میراث مکتوب- به مناسبت ۲۷ شهریورماه روز شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد شهریار، به همت خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در کویته و همکاری آکادمی فارسی پاکستان، مراسمی با عنوان «تجلیل از اساتید زبان و ادبیات فارسی و شعرای فارسی‌گوی ایالت بلوچستان» در سالن همایش خانه فرهنگ کشورمان برگزار شد.
در این برنامه از «محمد اسحاق سوز سمالاری براهوی» شاعر فارسی‌گوی زبان براهوی معروف به «اسحاق سوز» به طور ویژه تجلیل شد و کتاب شعر فارسی ایشان با عنوان «بهار دل» و نیز اثر جدید اکبر علی ساسولی استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشکده ژنرال موسی شهر کویته با عنوان «بررسی انتقادی و تحقیقی شعرسرایی فارسی در ایالت بلوچستان» رونمایی به عمل آمد.
سلطان الطاف علی از شخصیت‌های ادبی سرشناس ایالت بلوچستان مهمان ویژه این همایش بود. صدف چنگیزی، سید جواد موسوی، اکبر علی انجم و محمد عرفان از جمله شعرای فارسی بودند که در این برنامه حضور داشتند.
علی کمیل قزلباش، جواد رسولی، محمد حسین حسینی، شاه محمود شکیب سنجرانی، دکتر شمس وزیر، خانم حکیمه و دکتر عبدالقیوم بیدار و … از اساتید زبان و ادبیات فارسی بودند که در این مراسم شرکت کردند.
مردم بلوچستان علاقه‌مند به یادگیری زبان فارسی هستند
سید ابوالحسن میری، وابسته فرهنگی و مسئول خانه فرهنگ ایران در کویته در سخنانی، گفت: این نشست بضاعت اندک زبان فارسی در ایالت بلوچستان را نشان می‌دهد که یک زمانی زبان رسمی و اداری این سرزمین بوده است و در زمانی نه چندان قبل، مدارک دانشگاهی مانند دانشگاه بلوچستان به زبان فارسی صادر می‌شده است و میراث مشترک همه ما است و فقط به ایران مربوط نمی‌شود.
وی ادامه داد: زبان فارسی زمانی از استانبول فعلی تا هند زبان علم بوده است، بنابراین لازم است که برای احیای این زبان در سرزمین بلوچستان همه به نوبه خودش تلاش کنیم.
میری افزود: با وجود تمام مشکلات و چالش‌هایی که فراروی آموزش زبان و ادبیات فارسی در ایالت بلوچستان وجود داشته، وظیفه خود می‌دانم که از همه شما اساتید زبان و ادبیات فارسی، ادبا و شعرای فارسی‌گو قدردانی و تجلیل کنم که این زبان را در ایالت بلوچستان زنده نگه داشتید. واقعیت این است که زبان فارسی جایگاه خوبی در بین مردم داشته و مردم بلوچستان علاقه‌مند به یادگیری زبان فارسی هستند و ما با تلاش بیشتری کنیم.
مسئول خانه فرهنگ کشورمان در کویته همچنین، به جایگاه علمی، تاریخی و معنوی زبان و ادبیات فارسی و اهمیت شعر در فرهنگ ایرانیان مطالبی را بیان کرد.
در ادامه، سلطان محمد نواز نونهال کویته‌ای و نوه سلطان الطاف علی، مقاله‌ای حماسی در رابطه به عشق و ارادت سلطان باهو از عرفای شبه قاره به اهل بیت پیامبر(ص) ارائه داد و شعر فارسی سلطان باهو در رابطه به پنج تن آل عبا را قرائت کرد.
شاه محمود شکیب سنجرانی، استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه بلوچستان کویته سخنران بعدی مراسم بود. وی گفت: امروز از چندین جهت من احساس خرسندی می‌کنم. اولاً اینکه دارم به زبان شیرین فارسی صحبت می‌کنم و دوم اینکه امروز کتاب شاگرد نخبه بنده آقای اکبر ساسولی رونمایی می‌شود و برای رسیدن به این جایگاه ما خیلی زحمت کشیدیم. امروز که این کتاب را می‌بینم، به خود می‌بالم.
عرفان علی، از دانش آموختگان کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بلوچستان مقاله‌ای را درباره زندگینامه و سبک شعری استاد شهریار ارائه کرد.
در بخش دیگر برنامه، ویدئو کلیپ شعرخوانی به زبان فارسی توسط محمد اسحاق سوز، شاعر زبان براهوی ایالت بلوچستان پخش شد.
