میراث مکتوب – كتاب فتوح خراسان، اثر ابوالحسن مدائنی (225 ـ 135 ق) از كهن ترین آثاری است كه درباره تاریخ خراسان تالیف شده است.
اگرچه از این كتاب نیز همانند دیگر آثار مدائنی و بسیاری از مورخان سده های نخستین هجری نسخه ای به دست ما نرسیده است، به نظر می رسد چنین كتابی نباید از سوی مورخان دوره های بعد نادیده گرفته شده باشد و احتمالاً اجزایی از آن در آثار این نویسندگان نقل شده و محفوظ مانده است. نویسنده براساس این فرض، با پژوهشی كتابخانه ای به جستجویی گسترده در منابع تاریخی پرداخته و بخش های بسیاری از این كتاب را در لابه لای سطور و صفحات این آثار، به خصوص تاریخ الامم و الملوك طبری، مشاهده و استخراج نموده است. این مستخرجات در قالب 160 خبر مستقل تدوین شد. با تحلیل محتوای این اخبار، اطلاعات بسیاری درخصوص راویان مدائنی در این اثر، آغاز و انجام كتاب، محتوا و ویژگی ها و نیز امتیازات آن به دست می آید.
متن کامل این مقاله نوشتۀ عبدالرحیم قنوات که در فصلنامۀ علمی – پژوهشی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی (سال ششم، تابستان 1394، شمارۀ 19) منتشر شده است اینجا بخوانید.