مدیرکل موزههای وزارت میراث فرهنگی از پیگیری حقوقی ۲۰ پرونده استراد آثار تاریخی ایران خبر داد و از نتیجه آخرین پیگیریها برای بازگشت اوراق قرآن سرقتشده از ایران گفت.
هادی میرزایی اظهار کرد: درحال حاضر ۲۰ پرونده استرداد آثار تاریخی ایران در مرحله پیگیری حقوقی است که بازگرداندن باقیماندۀ الواح هخامنشی یکی از این پروندهها به شمار میآید. همچنین درحال پیگیری هستیم تا قرآن خط کوفیِ سرقتشده، به ایران بازگردانده شود.
او درباره آخرین پیگیریهای انجامشده برای بازگرداندن این قرآن، توضیح داد: استرداد این قرآن یکی از مهمترین پروندهها به شمار میآید. این قرآن خط کوفی سال ۱۳۸۲ در سرقتی مسلحانه از موزه پارس شیراز دزدیده شد. اوراقی از این قرآن که گفته شده یکی از قدیمیترین قرآنهای خط کوفی موجود در ایران است، از ایران خارج شده و در موزه لوور و حراجی کریستیز شناسایی شد. پس از پیگیریهای آقای مرتضی کریمنیا، محقق و پژوهشگر نسخههای قرآنی، و با هماهنگی نمایندگی ایران در پاریس، اوراقی از این قرآن از حراجی کریستیز خارج شد و در مرحله اثبات مالکیت برای استرداد آن به ایران هستیم.
میرزایی گفت: با انجام این مرحله، اوراق موجود در موزه لوور را نیز میتوان به ایران بازگرداند.
ماجرای سرقت این قرآن خط کوفی از این قرار است که در آخرین ساعات کاری موزه در روز چهارشنبه ۲۷ فروردین ۱۳۸۲، ۴ نفر با تهیه بلیت وارد موزه پارس شیراز شدند، سپس نقاب به سر کشیدند و با اسحله نگهبانان را تهدید کرده و یک ویترین را شکستند و یک کتاب خطی را دزدیدند. مقامات شهر شیراز یک روز بعد اعلام کردند «در این سرقت، یک جلد قرآن خطی (کوفی) به سرقت رفته است.»
درباره سرنوشت آن دزدها هرگز خبری داده نشد، اما مرتضی کریمینیا حدود دو دهه پیگیر این قرآن بود، تا آنکه دو ورق از آن قرآن کوفی، پنجشنبه ۴ آبان ۱۴۰۲، با قیمت پایه بین ۱۵ تا ۲۰ هزار پوند در وبسایت کریستیز برای حراج گذاشته شد. مدتی بعد، اما خانه حراج کریستیز اعلام کرد که در حال بررسی ادعای سرقت این برگهاست و فروش آنها را متوقف کرده است. یک سخنگوی این حراجی هم در پاسخ به بیبیسی گفته بود کمی قبل از به حراج گذاشتن این اثر گزارشهایی به کریستیز رسید و این حراجی بهسرعت تصمیم گرفت حراج آن را به تعلیق درآورد تا تحقیقات بیشتری درباره آن انجام دهد.
نظر کریمینیا، پژوهشگر نسخ قرآنی بر این است که سارقان احتمالا قرآن کوفی را ورق ورق کرده و از ایران خارج کردهاند.
درباره این قرآن گفته شده است که یک نسخه منحصر به فرد از کتابت مصحف شریف و متعلق به قرن دوم یا سوم هجری است. نسخهای که توسط کاتبان ایرانی به نگارش درآمده و به لحاظ نوع نوشتار و تذهیب، بیهمتا معرفی شده است. این کتاب خطی با شماره ۵۴۸ در موزه پارس شهر شیراز نگهداری میشد.
منبع: ایسنا