عبدالقیوم بیدار، نویسنده، مجری شبکه تلویزیونی و از فعالین زبان و ادبیات فارسی در کویته درباره خدمات ادبی محمد اسحاق سوز توضیح داد و گفت: اسحاق سوز، میرزا غالب زبان براهوی در حال حاضر است. او به زبان‌های براهوی، فارسی، سندی و اردو شعر سروده و اخیراً کتاب مجموعه اشعار فارسی ایشان با عنوان «بهار دل» به چاپ رسیده و قبل از این مجموعه غزلیات براهوی با موضوعات «احساسات سوز، غزلیات سوز، گلشن سوز» و دیگر آثار از ایشان چاپ و منتشر شده و به همین د لیل ملقب به «غالب براهوی» شده است. او در غزلیات خود از علامه اقبال لاهوری و حافظ شیرازی الگو گرفته و کتاب بهار دل ایشان شامل ۴۵ غزل است و این اولین کتاب فارسی آقای سوز است که از سوی اکادمی براهوی چاپ و منتشر شده است.
علی کمیل قزلباش از اساتید برجسته زبان و ادبیات فارسی پاکستان و ایالت بلوچستان اظهار داشت: شهریار از حافظ الگو گرفت ولی به شیوه جدید و جذاب شروع به شعرسرایی کرد و تخلص خود را نیز از فال حافظ گرفت.
صدف چنگیزی، رئیس انجمن دبستان بولان و از شعرای فارسی‌گوی شهر کویته از ابتکار خانه فرهنگ برای تقدیر و تجلیل از شعرای فارسی گوی ایالت بلوچستان قدردانی کرد.
اکبرعلی ساسولی، استاد زبان فارسی در دانشکده ژنرال موسی کویته و نویسنده کتاب «بررسی انتقادی و تحقیقی شعرسرائی فارسی در ایالت بلوچستان» درباره کتاب خودش که رونمایی می‌شود، گفت: نیاز به نوشتن این کتاب زمانی پیش آمد که کتاب «شعرسرایی فارسی در بلوچستان» اثر انعام الحق کوثر ناپدید شد. بعداً دسترسی به کتاب «تاریخ پنجاه ساله شعرسرایی فارسی در بلوچستان» شرافت عباس نیز از بازار و کتابخانه ها غیرممکن شده بود و بعدش کتاب سخن دل حجت الله ابراهیمیان هم دیگر در بازار وجود نداشت. بنابراین در دوره پیش دکترای خود در دانشگاه بلوچستان، این موضوع را برای پایان نامه انتخاب کردم و نیز می دانستم که خلأهایی در رابطه با زبان و ادبیات فارسی در ایالت بلوچستان وجود دارد که کسی باید آن را پر کند و کارهای جدید را با کارهای قبلی تلفیق کند. سپس با مشورت اساتید مثل دکتر شاه محمود شکیب سنجرانی این کتاب را به اتمام رساندم.
وی گفت: این کتاب شامل چهار فصل است. فصل اول معرفی کوتاه زبان و ادبیات فارسی در منطقه، فصل دوم درباره ادبیات فارسی در ایالت بلوچستان، فصل سوم در مورد ادبیات نثری فارسی و فصل چهارم در رابطه به ادبیات منظومی فارسی در بلوچستان است.
ساسولی افزود: در این کتاب نام شعرای معاصر که تا به امروز در ایالت بلوچستان به زبان فارسی شعرسرایی و شعرخوانی می کنند، ذکر شده است.
وی قول داد که از این پس سعی خواهد کرد هر سال اثر جدید درباره زبان و ادبیات فارسی در ایالت بلوچستان منتشر کند.
سید جواد موسوی، از شاعران نام آشنای زبان فارسی در شهر کویته نیز از خاطرات و تجربه همکاری ۱۰ ساله خود با خانه فرهنگ ایران در کویته در دهه ۱۳۵۰ و علاقه خود به شعر فارسی، نکاتی را بیان کرد.
اکبر انجم، از شعرای جوان و با استعداد شهر کویته، شاعر بعدی بود که با سرودن اشعار زیبای خودش به زبان فارسی، رونق برنامه را افزود و مورد تشویق و تقدیر حاضرین جلسه قرار گرفت.
آخرین سخنران این همایش سلطان الطاف علی، استاد زبان و ادبیات فارسی در بلوچستان و متولی زیارتگاه حضرت سلطان باهو بود و کلیپ صوتی خانم حسینه عبدالله، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشکده مستونگ پخش شد.
در پایان این مراسم، کتاب «بهار دل» اثر محمد اسحاق سوز و کتاب «بررسی انتقادی و تحقیقی شعرسرایی فارسی در ایالت بلوچستان» نوشته اکبرعلی ساسولی توسط سید ابوالحسن میری، وابسته فرهنگی و مسئول خانه فرهنگ ایران در کویته و دیگر مهمانان رونمایی شد.
اهدای لوح سپاس و سه جلد کتاب به اساتید و شعرای فارسی‌گوی بلوچستان بخش پایانی این مراسم بود.
منبع: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی