کتاب حاضر با مباحث مقدماتی در مورد علم شناخت نامهای جغرافیایی (توپونومی) و علم لغتشناسی (فیلولوژی) و سپس با نگاهی به موقعیت جغرافیایی و پیشینه تاریخی برازجان در فصل نخست آغاز میشود.
در فصل دوم تمام نظریاتی که تاکنون در مورد نام برازجان ارائه شده است، به اطلاع خواننده برسد. در فصل سوم تمام آبادیها و مکانهایی که در سرزمین ایران به نام «برازجان» نامیده شدهاند، از کهنترین اعصار تا امروز، معرفی شدهاند.
نویسنده اکثر آنها را خود شخصاً دیده و تصاویری از آنها را نیز در کتاب آورده است. در فصلهای بعدی، نویسنده به تجزیه و تحلیل نام «برازجان» از منظر زبان شناسی، باستان شناسی، کتیبه شناسی، منابع تاریخی و ادبی و…، جغرافیایی، مردمشناسی و فرهنگ عامه، تجربیات و مشاهدات مکرر شخصی پرداخته و سرانجام نظریه نام شناختی خود را چنین تدوین کرده است.
به گفته دكتر عبدالرسول خيرانديش «بجز مکتوبات، موقعیت جغرافیایی و طبیعی «برازجان دشتستان» را مورد بررسیهای مکرر قرار دادم. تجربه سالها زندگی و به سر بردن در کوچهها و محلات شهر تا کوهستان و نخلستان پیرامون آن سرانجام مرا بدین نتیجه رساند که بلندی مکان اولیه بنای شهر و موقعیت آن در قبال طلوع آفتاب، کلید درک این مطلب است… نتیجه آنکه برازجان به معنای زمینی است که به دلیل بلندی به نسبت زمینهای اطراف و موقعیت طلوع خورشید در یک محل، اولین جایی است که در روشنایی صبح قرار میگیرد. بدین لحاظ هم زیبا و درخشان است و هم برازنده سکونت مردمان. این نظریهای است که در این پژوهش بدان رسیده ایم….».
خيرانديش، عبدالرسول. برازجان، سرزمین آفتاب بامدادان: تهران، آبادبوم، 152 صفحه، 1393.