میراث مکتوب – مولانا عبدالله هاتفی جامی خرجردی از شعرای شیعه مذهب و بنام سدۀ نهم و سه دهۀ قرن دهم هجری است. او خواهرزادۀ عبدالرحمن جامی است که به تقلید از نظامی اولین اثرش به نام لیلی و مجنون را به نام علیشیر نوایی و به دستور سید قاسم در شهر هرات به پایان برد.
این منظومه دربردارندۀ 2198 بیت است. هاتفی در خاتمۀ لیلی و مجنون به تصریح از نظامی و امیر خسرودهلوی که پیش از وی به سرایش و منظوم کردن این داستان دست یازیده اند و از حامیان قدرتمند و متمولی برخوردار بوده اند، سخن می گوید و در ادامه از بی رونقی بازار حامیان در دورۀ خود گلایه می کند و در ادامۀ گزارش خود از خواجه احمد که از اعقاب شیخ احمد بوده و شاعر را مورد حمایت و تشویق قرار داده، سخن می گوید و در پایان از اینکه دایی اش نورالدین عبدالرحمن جامی، حامی اوست و شاعر به پشت گرمی او قوی دست است یاد می کند.
این منظومه که قریب به 30 نسخۀ خطی در جای جای ایران و جهان از آن موجود و شناسایی شده، چندین بار چاپ شده است؛ ابتدا به سال 1788 م در کلکته، سال 1869 م در لکنهو، سال 1913 در لاهور، سالهای 1270 و 1275 در تهران، سال 1249 مجدداً در کلکته، سپس به سال 1962 م در شهر دوشنبه و در دانشگاه دولتی تاجیکستان توسط سعدالله اسدالله یف – آنگونه که از نسخه بدلها بر می آید بدون هیچ مقدمه و نسخه شناسایی – بر اساس 6 نسخۀ خطی موجود در خارج از ایران تصحیح شده است. حال پس از چاپ سربی این منظومه در ایران بیش از یکصدو بیست و اند سال و در خارج از کشور بیش از پنجاه سال می گذرد، منظومۀ حاضر بر اساس 20 نسخۀ خطی با مقابلۀ نسخۀ چاپی اسدلله یف تصحیح و چاپ شده است.
سعی مصححان در این تصحیح صرفاً به دست دادن متن منقح بر اساس 20 نسخۀ خطی بوده است. همچنین سعی شده است مقدمه ای مختصر در شرح حال هاتفی آورده شود و در پایان نیز اهم نظرات صاحبان تذکره _ از روزگار هاتفی تا دورۀ حاضر – که دربارۀ هاتفی اظهار نظر کرده اند بیان شود.
اقدم نسخه های این تصحیح در موزۀ گلستان به شمارۀ 10180 با تاریخ کتابت 896 ه.ق و نسخۀ دوم با شمارۀ 4655 با تاریخ کتابت 906 ه.ق در دانشگاه تهران نگهداری می شود.
این دو نسخه در زمان حیات شاعر کتابت شده و نسخۀ اقدم 31 سال و نسخۀ دوم 21 سال از مرگ هاتفی کتابت شده اند.
از این 20 نسخه، 15 نسخه دارای کتابت و 5 نسخه فاقد تاریخ کتابت است. 9 نسخۀ مورد استفاده در دانشگاه تهران، 4 نسخه در کتابخانۀ آستان قدس رضوی و 3 نسخه در کتابخانۀ ملی تهران و یک نسخه در کتابخانۀ موزۀ گلستان است که به عنوان نسخۀ اساس در این تصحیح مورد استفاده قرار گرفته است.
هاتفی، عبدالله بن محمد، لیلی و مجنون، مقدمه و تصحیح: مرتضی چرمگی عمرانی، محسن صادقی و تکتم سخدری، مشهد، آهنگ قلم، 244 صفحه، شمارگان:1000 نسخه، قطع: وزیری، بها: 150000 ریال، 1394.