میراث مکتوب – پل ریکور یکی از برجستهترین فیلسوفان هرمنوتیک دوران معاصر است.
زمان و حکایت، مشتمل بر سه کتاب مستقل، اثر محوری اوست. دلمشغولی اساسی، در تمامی آثار این اندیشمند برجسته، فهم هستی از دریچهای تازه یعنی از دریچهی تأویل متن است. بدینروی در زمان و حکایت، نگاه فلسفی به نقاط تلاقی ادبیات و فلسفه، تحلیل امکانات و ظرفیتهای حکایت از رهگذر تأمل در مقولههای زمان، و کاوش در باب نوآوری معناشناختی بهمدد استعاره شاکلههای اساسی این اثر بزرگ است. در طول این مباحثه رشتههای بسیاری مطرح میشود، ازجمله پدیدهشناسی زمان، تاریخنگاری و نظریهی حکایت داستانی.
در زمان و حکایت ۱، ریکور با ارائۀ دو مقدمهی مستقل، یکی نظریهی زمان قدیس آوگوستینوس و دیگری نظریهی پیرنگ ارسطو، مدافع این نظریه است که حکایت شامل سه بُعد تقلیدی است در ارتباط با زمان زیسته، زمان خاص پیرنگ و زمان خوانش. زمانمندی تجربهی بشری و حکایتشدن این زمان منجر به تلاقی شیوهی تاریخی و شیوهی داستانیِ حکایت میشود. این چهارچوب کلی در این کتاب برمبنای حکایت تاریخی مطرح شده است.
در زمان و حکایت ۲، نظریهی راویانگی که در بخش اول کتاب یک مطرح شده است این بار نه در عرصهی حکایت تاریخی که در عرصۀ حکایت تخیلی مطرح میشود و موضوع اصلی این کتاب تجزیه و تحلیل پیکربندی زمان در حکایت تخیلی و از طریق آن است.
در زمان و حکایت ۳، تلاش نویسنده اثبات این نکته است که پدیدهشناسی، پس از طی راهی دراز از قدیس آوگوستینوس تا هایدگر، برخلاف جامعهشناسی، ناگزیر به معضلآمیزی زمان منتهی میشود. قسمت دوم نشان میدهد که بوطیقای حکایت چگونه، با استفاده از امکانات متقاطع تاریخ و داستان تخیلی، از راه خوانش به بنبستهای اندیشه پاسخ میدهد.
ریکور، پل، زمان و حکایت (3 جلدی)، مترجم: مهشید نونهالی، 558 صفحه، قطع: رقعی، بها: 560000 ریال، 1397.