میراث مکتوب – آثار مکتوب زبان فارسی در اقصی نقاط جهان پراکنده است و مکاتیب یا نامه‌های باقی مانده بخشی از این آثار هستند که می‌توانند بعضی مسایل تاریخی را روشن کنند. دوره صفویه از دوره‌های مهم تاریخ ایران به ویژه از حیث ارتباط با غرب (اروپا) است. بسیاری از مسایل تاریخ معاصر، ریشه در روابط و مناسبات آن دوره دارد. در موزه ملی ورشو، بخش آرشیو اسناد تاریخی چندین نامه فارسی موجود است که منبع مهمی برای پژوهش در باب روابط ایران و لهستان در عصر صفوی به شمار می‌رود.
در این مقاله ضمن اشاره‌ای کوتاه به روابط دو کشور به معرفی و بازخوانی این نامه‌ها پرداخته شده است. علاوه بر این دربارهٔ اشخاصی که نویسنده و مخاطب نامه‌ها بوده‌اند نیز مطالبی ارایه شده که برای خواننده فارسی زبان کمتر آشناست. موضوع نامه‌ها اغلب سیاسی است و این مسئله بر اهمیت آن‌ها از حیث تاریخی می‌افزاید. در این نامه‌ها گاه به صراحت و گاه با اشاره مسائل فی ما بین مورد بحث قرار گرفته است و در نهایت معلوم می‌شود که وجود دشمن مشترک (عثمانی) عامل اصلی نزدیکی میان شاهان صفوی و حکمرانان لهستان بوده است.
برای مطالعه متن کامل مقاله «بازخوانی و تحلیل نامه‌های فارسی دورهٔ صفویه» نوشته محمد تقوی و استانیسلاو یاشکوفسکی که در شمارهٔ پنجم اسناد بهارستان منتشر شده است بر روی فایل پایین کلیک کنید.