میراث مکتوب- مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب سیصدوچهل‌ونهمین اثر چاپی خود را به انتشار کتاب «تذکرة الملوک» اختصاص داد. این اثر از قرن سیزدهم هجری و تألیف میرزا محمدهاشم آصف معروف به رستم الحکما یا همان رضاقلی‌خان هدایت است که جلیل نوذری آن را تصحیح کرده است.
«تذکرة الملوک» کتابی است در تاریخ عمومی ایران که در نوع نگاه خود به تاریخ، بیشترین شباهت را به رستم التواریخ، اثر دیگر نویسنده دارد. هر دو دارای روایت‌های دست اول و داستان‌هایی هستند که در منابع دیگر مانند آنها یافت نمی‌شود و از زوایۀ دید خاص نویسنده بیان می‌شوند. با اینکه در این نوشته هم مانند کتاب مشهور رستم التواریخ نکاتی به طنز گفته می‌شود، اما نگاه نویسنده بیشتر بر سیاست‌ورزی، اصول حکمرانی و تدبیر امور است.
نوذری، دربارۀ دغدغۀ نویسنده این اثر چنین نوشته است: «دغدغۀ دیگر نویسنده، که برای تاریخ علم در ایران معاصر نیز اهمیت دارد، کوشش برای رسیدن به فهمی از تاریخ بشر در پرتو یافته‌های تازۀ علمی و دریانوردی است. در این اثر اشارات مستقیمی به کشفیات تازه در نیمکرۀ غربی دارد. با این‌همه پرداختن به تاریخ دورۀ قاجار و به ویژه دوران حکومت فتحعلی شاه در کانون توجه کتاب است. این کتاب همچنین از نظر طرح اندیشه‌های اصلاح دینی نیز مهم است».
«احوال پادشاهانی که قبل از ظهور اسلام پادشاهی کرده‌اند» عنوان بخشی از «تذکرة الملوک» است. در این بخش ابتدا از ملوک پیشدادیان، طبقه دوم ملوک کیان و فرقۀ دوم اشکانیان سخن گفته شده است. فرقۀ سوم اشکانیان و طبقۀ ملوک ساسانیان نیز دیگر بخش تألیفی از سوی میرزا محمدهاشم آصف است.
احوال بنی‌امیّه و نیز صفّاریان دیگر مطالبی است که نگارنده در این اثر به آنها پرداخته است. طبقۀ سامانیان، غزنویان، غوریان، دیلمیان، خوارزمشاهیان، اتابکان، اسماعیلیان و سلطنت قَراخِتا دیگر مطالبی است که در شرح احوال پادشاهان در این اثر آمده است.
نوذری در ادامۀ تصحیح کتاب «تذکرة الملوک» به تصحیح دیگر مطالب این اثر از جمله «در ذکر پادشاهانِ اسلام‌پناه جنت آرامگاهِ ناجیۀ صفویّه» پرداخته است.
میرزامحمدهاشم آصف بخشی از کتاب خود را به «داستان شیرین پادشاهیِ خاقان صاحبقرانِ ظفر توأمان اعلیحضرت جم جاهی» اختصاص داده است. «تاریخ تسخیر مملکت فردوس نُزهت هراتِ با لطف و صفایِ خوش» در کنار «حکم صریحِ حقانیِ رستم الحکمایی و تاریخ ظهور پرنورِ جناب شمس‌الائمه و…» و نیز «خلاصۀ تواریخ خلقت عالم» و همچنین مطالبی دربارۀ «حکم صریحِ رستم‌الحکمایِ آصف تخلّص در بابِ ظهورِ قائم (ص)» دیگر بخش‌هایی است که میرزا محمدهاشم آصف نگاشته و جلیل نوذری آنها را برای خوانندگان تصحیح کرده است.
«نمایه‌ها» و منابع، عنوان پایانی «تذکرة الملوک» است. آیات، امثال، مکتوبات، جای‌ها، اعلام (کسان)، گروه‌ها، طایفه‌ها و کسان نمایه‌های پایانی است.
مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب «تذکرة الملوک» تألیف میرزا محم هاشم آصف معروف به رستم الحکما با تصحیح جلیل نوذری را در 179 صفحه به چاپ رسانده است. این اثر با جلد شومیز به بهای 40 هزار تومان و با جلد سخت به قیمت 65 هزار تومان به فروش می‌رسد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شیوۀ تهیه نسخۀ کاغذی یا فایل پی دی اف اثر با بخش فروش مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب با شمارۀ 66490612 داخلی 105 تماس حاصل نمایید.
مریم مرادخانی