میراث مکتوب – دانشنامه بقیع شریف عنوان کتابی است که در زمستان سال گذشته، درباره قبرستان بقیع در مدینه منوّره منتشر شده است.
این اثر، تألیف جناب آقای محمد نوری است که با همکاری چند تن از پژوهشگران جوان، به صورت یک دانشنامه تخصصی نوشته شده و حاوی حدود ۱۷۰۰ مدخل در موضوعاتِ مختلفِ مرتبط با قبرستان بقیع است.
چنانکه مؤلف در مقدمه کتاب خود اشاره کرده، بقیع قبرستانی منحصر به‌فرد با ابعاد، ویژگی‌ها و ظرفیت‌های گوناگون است که نوشتن یک دانشنامه درباره آن را اقتضا می‌کند؛ و با توجه به اینکه مسلمانان با اقدامات خود تا کنون موفق به احیا و بازسازی بقیع نشده‌اند، لذا از طریق اطلاع‌رسانی و آگاهی دادن به نخبگان، لازم است افکار عمومی و نهادهای بین‌المللی را نسبت به اهمیت این قبرستان و لزوم احیای آن ترغیب و تحریک کرد.
مدخل‌های این دانشنامه سرفصل‌ها و محورهای مختلفی را شامل می‌شود که مهم‌ترین موضوعات آنها عبارت‌اند از: تاریخ، جغرافیا، معماری، زیارتگاه‌ها و گنبدهای بقیع، ادعیه و زیارات، اعلام مدفون در بقیع، علوم قرآن و حدیث، فقه و حقوق، کلام و عقاید، ادبیات، سفرنامه‌ها و منابع تاریخی، اسناد و مدارک مهم، موضوع تخریب بقیع و مباحث مرتبط با آن، و سایر موضوعات.
دانشنامه بقیع شریف، اگرچه خالی از اشکالات علمی و محتوایی نیست (از جمله در انتخاب عناوین مداخل و ارجاع به منابع دست دوم در متن مقالات)؛ با این حال با در نظر گرفتن اینکه این اثر گسترده‌ترین کاری است که تا کنون در زمینه قبرستان بقیع ـ به عنوان کهن‌ترین و مقدس‌ترین قبرستان مسلمانان ـ انجام شده، و با توجه به اینکه حجم گسترده و فراوانی از داده‌ها و اطلاعات مربوط به قبرستان بقیع به صورت یک‌جا و در قالب یک دانشنامه گردآوری شده است، آن را به کاری با ارزش و قابل ستایش تبدیل می‌کند.
دانشنامه بقیع شریف در ۱۰۵۰ صفحه به قطع وزیری (شامل پیوست تصاویر)، و همراه با یک لوح فشرده عرضه شده است. شنیده‌های شخصی حاکی از آن است که این اثر با هزینه مؤلف انتشار یافته و نام ناشر آن «صحیفه خرد» قم است.
منبع: گنجینه