میراث مکتوب- شبرنگنامه یکی از منظومههای حماسی دربارۀ شبرنگ فرزند دیو سپید است. نام سرایندۀ این منظومه و زمان سرایش آن دانسته نیست. این منظومه مشتمل است بر 2877 بیت و پهلوان اصلی آن، شبرنگ پسر دیو سپید است. شبرنگ پس از آنکه به کشته شدن پدر خود به دست رستم پی میبرد تصمیم میگیرد تا کین پدر را از ایرانیان بگیرد، امّا با همۀ تلاشی که در این راه میکند کاری از پیش نمیبرد و سرانجام به سوی توران گریزان میشود.
دربارۀ گوینده و سدۀ سرایش شبرنگنامه هیچ آگاهی نداریم امّا برخی ویژگیهای سبکی این منظومه نشاندهندۀ آن است که احتمالاً پیش از حملۀ مغول به ایران سروده شده است.
این منظومه تا چندی پیش از این که به كوشش ابوالفضل خطیبی و گابریله واندنبرگ پیرایش و تصحیح شود در میان پژوهشگران ادب حماسی نیز چندان شناخته شده نبود.
رضا غفوری در مقالۀ «شبرنگنامه و بررسی ویژگیهای اساطیری و ادبی آن» که پیش از تصحیح و انتشار این منظومه در شمارۀ 59 آینۀ میراث به چاپ رسیده است، ضمن نقد و بررسی این نظر که نبرد رستم با شبرنگ، در طومارهای نقّالی شاهنامه بازتاب یافته است پرداخته و سپس عمدهترین ویژگیهای اساطیری و ادبی این منظومه را نشان داده است.
شبرنگنامه و بررسی ویژگیهای اساطیری و ادبی آن، آینۀ میراث شماره 59، پاییز و زمستان 1395، صفحه 53-73
متن کامل مقاله را در اینجا ببینید!