کد خبر:39411
پ
5W2A0875-1

نظامی در مرزهای سیاسی نمی‌گنجد و متعلق به ایران فرهنگی است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: نظامی در مرزهای سیاسی امروز چه در آذربایجان چه در ایران نمی‌گنجد و متعلق به منطقه فرهنگی ایران بزرگ است.

میراث مکتوب- مراسم اختتامیه هفته گرامیداشت حکیم نظامی شامگاه یکشنبه ۲۰ اسفند با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از اصحاب فرهنگ برگزار شد.

محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای این مراسم، پیام رییس جمهور به این آیین را قرائت کرد.
متن پیام به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلید در گنج حکیم

سیمای حکیم نظامی شاعر پارسی‌گوی سده ششم هجری که در تقویم ملی کشور روز ۲۱ اسفندماه به نام او مزین گشته، پس از گذشت قرن‌های متمادی همچنان بر پهنه آسمان زبان و ادب فارسی می‌درخشد و مایه فخر همه پارسی‌زبانان و فرهنگ‌مداران در تمامی اعصار است. چکامه‌سرایی که لطف و حسن سخنش دل از ستارگان پرفروغ شعر و ادب فارسی ربوده است و منظومه‌هایش نه فقط از جنبه‌های داستانی بلکه از حیث ظرافت شعر، دامنه واژگان و تعبیرهای زیبا گنجینه‌ای بی‌نظیر، درخشان و سرشار از حکمت را به روی ما گشوده است. آثار غنایی که این حکیم فرزانه سروده در ورای مرزهای جغرافیایی ایران فرهنگی و دیگر اقوام و ملت‌ها نیز تأثیر بسزایی داشته است تا آنجا که به دنبال او منظومه‌های بسیار پرداخته و سروده شده و چون آبی روان در جویبار سنت‌های فرهنگی آنان جاری و ساری گردیده است.
نظامی حکیمی فرهیخته و آموزگاری مشفق است که ایران‌دوستی، دین‌داری و تخلق به اخلاق الهی-انسانی در اشعارش موج می‌زند و با قلمی سحرآفرین و قلمی هنرمندانه به مدایح و ستایش رحمت العالمین پیامبر اکرم (ص) پرداخته و معجزه شگفت‌انگیزش، معراج را به سلک نظم کشیده و تقدیم خوانندگان و دوست‌داران سحر حلال خویش ساخته و افزون بر آن احادیث متعددی را اساس سروده‌هایش قرار داده است. به یقین تأثیر فراگیر آموزه‌های اخلاقی و نصایح نظامی همراه با نظام اندیشه‌ای نظم ماندگار او بر آیات قرآنی و روایات نبوی تکیه‌ای قوی دارد.
وی آزاده‌ای است که آزادی را در سایه دین اسلام یافته و برای ترویج افکار و اندیشه‌های دینی تلاش بی‌دریغ نموده است و با پناه بردن به حریم امن ایمان و شرع از دست دیو ظلمت ربوده و دل از تشویش‌های روزگار رهانیده است، از همان‌رو سرچشمه سخنش سیراب‌گر جان عطش‌ناک مشتاقان حکمت، عرفان و ادب گشته است. اینک در آستانه سومین آیین جهانی گرامیداشت حکیم نظامی که بی تردید باید آن را چونان حلقه واسط اندیش‌ورزان خوش ذوق و زبان در نظر گرفت، فرصت را مغتنم می‌شمارم و از تمامی دست‌اندرکاران سخت‌کوش این آیین خجسته که با عزمی راسخ و همتی ستودنی در پیشبرد اهداف فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و انجام وظایف خطیر حوزه فرهنگ و تمدن کهن کوشیده‌اند تقدیر و تشکر می‌کنم و از درگاه خداوند سلامتی فرهنگ‌بانان و حکمت‌دوستان و عموم تلاش‌گران و علاقه‌مندان را خاصه در ایران عزیز و همیشه سربلند آرزو می‌نمایم.

