعالیه صدرایی و بالاخره حکمت تنزیهی ملارجبعلی تبریزی نیز جای می‌گیرند.
این کتاب با بهای ۸۰۰۰۰ ریال به چاپ رسیده است.
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه
ابن سیناانتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفهتصحیح خطفات القدستصحیح خطفات القدس اثری از حکیم میر سید احمد العلوی العاملیتعیین قبلهحکمت یمانیحکیم میر سید احمد العلوی العاملیحوزه‌ی فلسفی اصفهانخطفات القدسسید احمد علوی عاملیشفای الشیخ‌الرئیس ابن سیناعلم نجومقبلهمجید هادی‌زادهمیر سید احمد العلوی العاملیمیرفندرسکی