میراث مکتوب- از سوی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، کتاب «کتابخانه شیخ محمد خاتون (پیشوای حکومت عبدالله قطب‌شاه در حیدرآباد جنوب هند)»، با محوریت معرفی نسخه‌های خطی وقفی اسدالله خاتون به این آستان مقدس، روانه بازار نشر شد.
این کتاب از جمله کتاب‌های خاندانی این سازمان به‌شمار می‌آید که با توجه به جایگاه ویژه شناسایی نسخه‌های خطی خاندانی در شناسایی هویت فرهنگی این سرزمین، به کوشش کاظم استادی، در 829 صفحه، در سال جاری منتشر شده است.
در واقع، این اثر شامل مهم‌ترین نسخه‌های خطی ابن‌خاتون پیشوای دولت عبدالله قطب‌شاه، سلطان حکومت حیدرآباد هند است. این نسخه‌ها که مشتمل بر 400 نسخه خطی و دارای اهمیت تاریخی، مذهبی، فرهنگی و سیاسی بسیاری است، در سال 1067 قمری توسط اسدالله بن محمد مؤمن خاتون عاملی بر کتابخانه آستان قدس رضوی وقف شده است.
از 400 نسخه وقف‌شده، 375 نسخه شناسایی شده است که دربردارنده مطالبی در موضوعات فقه و اصول، منطق، کلام و اعتقادات، تفسیر و فلسفه است.
قدمت تمامی این نسخه‌ها به قبل از سال 1059 قمری باز می‌گردد که از نظر تعداد نسخه‌های کهن، منحصربه‌فرد و کم‌نظیر است. حدود 40 نسخه آن نیز متعلق به قرن هفتم و قبل آن است. دراین‌میان، کهن‌ترین نسخه تاریخ‌دار آن نسخه «مجمل اللغه»، اثر احمد بن فارس رازی است که در سال 504 قمری کتابت شده است.
معرفی سرفصل‌های کتاب
از جمله سرفصل‌های این کتاب می‌توان به عناوین «بررسی منشأ نسخه‌های خطی وقفی اسدالله خاتون عاملی به آستان قدس رضوی»، «معرفی برخی از نسخه‌های تملکی شیخ محمد خاتون، در کتابخانه مجلس شورای اسلامی»، «فهرست عناوین نسخ خطی وقفی اسدالله خاتون عاملی در کتابخانه آستان قدس رضوی» و «تجزیه و تحلیل نسخ خطی کتابخانه علامی فهامی شیخ محمد خاتون در آستان قدس رضوی»، اشاره کرد.
همچنین می‌توان از عناوین «پیشنهادهای پژوهشی پیرامون نسخ خطی کتابخانه ابن‌خاتون»، «معرفی کتاب‌های درسی حوزه علمیه حیدرآباد(قرن 11 و 12)، براساس نسخ خطی ابن‌خاتون»، «معرفی چند نسخه خطی از آثار میرداماد در کتابخانه شخصی ابن‌خاتون عاملی»، «فهرست نسخ خطی وقفی اسدالله خاتون در کتابخانه آستان قدس رضوی» و «فهرست مؤلفین نسخ خطی کتابخانه شخصی علامی فهامی شیخ محمد خاتون عاملی»، نام برد.
گفتنی است، کتاب، کتابخانه شیخ محمد خاتون در قطع وزیری، با شمارگان 300 نسخه و بهای 850 هزار تومان، در دسترس اهل علم و پژوهش قرار دارد.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی