بیژن عبدالکریمی، استاد دانشگاه در بخش نخست نشست‌های علمی یادروز حافظ که از صبح جمعه 20 مهرماه 1403 در مرکز اسناد و کتابخانه ملی منطقه جنوب کشور (شیراز) با حضور منصور پایمرد، خسرو قاسمیان و جواد دهقانیان آغاز بکار کرد، اظهار داشت: امروز ایرانی چیزی نیست جز گشودگی به جان جهان است.
وی با بیان اینکه شعر شاعران بزرگ صرفاً شعری انسانی نیست، افزود: با شعر حافظ امر ایرانی تجلی می‌یابد.
به گفته عبدالکریمی، آنچه در شعر حافظ ظهور می کند چیزی است که در تاریخ ما باقی مانده است و کسی نمی‌تواند آن را از ایرانی‌ها بگیرد.
وی تصریح کرد: شعر حافظ راه بازگشت به خانه و خروج از بی‌خانمانی ماست.
احمد رضی رشت‌آبادی، استاد دانشگاه گیلان هم در ادامه این نشست با موضوع حافظ در گستره جغرافیایی شمال ایران سخنرانی کرد و گفت: گستره جغرافیایی در محور مطالعات این دوره انتخابی ارزنده و بجاست.
نویسنده کتاب تأویل پذیری اشعار حافظ، افزود: حضور حافظ در فرهنگ عمومی گیلان تجلی می‌یابد.
به گفته این مولف و استاد زبان و ادبیات فارسی، حافظ در بین گیلانی‌ها حضور پر رنگی در فرهنگ عمومی دارد.
وی اضافه کرد: حضور پر رنگ حافظ را در زبان و نام گذاری‌ها می‌توان به وضوح در گیلان همچنین در اجراهای موسیقی رایج در گیلان می‌توان دید.
وی در ادامه به حضور حافظ در آثار مولفان، پژوهشگران و نویسندگان و شاعران گیلانی اشاره کرد.
رضی خاطرنشان کرد: دانشگاه گیلان با چهار دهه سابقه برقراری رشته تحصیلی زبان و ادبیات فارسی نقش پر رنگی در گسترش اندیشه‌های حافظ در این خطه دارد.
وی افزود: در سیر تحول حافظ پژوهی در گیلان دو اتفاق افتاده که بحث علمی درباره حافظ سوق به دیوان او پیدا کرده است.
این استاد دانشگاه گیلان تصریح کرد: دیوان حافظ یک متن معاصر شمرده می‌شود و فقط دارای شعر کلاسیک نیست.
در ادامه بخش نخست نشست‌های علمی یادروز حافظ، علیرضا مظفری استاد دانشگاه ارومیه پیرامون حافظ در گستره آذربایجان عنوان کرد: حافظ از خط های مستمر ادبیات است که تبدیل به سطح شده و در سطح جهانی هر کجا که زبان و ادبیات فارسی است، حافظ هم حضور دارد.
وی با بیان اینکه حافظ توانست در روزگار خویش از نیازهای روزمره فراتر رود و نیازهای یک ملت را دریابد، افزود: حافظ در ابیاتی شهرهای بغداد و تبریز را کنار هم می‌گذارد در حالی‌که در روزگار حافظ این دو شهر زیر نظر آل جلایر بود.
آذری‌ها وفادارترین قومیت به زبان حافظ هستند
به گفته مظفری، امروزه آذربایجان ممکن است زبان مادری متفاوت داشته باشد اما وفادارترین قومیت‌ها به زبان حافظ است.
وی در ادامه گفت: در آذربایجان نفوذ حافظ صورت‌های مختلف دارد و عامه مردم با حافظ سر و سری مداوم دارند.
مظفری خاطرنشان کرد: در یکی از گورستان‌های قدیمی تبریز دیدم که مزین به شعر حافظ است و مردم مرده‌های خود را از حافظ جدا نمی‌کنند.
وی با بیان اینکه ارتباط تخصصی گروهی از شاعران با حافظ در آذربایجان دیده می‌شود، اضافه کرد: یکی از شاعران آذربایجان «عمادالدین نسیمی» که هم عصر حافظ است، قطع یقین شعر حافظ را شنیده و چندین سروده با اکتساب از حافظ دارد.
مولف کتاب شرح شصت غزل از حافظ افزود: تاثیرپذیری شهریار از حافظ و سعدی هم که نیازی به بازگویی ندارد.
وی افزود: نفوذ در سال ۸۰۷ ه.ق توسط میرزا جعفر تبریزی یک دیوان حافظ کتابت شده است و امروزه یکی از دیرینه‌ترین نسخه‌های دیوان حافظ است.
مظفری عنوان کرد: اولین نسخه چاپی دیوان حافظ توسط «ابوطالب تبریزی» به چاپ رسیده است که در شهر کلکته در ۱۲۰۶ هجری با مقابله ۱۲ نسخه خطی چاپ کرد. اینک فقط یک نسخه از آن باقی مانده است.
منبع: ایبنا