وی با تأکید بر اینکه نسخه اصلی این کتاب که در سال 1882 میلادی در لندن منتشر شده است، به‌شدت نایاب است، افزود: بر اساس مستندات موجود، از این نسخه فقط 200 جلد در سراسر دنیا چاپ شده است که کتاب موجود در بخش نفایس کتابخانه آستان قدس رضوی، هجدهمین نسخه چاپ شده از آن محسوب می‌شود.
مهاجرانی با اشاره به اینکه از بیشتر نسخه‌های این اثر در آرشیوهای کتابخانه‌های ملی، موزه‌های کتاب و مجموعه‌داران خصوصی نگهداری می‌شود، بیان کرد: همین کمیاب بودن، ارزش تاریخی و کلکسیونی این اثر را دوچندان کرده است.
کتابدار کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی ادامه داد: همچنین به علت نایاب بودن این نسخه، وب‌سایت معتبر «abebook»، قیمت این کتاب را حدود 614 دلار، قیمت‌گذاری کرده است.
وی درباره مشخصات نسخه گفت: این اثر بر روی کاغذ فرنگی، در 339 صفحه 28 سطری به چاپ رسیده و با جلدی مزین به نقوش گل و مرغ زرکوب و عطف و گوشه‌ها با تیماج قهو‌ه‌ای، مجلد شده است.
وی افزود: شروع هر فصل اثر نیز به کتیبه مستطیلی منقوش به گل‌های ختایی به همراه پروانه، مزین است. در خاتمه هر فصل نیز نقش شمسی مانند، به چشم می‌خورد. همچنین در این کتاب ترجمه، دو تصویر مجلس از داستان‌های شاهنامه، قابل مشاهده است.
انتقال روح حماسی شاهنامه به مخاطبان غربی
کتابدار تالار تخصصی کتاب‌های خارجی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی اظهار کرد: هلن زیمرن، با شناخت عمیقی که از ادبیات کلاسیک، فرهنگ ایرانی و زبان فارسی به‌دست آورده بود، بخش‌هایی از شاهنامه را به زبان انگلیسی ترجمه کرده است.
وی با اشاره به نام انگلیسی اثر تحت عنوان «The Epic of Kings: Hero Tales of Ancient Persia» افزود: هدف این مترجم ارائه داستان‌های قهرمانی، افسانه‌ها و اسطوره‌های باستانی ایران به مخاطبان غربی بود.
وی ادامه داد: با این اقدام زیمرن، بخش‌هایی از داستان‌های شاهنامه به انگلیسی برگردانده شد که آن را می‌توان یکی از اولین تلاش‌ها برای انتقال این اثر به مخاطبان غربی دانست. همچنین پیش از این ترجمه، تنها ترجمه‌های جزئی و پراکنده‌ای از شاهنامه وجود داشت. تمام این نکات، اهمیت این ترجمه شاهنامه را نشان می‌دهد.
مهاجرانی گفت: این کتاب بیشتر به داستان‌های پهلوانی و اسطوره‌ای شاهنامه همچون رستم و سهراب، زال و رودابه، ضحاک ماردوش، جمشید، فریدون و کاوه آهنگر می‌پردازد.
وی تصریح کرد: همچنین زیمرن در مقدمه اثرش ذکر کرده که ترجمه او صرفاً وفاداری به لفظ نیست، بلکه سعی کرده است، روح حماسی و شاعرانه شاهنامه را به زبانی شیوا و قابل فهم، به مخاطبان انگلیسی‌زبان منتقل کند.
کتابدار کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی گفت: زیمرن که یکی از روشنفکران و نویسندگان بانفوذ عصر ویکتوریایی در بریتانیا بود، با ترجمه این اثر نه تنها به معرفی ادبیات فارسی در اروپا کمک کرد، بلکه نقش مهمی در شکل‌گیری تصویر ایران در ذهن مخاطبان غربی داشت.
اهمیت تاریخی و فرهنگی اثر
مهاجرانی همچنین بیان کرد: این کتاب چاپ سربی زبان انگلیسی، هم‌اکنون از حیث تاریخی، ادبی و فرهنگی یک اثر مهم تلقی می‌شود، چراکه نه تنها معرف یکی از غنی‌ترین منابع حماسی جهان است، بلکه نمونه‌ای از ترجمه ادبیات شرق به زبان‌های اروپایی در قرن نوزدهم به‌شمار می‌رود.
وی افزود: از دیگر ویژگی‌های مهم این ترجمه، نگارش آن به نثری ادبی و کلاسیک است که با سبک نگارش ادبی قرن نوزدهم میلادی هماهنگی دارد. زیمرن در تلاش بود تا ضمن وفاداری به حس حماسی داستان‌ها، آن‌ها را به شیوه‌ای روایت کند که برای مخاطب انگلیسی‌زبان جذاب، قابل درک و تأثیرگذار باشد.
کتابدار کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی گفت: در مجموع، این اثر نه تنها یکی از نخستین پل‌های ارتباطی میان ادبیات فارسی و جهان انگلیسی‌زبان است، بلکه گواهی بر جهانی بودن ارزش‌های فرهنگی و ادبی ایران است.
وی خاطرنشان کرد: همچنین این کتاب، توانسته جایگاهی ماندگار در میان متون کلاسیک ترجمه‌شده از فارسی به انگلیسی پیدا کند و هنوز هم مورد مطالعه پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به ادبیات تطبیقی و حماسه‌های ملی قرار دارد.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی