میراث مکتوب – الرسالة الحاتمیة ترجمه، تحلیل و نقد یک صد مضمون حکمی از ارسطو و تطبیق آن با متون ادب عربی و فارسی است.
ابوعلی محمد بن حسن بن مظفر ادیب، شاعر، لغوی و ناقد نامور سدۀ (4 ق/ 10 م) در بغداد زاده شد و از کودکی به فراگیری شعر و ادب روی آورد و در جوانی به محافل عالی ادبی و دربار سیف الدوله راه یافت.
از حاتمی کتاب هایی با این عناوین به چاپ رسیده است: حلیة المحاضرة فی صناعة الشعر، الرسالة الموضحة فی ذکر سرقات ابی الطیب المتنبی و ساقط شعره، الرسالة الحاتمیة.
محمدبن حسن حاتمی (388 ه) در الرسالة الحاتمیة صد مضمون از اشعار متنبی را متأثر از حکمت یونان دانسته است. این کتاب در آثار پس از خود به ویژه شروح دیوان متنبی تأثیر بسیار گذاشته و از اهمیت بسیاری در پژوهش های تطبیقی برخوردار است. از آنجا که دسترسی به این چاپ دشوار است و به صورت کتاب ارائه نشده، مؤلفان در این اثر تلاش کرده اند علاوه بر چاپ و ارائۀ این کتاب به علاقه مندان، با ترجمه، اعراب گذاری نقل مضامین مشابه عربی و فارسی، به نقد و بررسی دیدگاه های حاتمی بپردازند.
همچنین در این اثر نشان داده اند که منبعی برای این حکمت های یونانی وجود ندارد، این مضامین قبل از آنکه یونانی باشند اسلامی هستند و بسیاری از آن ها در فرهنگ ایرانیان باستان وجود داشته اند. همچنین مؤلفان این کتاب اثبات کرده اند که گاه حاتمی در انتخاب حکمت ها دچار خطا شده و تطبیقی شایسته در این زمینه نداشته و به علاوه بسیاری از این صد مضمون در اندیشه های بشری مشترک هستند.
مؤلفان در چاپ دوم اثر این تغییرات را اعمال کرده اند:
اصلاح برخی غلط های عربی، تجدید نظر در انتخاب ترجمه های روان، در برخی ابیات عربی، افزودن شواهد فارسی جدید در پی نوشت، اصلاح برخی اغلاط تایپی و اضافه کردن فهرست های جدید.
سبزیان پور، وحید، جهانی، هدیه، الرسالة الحاتمیة (چاپ دوم با اصلاحات و اضافات)، تهران، یاردانش، 223 صفحه، شمارگان: 100 نسخه،1393.