شرح المقدمة فی الکلام

این کتاب چاپ نسخه برگردان نسخه ای خطی است از کتاب شرح مقدمة الکلام که اصل آن در مجموعه عاطف افندی در کتابخانه سلیمانیه استانبول نگهداری می شود. این نسخۀ نفیس و کهنسال شرحی است از عالمی امامی از حلب در سدۀ ششم قمری بر مقدمۀ شیخ طوسی در علم کلام که می دانیم خود از آثار بسیار ارزشمند شیخ است. این رسالۀ کوتاه شیخ طوسی، موسوم به مقدمۀ فی المدخل الی علم الکلام درباره مصطلحات متکلمان و خاصه مباحث آنان در رابطه با مسائل لطیف و از آن جمله حقیقت وجود و اعراض و صفات و افعال است. اهمیت این کتاب برای آموزش و تعلیم و تعلم و بحث در مجالس درس تا آنجا بوده که نه تنها خود شیخ طوسی بعدا دست کم یک شرح بر آن نگاشت ، بلکه چندین شرح بر این کتاب تاکنون شناسایی شده که از آن جمله شرحی مفقود از قطب الدین راوندی موسوم به جواهرالکلام فی شرح مقدمة الکلام است.
کتاب شرح المقدمه از نقطه نظر آشنایی با تاریخ تحولات علم کلام در میان امامیه بسیار ارزشمند است، این کتاب در دورانی نوشته شده که ما اطلاعات زیادی از تحولات کلامی متکلمان امامی آن دوران نداریم و تنها نمونه های محدودی از آثار کلامی از آن زمان باقی مانده است. در این اثر سعی شارح این است که در حدود متن مقدمۀ ، به شرح و تفسیر مباحث کلامی بپردازد. از کتاب پیداست که نویسندۀ دانشمندی آشنا به مباحث کلامی و جزئیات مسائل است.
تفصیل مطالب را دربارۀ شیخ طوسی ، آثار کلامی او و نیز اهمیت کلامی این شرح و هویت نویسندۀ آن در مقدمۀ انگلیسی کتاب ارائه شده است. در این اثر علاوه بر این تصحیحی منقح از متن المقدمه طوسی به همراه مجموعه ای از حواشی توضیحی که هویت نویسنده آن معلوم نیست در این چاپ در اختیار خوانندگان قرار داده شده است.