میراث مکتوب – این پژوهش درآمدی است بر تاریخ تاریخ نویسی ایرانی به زبان فارسی از تکوین آن در دورۀ سامانیان تا تحول آن در دورۀ قاجار. به عبارت دیگر مطالعه ای است مقدماتی دربارۀ جریان تاریخ نویسی و تکوین، تداوم و تحول شیوه های تاریخ نویسی و تاریخ نگری و اندیشۀ تاریخی تاریخ نویسان در ایران دورۀ اسلامی.
شناخت تأملات نظری مورّخان درباره تاریخ، تاریخنویسی و موضوع و چیستی آن و نیز سبک و شیوه تاریخنویسی و تاریخنگری جز با بررسی آثار تاریخنویسی به دست نمیآید. بررسی آثار تاریخنویسی ایرانی که در سه شکل تاریخ عمومی، تاریخ سلسلهای و تاریخ محلی به ظهور رسیده، علاوه بر این که خط سیر و روند تاریخنویسی ایرانی و مؤلفهها و ممیزات آن را نشان میدهد، منبع مهمی است برای شناخت اندیشه تاریخی و سیاسی هر عصر و زمانهای. این کتاب با تأکید بر آثار مهم تاریخنویسی هر دوره، کوششی است مقدماتی در تحلیل جریان تاریخنویسی ایرانی به زبان فارسی از نقطه عزیمت آن با تاریخنامه طبری ابوعلی بلعمی تا آیینه سکندری میرزا آقاخان کرمانی در آستانۀ مشروطیت.
آنچه در این کتاب آمده است آثار تاریخ نویسی ایرانی به فارسی است، با یکی دو استثنا. آثار تاریخ نویسی از مهم ترین و اصیل ترین منابع تاریخی هر عصر به شمار می رود. مطالعۀ آثار تاریخ نویسی منبع مهمی است برای دریافت روشنی از معرفت، تفکر و نگرش های سیاسی و اجتماعی هر عصر و زمانه ای. در این پژوهش با نقد و بررسی آثار برگزیدۀ تاریخ نویسی هر عصر، تلاش شده است ضمن تعقیب و بررسی خط سیر تاریخ نویسی ایرانی در سبک، شیوه و محتوا همچنین تأملات نظری تاریخ نویسان ایرانی دربارۀ تاریخ و تاریخ نویسی، سبک و شیوۀ تاریخ نویسی و نیز جایگاه آثار تاریخ نویسی در تاریخ تاریخ نویسی هر دوره و کلیت تاریخ تاریخ نگاری در ایران نشان داده شود.
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
مقدمه
فصل اول: مورّخان ایرانی؛ تاریخ و تاریخنویسی
فصل دوم: تکوین و تثبیت تاریخنویسی ایرانی؛ از سامانیان تا تأسیس دولت ایلخانان
فصل سوم: تاریخنویسی ایرانی از ایلخانان تا برآمدن صفویان
فصل چهارم: تاریخنویسی ایرانی از برآمدن صفویان تا تأسیس دولت قاجار
فصل پنجم: تاریخنویسی در دوره قاجار: تداوم و تحول
سخن پایانی
فهرست منابع
نمایه اشخاص
نمایه آثار
قدیمی قیداری، عباس، تاریخ نویسی در ایران : نقد و بررسی منابع برگزیده ( از ابوعلی بلعمی تا میرزا آقاخان کرمانی)، تهران، سمت، 252 صفحه، قطع: وزیری، بها:110000 ریال، 1396 .