میراث مکتوب- در شماره 90 «نامۀ فرهنگستان؛ ویژۀ فرهنگ‌نویسی» (خرداد و تیر 1403)، صفحات 109 تا 126 مقاله‌ای با عنوان «ضرورت تصحیح مجدد تفسیر سورآبادی» به چاپ رسیده است.
نویسندگان مقاله عبارتند از: اکرم‌السادات حاجی‌سیدآقایی، دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، محمدحسن حسن‌زاده نیری، دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی، و علی‌اشرف صادقی، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
نویسندگان در چکیدۀ مقاله خود آورده‌اند: «تفسیر سورآبادی (سورابانی)، معروف به تفسیرالتفاسیر، تفسیری است فشرده و کامل از قرآن مجید به زبان فارسی، اثر ابوبکر عتیق نیشابوری، که درحدود ۴۷۰ تا ۴۸۰ هجری تألیف شده‌است. قصه‌ها، بخش‌ها، نسخه‌ها و سرانجام کل این اثر به صورت‌های گوناگون انتشار یافته و صورتِ کاملِ آن در پنج مجلد، به کوشش علی‌اکبر سعیدی سیرجانی در سال ۱۳۸۱ به طبع رسیده‌است.
در این مقاله کوشیده‌ایم کاستی‌ها و اشکالات این تصحیح را نشان دهیم و ضرورت تصحیح دوبارﮤ آن را یادآور شویم. در این راستا، افزون بر متن چاپی سیرجانی، از سه نسخۀ قونیه (مورخ ۷۲۳ تا ۷۲۵)، دیوان هند (مورخ ۷۳۰) و لایدن (مورخ ۷۶۹) بهره برده‌ایم و نشان داده‌ایم که ناشناخته بودن نسخه یا نسخه‌های اساس، معرفی نشدن نسخه‌ها و ویژگی‌های آن‌ها، نامعلوم بودن شیوﮤ تصحیح و انتقادی نبودن آن، ناقص ماندن بخش نسخه‌بدل‌ها، بی‌توجهی به تحولات آوایی و ضبط واژه‌های مشکول، افتادگی‌ها و بدخوانی‌ها و برخی لغزش‌ها در تصحیح واژه‌های کم‌کاربرد مهمترین اشکالاتِ این چاپ بوده‌است. این ایرادات به‌حدی است که معنی و مفهوم برخی واژه‌ها دگرگون شده و با آنچه مؤلف درصدد بیان آن بوده اختلاف پیدا کرده‌است.»
برای مطالعۀ متن کامل مقاله کلیک کنید.