سید ابراهیم رئیسی؛ رئیس جمهور اسلامی ایران

وزیر فرهنگ پس از قرائت این پیام گفت: این سومین سالی است که مراسم بزرگداشت حکیم نظامی برگزار می شود. این رویکرد از سال ۱۴۰۰ که سال اول فعالیت ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، شروع شد.
او افزود: جریان تکریم و تجلیل بزرگان ایران زمین به فرهنگی در حوزه رفتاری دولت و کنش‌گران فرهنگی تبدیل شده است.
وزیر فرهنگ گفت: در سال جاری مجموعه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، همایش‌ها، نشست ها و جشنواره های بسیاری را برای معرفی اندیشمندان ایران زمین برگزار کرده است. این برنامه‌ها در مورد  اندیشمندانی که هنوز در قید حیات هستند و بزرگانی که در سده های دور و نزدیک در این مرز و بوم مایه افتخار آفرینی شدند و ما به نام آنها افتخار می کنیم برگزار شده است.
اسماعیلی با بیان اینکه در وزارت فرهنگ بدون نگاه به مرزهای سیاسی به اندیشمندانمان توجه می کنیم، ادامه داد: مولوی را بزرگ می شماریم بدون توجه به اینکه در بلخ به دنیا آمده و در قونیه از دنیا رفته است؛ اشعار مولوی حکمت های اصیل به زبان پارسی است و مولوی را افتخار ایران فرهنگی می دانیم.
وزیر فرهنگ تصریح کرد: نظامی را افتخار حوزه فرهنگی اصیل می دانیم. نظامی در مرزهای سیاسی امروز چه در آذربایجان چه در ایران نمی گنجد و متعلق به منطقه فرهنگی ایران بزرگ است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: سایر مفاخر ایران زمین هم به همین نحو است. در سفر به ازبکستان وقتی به بخارا رفته بودیم فارغ از اینکه ابن سینا در بخارا به دنیا آمده و یا در ایران از دنیا رفته است در مورد وی سخن گفتیم.
وزیر فرهنگ گفت: فارغ از اینکه ابن سینا در کجا به دنیا آمده و یا از دنیا رفته است باید گفت متعلق به این سرزمین کهن فرهنگی است که بزرگانی مثل او را در خود پرورش داده و با افتخار و سربلندی آنها را به دنیا معرفی کنیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: در وزارت فرهنگ پایه های ایجاد اقلیم های جدید فرهنگی را بر مبنای مشاهیر پیش بینی کردیم  انشاالله در خوی منطقه جدید فرهنگی خواهیم داشت و در خراسان بزرگ که مملو از مفاخر بزرگ شعر، ادب، فلسفه و فقه است، باغ مفاخر طوس را افتتاح خواهیم کرد.
او افزود: بین سهرورد و همدان محل تولد شیخ اشراق و آرامگاه بوعلی سینا بزرگراه حکمت افتتاح خواهد شد. این بزرگراه به عنوان اقلیمی فرهنگی است و برخلاف مواردی که طرح های اقتصادی با پیوست‌های فرهنگی است این بار طرح‌ فرهنگی با پیوست های اقتصادی ایجاد شده است.
اسماعیلی تأکید کرد: خوشحال هستم که امروز نصب مجسمه نظامی در میدان ونک صورت گرفت.
وزیر فرهنگ در پایان گفت: برای مولوی مشغول ساخت تندیسی جدید هستیم که در تهران نصب خواهد شد؛ این اتفاق برای سایر بزرگان در شهرستان ها نیز رخ خواهد داد و انشاء الله بنایی برای تجلیل و تعظیم از آنها ایجاد خواهد شد. این ها جزء وظایف ذاتی فرهنگ و تمدن دولت مردمی است و همه این اقدامات را با افتخار تقدیم شما دوستداران فرهنگ، حکمت و ادب ایران زمین می‌کنیم.

مفاخر ایران؛ الگوهایی سازنده برای نسل جوان
در ادامه این آیین، محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با بیان این ‌که در آیین بزرگداشت حکیم نظامی از تعدادی مفاخر کشور که درباره معرفی حکیم نظامی تلاش و کوشش داشته اند قدردانی می‌شود، گفت: از استاد سعید حمیدیان چهره ماندگار کشور که درباره حکیم نظامی آثار ارزشمندی را نگاشته و شاگردان بسیاری را تربیت کرده‌اند، همچنین از استاد محمدباقر آقامیری چهره شناخته شده در حوزه هنرهای تجسمی قدردانی می‌شود چرا که این بزرگان تأثیر شگرفی در عرصه ادبی و هنری ایران دارند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در طی این سه سال از همراهی‌های خوبی بهره‌مند بودیم. از رئیس جمهور محترم تا وزیر گرامی فرهنگ به این رویداد ملی کمک کردند. همچنین معرفی شعر و اندیشه حکیم نظامی در بسیاری از دانشگاه‌های داخلی نیز انجام پذیرفت. انجمن ترویج زبان و ادب فارسی با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چندین نشست علمی و تخصصی در موضوعات مرتبط با حکیم نظامی برگزار کرد که تأثیر قابل توجهی در سپهر فرهنگی و ادبی ایران برجای گذاشته است.
او اضافه کرد: در جشنواره تئاتر فجر امسال (چهل و دومین دوره) به آثاری که درباره حکیم نظامی بود، توجه خاص شد.
شالویی یادآور شد: برای گرامیداشت مفاخر تا یک هفته و تا ۱۰ روز مراسم‌هایی خواهیم داشت تا این بزرگان به فراموشی سپرده نشوند و به مثابه الگوهای سازنده برای نسل های جوان و جدید ایران عزیز باشند.
رئیس ستاد ملی بزرگداشت حکیم نظامی تصریح کرد: آثار بزرگان را باید با ساده‌نویسی و با روش‌های روز‌آمد در دسترس علاقه مندان قرار داد و ضروری است که  خیابان های شهرها به نام این بزرگان نام‌گذاری گردد  و سردیس‌ها و تندیس‌های آن ها در میادین و گلوگاه های شهری در معرض دید عموم قرار گیرد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در پایان گفت: برای مفاخر معاصر و گذشته برنامه‌های ویژه‌ای خواهیم داشت، گرامیداشت سعدی شیرازی در سال آینده به طور جهانی برگزار می‌شود و این هفته در  شهر شیراز از ارکستر سمفونیک نظامی نیز رونمایی می‌شود.

