میراث مکتوب- کتاب «بدایع الانشاء» اثر یوسف بن محمد بن یوسف هروی، معروف به حکیم یوسفی یا مولانا یوسفی از دبیران و پزشکان سده دهم هجری، به تصحیح و اهتمام «ندا مراد»، به همت معاونت علمی پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی روانه بازار نشر شد.
در بخشی از مقدمه این اثر به قلم محمود شالوئی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، آمده است: «بدایع الانشاء» اثر یوسف بن محمد بن یوسف هروی، معروف به حکیم یوسفی یا مولانا یوسفی از دبیران و پزشکان سده دهم هجری است. وی، ظاهراً از اهالی خواف خراسان بود که در ماوراء النهر(فرارود) دانش آموخت و در هرات زیست و از ترس سرخ کلاهها (قزلباشان) با پدرش به هند کوچ کرد و در آنجا مورد توجه و عنایت ظهیرالدین بابرشاه قرار گرفت. یوسفی علاوه بر اینکه پزشک دربار بود، به مقام دبیری وی در سالهای ۹۳۷ – ۹۳۲ ق درآمد و پس از بابرشاه در دربار پسرش – همایون شاه – در سالهای ۹۶۴ – ۹۳۷ ق نیز همین سمت را داشت. از آثار پزشکی وی میتوان به علاج الامراض (مشتمل بر ۲۸۹ رباعی)، دلایل النبض، ریاض الادویه، مأکول و مشروب، فوائد الاخبار و… . و از آثار غیر پزشکی وی به انوار حکمت، نصیحت نامه، کلیات یوسفی و… . اشاره کرد. «بدایع الانشاء» نیز کتابی در فن ترسل و نامه نگاری است که یوسفی آن را در سال ۹۴۰ ق برای تعلیم پسرش رفیع الدین حسین و سایر نوآموزان نوشته و مجموعهای از نامهها، توقیعات و محاورات است. این کتاب در ۱۸۴۳م در دهلی به چاپ رسیده، اما در ایران به صورت نسخه خطی و ناشناخته باقی مانده بود. با وجود اهمیت تاریخی و ادبی این اثر، تاکنون پژوهش مستقلی درباره آن صورت نگرفته و در منابع گوناگون، فقط در بخش معرفی دیگر آثار یوسفی هروی ـ به عنوان پزشک و حکیم دوره صفویه ـ به آوردن نامی از آن بسنده شده است؛ در نتیجه این امر، ضرورت توجه به این اثر ارزشمند و چاپ و نشر آن را دو چندان میکند.»
منبع: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی