میراث مکتوب- ایران گردی را از استاد ایرج افشار یاد گرفتیم. آن مرحوم با شوریدگی و عشقی سرشار به ایران برای دیدن مظاهر تمدنی و شناسایی میراث مکتوب ایرانی و اسلامی به سراسر ایران سفر کرد. ره آوردهای سفرهای او از توان و بیان امثال بنده خارج است. کتاب گلگشت وطن را هر کس بخواند در می یابد که او چگونه ایران را می شناخت.
حال دومین سفر علمی و گردشگری خود را به همراه تنی چند از اعضای هیأت علمی میراث مکتوب به خواف انجام دادیم. تابستان به الموت و گرمارود رفتیم و زمستان به خواف. شهری در استان خراسان رضوی نزدیک تایباد در مرز افغانستان.
بر خلاف سفرهای استاد افشار، ما خودمان برنامه ای نداشتیم. جوانی علاقه مند و کوشا به نام آقای عطوفتی که در حوزه پژوهش های تاریخی فعال بوده و اکنون عضو شورای شهر است، نامه فرستاد و رسماً دعوت کرد و با پیگیریهای مکرر،عزم ما را بر این سفر جزمتر نمود. او می دانست که میراث مکتوب سه جلد از کتاب جغرافیای حافظ ابرو و نیز تاریخ آل کرت را چاپ کرده و سه جلد دیگر یعنی بخش خراسان را به دست سید علی آل داود سپرده تا تصحیح کند. وقتی خبر دار شد که میراث توانسته با لطایف الحیل ميراثمجمع التواریخ به خط حافظ ابرو را از ترکیه به دست بیاورد، ذوق زده شد و قول رونمایی آثار چاپ نشده را برای سال آینده از ما گرفت.
پنجشنبه 19 بهمن با قطار عازم خواف شدیم. 15 ساعت در راه بودیم. تقریباً تمام رفت و برگشت را بیدار بودیم و به گپ و خوش وبش مشغول بودیم. قرار شد تمام مطالب و خاطره ها و گزارش کارشناسان از بازدید ابنیه و آثار تاریخی ثبت و ضبط شود و بعداً به صورت ویژه نامه ای منتشر گردد.
رحم و شفقت و میهمان نوازی مردم خواف بخصوص استادان و مورخان و ادیبان شهر، به قدری دلنشین بود که احساس محرومیت، تحت الشعاع قرار می گرفت. شاید این به خاطر اصالت و ثقافت پیشینۀ فرهنگی این مردم باشد. کثرت مدارس و مساجد و آثار و ابنیۀ تاریخی که به سر پنجۀ هنرمندان ایرانی عصر تیموری و شاهرخ، چشم هر بیننده ای را خیره و مبهوت می کند، و نیز ظهور دانشمندانی چون: ابو بکر بن محمد خوافی مؤلف دو کتاب فوائد و مراقبه ؛ فصیحی خوافی( 845ه.ق) مؤلف مجمل فصیحی؛ خوافی برآبادی صاحب وصیة العارفین ؛ خوافی حسینی نویسندۀ التبر المذاب ؛ مجد خوافی مؤلف روضۀ خلد ؛ حافظ ابرو نویسنده جغرافیای ایران و جهان که بعد از خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی بزرگترین جغرافیدان است؛ ابن حسام خوافی شاعر شهیر و دهها عارف و صوفی دیگر، نشان از عظمت و شکوه این خطّه از خراسان بزرگ دارد.
موسیقی مقامی که به لطف سر پنجۀ لُنکوته (مخفف لُنگِ کوتاه به معنای دستار) به سرهای حنفی مذهب حفظ شده، از دیگر یادگارهای ماندگار این دیار کویری است و البته برای ما هم زیارت پیر دوران حضرت عثمان محمد پرست سعادتی بود تا برای دقایقی با ساز دلنواز خود، صحرای دلهامان را آبیاری کند و احوال بی حالمان را منقلب…
به هر روی خاطراتی به یاد ماندنی از این سفر عایدمان شد که تا کنون نشده بود. ان شاء الله تفصیل سفرنامه همراهان میراث مکتوب به خواف را به زودی روی سایت خواهیم گذاشت.
حال دومین سفر علمی و گردشگری خود را به همراه تنی چند از اعضای هیأت علمی میراث مکتوب به خواف انجام دادیم. تابستان به الموت و گرمارود رفتیم و زمستان به خواف. شهری در استان خراسان رضوی نزدیک تایباد در مرز افغانستان.
بر خلاف سفرهای استاد افشار، ما خودمان برنامه ای نداشتیم. جوانی علاقه مند و کوشا به نام آقای عطوفتی که در حوزه پژوهش های تاریخی فعال بوده و اکنون عضو شورای شهر است، نامه فرستاد و رسماً دعوت کرد و با پیگیریهای مکرر،عزم ما را بر این سفر جزمتر نمود. او می دانست که میراث مکتوب سه جلد از کتاب جغرافیای حافظ ابرو و نیز تاریخ آل کرت را چاپ کرده و سه جلد دیگر یعنی بخش خراسان را به دست سید علی آل داود سپرده تا تصحیح کند. وقتی خبر دار شد که میراث توانسته با لطایف الحیل ميراثمجمع التواریخ به خط حافظ ابرو را از ترکیه به دست بیاورد، ذوق زده شد و قول رونمایی آثار چاپ نشده را برای سال آینده از ما گرفت.
پنجشنبه 19 بهمن با قطار عازم خواف شدیم. 15 ساعت در راه بودیم. تقریباً تمام رفت و برگشت را بیدار بودیم و به گپ و خوش وبش مشغول بودیم. قرار شد تمام مطالب و خاطره ها و گزارش کارشناسان از بازدید ابنیه و آثار تاریخی ثبت و ضبط شود و بعداً به صورت ویژه نامه ای منتشر گردد.
رحم و شفقت و میهمان نوازی مردم خواف بخصوص استادان و مورخان و ادیبان شهر، به قدری دلنشین بود که احساس محرومیت، تحت الشعاع قرار می گرفت. شاید این به خاطر اصالت و ثقافت پیشینۀ فرهنگی این مردم باشد. کثرت مدارس و مساجد و آثار و ابنیۀ تاریخی که به سر پنجۀ هنرمندان ایرانی عصر تیموری و شاهرخ، چشم هر بیننده ای را خیره و مبهوت می کند، و نیز ظهور دانشمندانی چون: ابو بکر بن محمد خوافی مؤلف دو کتاب فوائد و مراقبه ؛ فصیحی خوافی( 845ه.ق) مؤلف مجمل فصیحی؛ خوافی برآبادی صاحب وصیة العارفین ؛ خوافی حسینی نویسندۀ التبر المذاب ؛ مجد خوافی مؤلف روضۀ خلد ؛ حافظ ابرو نویسنده جغرافیای ایران و جهان که بعد از خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی بزرگترین جغرافیدان است؛ ابن حسام خوافی شاعر شهیر و دهها عارف و صوفی دیگر، نشان از عظمت و شکوه این خطّه از خراسان بزرگ دارد.
موسیقی مقامی که به لطف سر پنجۀ لُنکوته (مخفف لُنگِ کوتاه به معنای دستار) به سرهای حنفی مذهب حفظ شده، از دیگر یادگارهای ماندگار این دیار کویری است و البته برای ما هم زیارت پیر دوران حضرت عثمان محمد پرست سعادتی بود تا برای دقایقی با ساز دلنواز خود، صحرای دلهامان را آبیاری کند و احوال بی حالمان را منقلب…
به هر روی خاطراتی به یاد ماندنی از این سفر عایدمان شد که تا کنون نشده بود. ان شاء الله تفصیل سفرنامه همراهان میراث مکتوب به خواف را به زودی روی سایت خواهیم گذاشت.
اکبر ایرانی- میراث مکتوب