میراث مکتوب- معصومه امیری‌مقدم در پیشگفتار در معرفی این کتاب نوشته است: کتاب حاضر پژوهشی است دربارهٔ تحریر خواجه نصیرالدین طوسی از کتاب اُکَر تئودوسیوس که یکی از آثار مهم ریاضی در دورهٔ اسلامی است.
تئودوسیوس، ریاضیدان قرن اول پیش از میلاد، اُکَر را به زبان یونانی نوشت. این کتاب شامل قضیه‌های پرکاربرد هندسهٔ کروی است. اُکَر به همراه آثار دیگر یونانی، در جریان نهضت ترجمه، در قرن سوم هجری به عربی ترجمه شد. خواجه نصیرالدین ترجمهٔ عربی اُکَر را به همراه تعداد دیگری از آثار مهم و پرکاربرد ریاضی و نجوم در قرن هفتم هجری تحریر کرد.
کاربرد این کتاب در مطالعهٔ آثار نجومی از یک سو و تحریر دقیق و روان طوسی از سوی دیگر باعث شد که تحریر اُکَر طوسی مورد اقبال بسیاری از استادان و دانشجویان ریاضی و نجوم قرار گیرد و حاشیه‌های بسیاری بر آن نوشته شد. طوسی در این تحریر علاوه بر آن که ساختار ریاضی اُکَر را قوت بخشیده است، مطالبی را به آن افزوده است که هم از نظر تاریخی و هم از نظر علمی اهمیت بسیاری دارند.
تحریر طوسی تا کنون چندین بار به صورت سنگی یا حروفی به چاپ رسیده است، اما هیچ یک از این چاپ‌ها تصحيح انتقادی محسوب نمی‌شوند و با توجه به اهمیت این اثر در تاریخ ریاضیات دورهٔ اسلامی ایران، به دست دادن یک متن انتقادی از آن ضرورت کامل داشت.
من دربارۀ من در ابتدا کار تحقیق بر روی تحریر اُکَر طوسی را به عنوان موضوع پایان‌نامهٔ کارشناسی ارشد در پژوهشکدهٔ تاریخ علم دانشگاه تهران انتخاب کردم. در جریان مطالعاتم متوجه شدم که به جز تعداد معدودی مقالهٔ غیرفارسی، هیچ کار تحقیقی جامعی بر روی این اثر ارزشمند انجام نشده است و بخت با من یار بود که اولین کار جدی خود در رشته تاریخ علم را بر روی یک اثر مهم تاریخ ریاضی و زیر نظر استاد محترم دکتر حسین معصومی همدانی و با مشاورت زنده‌یاد دکتر غلامرضا جمشیدنژاد اول انجام دهم.
کتاب حاضر تحت عنوان كتاب الاُکَر شامل متن ویراسته‌ای از تحریر اُکَر طوسی، ترجمهٔ فارسی و شرح ریاضی آن است. مقدمهٔ فارسی کتاب به موضوع و اهمیت اُکَر، سرنوشت آن در یونان و جهان اسلام، ویژگی‌های تحریر طوسی، نسخ خطی موجود آن و شیوهٔ تصحیح متن پرداخته است. اهمّ مطالب این مقدمه در مقدمهٔ انگلیسی هم آمده است.
متن کتاب در چهار فصل تدوین شده است:
در فصل اول متن تحریر اُکَر طوسی را بر مبنای هشت نسخهٔ خطی متقدم تصحیح کرده‌ام.
در فصل دوم همهٔ حاشیه‌هایی را که در این هشت نسخه موجود بودند ضبط کردم و حاشیه‌هایی را که واضح نبود یا افتادگی داشت به کمک حاشیه‌های مشابه کامل کردم. این فصل یکی از امتیازات این کتاب است، زیرا نکات علمی و تاریخی بسیار ارزشمندی در این حاشیه‌ها موجودند که خود می‌تواند زمینه‌ای برای پژوهش‌های بیشتر باشند.
فصل سوم شامل ترجمهٔ فارسی من از متن تصحيح شدهٔ تحرير اُکَر طوسی است.
در فصل چهارم به شرح ریاضی این اثر به زبان ریاضی امروزی پرداخته‌ام و سعی کرده‌ام نکات مبهم قضیه‌های کتاب را به بیانی قابل فهم برای عموم خوانندگان توضیح دهم.
«تحریر کتاب الاُکَر لثاوذوسیوس (رساله‌ای در هندسهٔ کره)» تألیف: نصیرالدین محمد طوسی (قرن ۷ ه.ق) با تصحیح، ترجمه فارسی، مقدمه و شرح معصومه امیری‌مقدم، زیر نظر حسین معصومی همدانی، در 453 صفحه و با قیمت 410 هزار تومان، از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب چاپ و منتشر شده است.
علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ این کتاب و دریافت آن می‌توانند با شماره تلفن ۰۲۱۶۶۴۹۰۶۱۲ داخلی ۱۰۵ تماس حاصل کنند.