جایگاه شامخ نظامی در ادبیات فارسی
در بخش دیگری از این آیین، نظام‌الدین زاهدی سفیر تاجیکستان در ایران در این آیین با اشاره به شاعران بزرگی چون دهلوی، جامی، هاتفی و دیگر شعرای پارسی زبان که در پیروی از خمسه نظامی، خمسه‌های خود را سروده اند، گفت: در مجموع، هفت پیکر و اسکندرنامه و حدود ۲۶۰ مثنوی عارفانه و عاشقانه در زبان فارسی و زبان های دیگر در طول ۸۰۰ سال سروده شده است.
او افزود: شعرایی چون امیرخسرو دهلوی، خواجوی کرمانی و مولانا عبدالرحمن جامی، عبدالله هاتفی و چند شاعر دیگر در نظریه های ماندگار خود سنت های مکتب خمسه سرایی نظامی را به بهترین وجه ادامه داده اند.
زاهدی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: حکیم نظامی از تأثیرگذارترین شاعران فارسی‌گو در شعر زمان خود و اقوام بعدی محسوب می شود. جایگاه شامخ نظامی در ادبیات فارسی و ادبیات منطقه و جهان باعث شده که دانشمندان شرق و غرب در تحقیق و نشر و ترویج آثار ماندگار حکیم نظامی همت گمارند. از جمله در کشور من (تاجیکستان)، همه آثار نظامی به زبان تاجیکی برگردانده شده و در اختیار علاقه‌مندان شعر و ادب قرار گرفته است.
او در پایان گفت: ادب‌پژوهان تاجیک راجع به احوال و آثار نظامی تحقیقات سودمندی انجام داده اند. مردم تاجیکستان، نظامی را به عنوان شاعر مبتکر می‌شناسند که همه آثار خود را به زبان فارسی سروده  است. نمونه های آثار نظامی در کتب درسی، مدارس و دانشگاه های تاجیکستان وارد شده است. تعدادی از خیابان‌ها و نهادهای فرهنگی در شهرها و نواحی تاجیکستان نیز به نام این شاعر  و حکیم بزرگ نام‌گذاری شده است.

تقدیر از نظامی پژوهان
در بخش پایانی این مراسم از محمدباقر آقامیری، سعید حمیدیان و یوگنی ادواریچ از روسیه به عنوان استادان نگارگری و نظامی پژوهی قدردانی شد و جایزه‌ای به مجید شاه حسینی رئیس فرهنگستان هنر برای چاپ نفیس «خمسه شاه طهماسبی» تعلق گرفت.
هیوا حسن پور به عنوان برگزیده و سید وفاعلی میرعمادی به عنوان شایسته تقدیر آثار برتر بخش رساله و پایان نامه درباره حکیم نظامی معرفی شدند.
رونمایی از دوره 2 جلدی مجموعه مقالات همایش ملی حکیم نظامی با عنوان«نظام سخن»، نقالی و نظامی خوانی و اجرای برنامه های متنوع موسیقایی از دیگر بخش های اختتامیه این همایش ملی بود.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلید مقابل را فعال کنید

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ابوریحان و خیابان دانشگاه، شمارۀ 1182 (ساختمان فروردین)، طبقۀ دوم، واحد 8 ، روابط عمومی مؤسسه پژوهی میراث مکتوب؛ صندوق پستی: 569-13185
02166490612