میراث مکتوب – هفتمین شمارۀ مجلۀ ادبیات تطبیقی، ویژهنامۀ نامۀ فرهنگستان، به تفکیک مقالات، شامل چکیدۀ هر مقاله و متن کامل آن، بر روی وبگاه فرهنگستان زبان و ادب فارسی قرار گرفت.
این شماره از مجلۀ ادبیات تطبیقی، با توجه به اهمیت مطالعات بینارشتهای، ویژۀ «مطالعات بینارشتهای ادبیات تطبیقی» است.
مطالعات بینارشتهای شامل تحقیقاتی است که با در هم تنیدن اطلاعات و نظریههای دو یا چند رشته با شاخههای مختلف علوم، به حل مسائلی میپردازد که پاسخشان در فضای محدود یک رشته یا یک علم به دست نمیآید. بدین سان، مطالعات بینارشتهای افقِ دیدِ وسیعتر و عمیقتری بر روی پژوهشگر میگشاید. ادبیات تطبیقی از دو دیدگاه به تحقیق دربارۀ ارتباط ادبیات با سایر هنرها میپردازد: اوّل اینکه چگونه داستان یا مفهوم یا نمادی مشخص از متن نوشتاری به حوزۀ هنرهای دیداری وارد میشود که در اینجا، پژوهشگر به دنبال کشف فرایند اقتباس است؛ دوم چگونه مفهوم انتزاعی واحدی چون مرگ یا شفقت یا ناامیدی و یأس در ادبیات و سایر هنرها متجلّی می شود.
از آنجا که حوزۀ ادبیات تطبیقی اصولاً بینارشتهای است، میتواند پل ارتباطیای بین جزایر پراکندۀ ادبیات فارسی و خارجی و سایر علوم انسانی در ایران باشد. ضرورت راهاندازی این رشته در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری در ایران احساس میشود. راهاندازی این رشته بهصورت مستقل راه را برای مطالعات بینارشتهای در دانشگاههای ایران خواهد گشود و جوانان علاقهمند و با استعداد این مرزوبوم را به خود جلب خواهد کرد.
عناوین مقالات و نویسندگان هفتمین شمارۀ مجلۀ ادبیات تطبیقی بدین شرح است: «ادبیات تطبیقی نو و اقتباس ادبی: نمایشنامۀ باغوحش شیشهایِ ویلیامز و فیلم اینجا بدونِ منِ توکلی»، عذرا قندهاریون و علیرضا انوشیروانی؛ «همپوشانی ناتورالیسم در ادبیات و امپرسیونیسم در هنر»، ایلمیرا دادور؛ «ترجمههای پسااستعماری»، سوزان باسنت ـ ترجمۀ صالح حسینی؛ «ترجمه نمیتواند تنها متغیّر باشد»، عیسی اَمَنخانی؛ «بررسی تطبیقی مضمون شخصیت در آثار بهمن فرمانآرا و رمان نو فرانسوی»، آرمیتا اصغری؛ «تحلیل ترانشانهای دگردیسی و آیین تشرّف در شاهنامه به روایت تصویر»، م. مهرنگار ـ ر. چیتی ـ ا. خدایار ـ ا. فهیمیفر؛ «اقتباس بینامتنی در مهمان مامان، نمونهای از نگاه حداکثری به اقتباس سینمایی»، ابراهیم سلیمی کوچی و فاطمه سکوت جهرمی.
در بخش گزارش این شماره دو مطلب با عناوین «ادبیات جهان در دانشگاه هاروارد» و «آشنایی با انجمنهای ادبیات تطبیقی جهان» آمده است. همچنین در بخش معرفی و نقد دو کتابِ نظریۀ اقتباس و ادبیات عمومی و ادبیات تطبیقی معرفی و نقد شدهاند. سرمقالۀ هفتمین شمارۀ مجلۀ ادبیات تطبیقی در موضوع «مطالعات بینارشتهای ادبیات تطبیقی» و به قلم دکتر علیرضا انوشیروانی است.
منبع: فرهنگستان زبان و ادب فارسی