میراث مکتوب- بیستویکم اسفند ماه در تقویم فرهنگی ایرانزمین ممهور به مُهر یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین ستارههای آسمان فیروزهای ادب فارسی حکیم نظامی شاعر و داستانسرای بزرگ ایرانی قرن ششم هجری قمری است. شاعری که در حوزه منظومه سرایی و خلق آثار ادبی در عصر و زمانه خود تا به امروز نمونهگون و نادر بودهاست.
امسال با همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همیاری ستودنی تمامی دستگاههای فرهنگی، هنری و همچنین سیاسی کشورمان چون وزارت امور خارجه، وزارت آموزش و پرورش، کمیسیون ملی یونسکو، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، فرهنگستان هنر و جمع کثیری از هنرمندان عرصههای مختلف و اهالی فرهنگ و ادب کشورمان هفته بزرگداشت حکیم نظامی و جایزه بینالمللی این حکیم نهتنها در سراسر کشور که با همت سفارتخانهها و رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دیگر کشورها در آستانه عید باستانی نوروز برگزار میشود.
در این راستا با دکتر محمود شالویی مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرکل حوزه وزارتی و رئیس ستاد مرکزی بزرگداشت حکیم نظامی درباره این رویداد جهانی و جایزه بینالمللی این شاعر بزرگ فارسیگو گفتوگویی انجام شده است که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
رقابت شیفتگان اندیشهورز در رویدادی شورانگیز در قالب حماسهای فرهنگی با محوریت حکیم نظامی
جناب دکتر شالویی، به زودی نخستین جایزه بینالمللی حکیم نظامی با تمرکز بر تاثیرگذاری این شاعر بر فرهنگ و زبان و شعر ما برگزار میشود. موضوعی که باید از سالها پیش به آن فکر میکردیم، چرا که شاهدیم که برخی کشورهای همسایه آماده هستند تا از فرصتهای اندک خود استفاده کرده و سرمایههای فرهنگی و تمدنساز ما را از آن خود کنند. در ابتدا از دغدغه شکلگیری این جایزه بینالمللی بگویید؟
شخصیت و آثار حکیم نظامی چون گنجینهای عظیم است که هر بخش آن می تواند عطش علاقهمندان، محققان، پژوهشگران و شیفتگان شعر و اندیشه نظامی در هر کجای جهان را سیراب کند. حال به واسطه برگزاری جایزه جهانی حکیم نظامی شاهد رقابت تمامی آن شیفتگان اندیشهورز در رویدادی شورانگیز در قالب حماسهای فرهنگی هستیم که هر یک با این حضور در این رویداد تلاش میکنند در پرداخت هر چه بیشتر به شخصیت و شعر این شاعر نامدار سهمی داشته و تشریک مساعی کنند.
در تقویم فرهنگی ما ثبت و ضبطشده است، روز بیستویکم اسفند ماه مصادف با سالروز گرامیداشت حکیم نظامی است. در این فرصت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کنار دستگاههای مختلف و متعدد فرهنگی و علاقهمند به حکیم نظامی و سایر شاعران نامدار ایرانی بر آن شدند تا نه یک روز که یک هفته و بیشتر از آن را تا رسیدن به ایام فرخنده و باشکوه عید نوروز و حتی برای ایام بعد از آن، برنامههای متعددی را تدارک ببینند. محوریت آن برنامهها بر این اصل استوار شده است تا بتوانیم در پاسداشت یکی از ستارههای درخشان آسمان ادبیات، فرهنگ و تمدن کشورمان برنامهریزیهای مختلفی را در سطح همه استانهای کشور و حتی شهرستانهایی در دورترین نقاط کشورمان با برپایی آئینهای پرشکوهی برای گرامیداشت حکیم نظامی با جوایز مختلف و متعددی مدنظر داشته باشیم.
مشارکت بیبدیل تمام دستگاههای فرهنگی، وزارتی و سیاسی کشور در برپایی بزرگداشت حکیم نظامی
چندی پیش در رسانهها خبری منتشر شد از نخستین جلسه شورای برنامهریزی این رویداد به همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که در آن نشست هنرمندان و اهالی فرهنگ از شاخههای مختلف حضور داشتند. از استاد نصیریان در حوزه بازیگری گرفته تا چهرههای شاخص فرهنگ و ادب کشور و البته مسئولان مختلف و بخشهای مختلف اعضای یونسکو به میدان آمده و حضور داشتند. اتفاقی بسیار خوشایند که پیش از این کمتر شاهد بودیم که به مناسبت یک رویداد ملی و فرهنگی همه نهادها با یک دغدغه مشترک حضور به هم رسانده و بخواهند کاری انجام دهند؟
حکیم نظامی در میان شاعران ما تا اندازهای مهجور و غریب مانده بود. به این سبب که ما آنقدر در این کشور سرمایههای هنگفتی از میان شاعران و ادیبان داریم که شاید تا پیش از این آنگونه که شایسته و بایسته بوده به حکیم نظامی کمتر توجه شده بود. درحالیکه نظامی بهسبب آثار برجسته، حکایتها، قصههای شیرین و شنیدنی برای همه ما ایرانیان شناختهشده است. اما این شخصیت، دانش شعرش و اندیشهاش چندان در میان طبقات جامعه شناختهشده نبود. ازهمینرو اهتمام مجدانهای به عمل آمد تا با محوریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حکیم نظامی اقدامی اساسی، پایهای و مهم داشته باشیم.
از همین روی دستگاههای مختلف نیز دست در دست یکدیگر دادند تا در کنار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این موضوع ورود کنند. چرا که اهمیت حکیم نظامی و گنجینه ادبی سترک و معرفتبخش اوتنها به داخل مرزهای ما محدود نمیشود. با این رویکرد وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، تمامی نمایندگیهای سیاسی و فرهنگی جمهوری اسلامی در خارج از کشور بسیج شدند تا هفته حکیم نظامی را با شکوه هر چه تمامتر برگزار کنیم
حتی وزارت آموزشوپرورش از دانشآموزان خواسته با ارائه مقالاتی از دانش و شناختشان از حکیم نظامی و نقش مهم او در فرهنگ و ادب فارسی بنویسند. برای این امر هم بیشاز ۱۰۰ جایزه نفیس از سوی ستاد بزرگداشت حکیم نظامی برای دانشآموزانی که برای رقابت در قالب روایتنویسی و ارائه مقاله بتوانند درباره نظامِ دانش و اندیشه حکیم نظامی آثارشان را به این رویداد ارائه میدهند، اهدا خواهد کرد.
از دیگر برنامههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برپایی نمایشگاهی در حوزه هنرهای تجسمی در موزه هنرهای معاصر تهرن است. برای این مهم اکثر مجموعهداران کشور همکاری بینظیری با ما داشتند و به واسطه آثار جمعآوری شده نمایشگاه بسیار بزرگ و مهمی را در موزه هنرهای معاصر تهران خواهیم داشت.
برنامههای همایش علمی نیز با حضور اغلب اندیشمندان، محققان و پژوهشگران داخلی و خارجی از سوی انجمن مفاخر ملی و فرهنگستان هنر تدارک دیده شده است. در اغلب استانها نیز برنامههایی از قبیل همایشها، کنفرانسها و برنامههای متعدد فرهنگی وهنری برنامهریزی شده است.
همزمان با هفته بزرگداشت حکیم نظامی، تمام جهان از این شاعر بزرگ ایرانی خواهند شنید
به برنامههای بینالمللی نیز اشاره میفرمایید…
در سطح بینالمللی، تمام رایزنیهای فرهنگی ایران در این رویداد دخیل هستند. بر این اساس قرار شده تا رایزنان فرهنگی ما با دانشگاهها، مراکز علمی، تحقیقی و پژوهشی همراهی و همکاری نزدیکی داشته و با محور هفته بزرگداشت حکیم نظامی همایشهای علمی و فرهنگی را برنامهریزی و اجرایی کنند.
سفرا و رایزنان ما طی نامهها و کارتهای تبریکی که برای همتایان خود در کشورهای مختلف ارسال خواهند کرد موضوع بزرگداشت حکیم نظامی را یادآور خواهند شد. درباره این روز و هفته مهم در آستانه عید نوروز، علاوه بر تبریک عید باستانی، به برپایی برنامههای هفته بزرگداشت حکیم نظامی اقدام خواهند کرد و دو برنامه بزرگداشت حکیم نظامی و جشن جهانی نوروز را به یکدیگر متصل میکنند.
امسال نیز جشن جهانی نوروز در کشور ما برگزار خواهد شد و افزون بر حضور ۱۲ کشور عضو پرونده نوروز، تلاش میکنیم بقیه کشورها را نیز با این رویداد مهم آشنا کنیم. همه رایزنیهای فرهنگی ما در هر کجا که هستند حتما اعلامیه، آگهیهای بزرگ و تبلیغاتی را درباره حکیم نظامی خواهند داشت. با نصب پلاکاردهایی ضمن اطلاعرسانی درباره این شاعر بزرگ ایرانی و هفته بزرگداشت او به عموم مردم کشورها، رایزنان و سفرای ما مقرر شده تا در هر کشوری که حضور دارند در مصاحبههای مطبوعاتی، رادیویی و تلویزیونی حضور پیدا کرده و این هفته و روز حکیم نظامی را به اطلاع همه مردم جهان برسانند.
برای معرفی هر چه بیشتر حکیم نظامی، نیازمند یاری همه طبقات مردم هستیم
ضمن قدردانی از فضای رسانهای کشور که همگی با دریافت و اهمیت اینموضوع بسیج شده تا بتوانند در راستای رسالت اطلاعرسانی و معرفی هرچه بیشتر حکیم نظامی با تنوع تولیدات یاریگر ما باشند، انتظار دارم همه طبقات مردم نیز در این حماسه بزرگ و فرهنگی برای معرفی این حکیم نامدار ایرانی به هر اندازه که میتوانند تشریکمساعی داشته باشند.
منبع: ایرنا