میراث مکتوب – با جست وجو در زیروبم تاریخ، با اطلاعات گوناگونی مواجه می شویم که ممکن است برای ثبت تاریخ کارآ یا ناکارآمد باشند و این همان تفکیکی است که تاکنون و شاید به درستی در عملکرد نویسندگان تاریخ هنر لحاظ شده است.
به آن معنا که اطلاعات عمده ، برداشت و اطلاعات جزئی کنار گذاشته میشوند. بدیهی است نگارش مقاله ای برای درج در یک دانشنامه یا حتی کتاب های معمول تاریخ منوط به پرهیز از حواشی و تکیه بر کلیات مورد بحث و درخور اعتناست؛ اما مسأله این جاست که در روزگار ما شکل استفاده از محتویات تاریخ به میزان زیادی تغییر کرده و محتوای مورد تقاضا را نمی توان صرفاً در دانشنامه ها جست.
به عبارتی تاریخ کارآمدتر و گسترده تر از آن چیزی است که تاکنون به آن تکیه و تأکید کرده ایم. اکنون رسانه های متعدد و نحله های علمی متنوع، تشنه اطلاعات گوناگون با شیوه های پیالی خاص هستند؛ به طور مثال در گذشته، توجه به عادت و خصوصیت های فردی و حوادث کوچک که گاه به صورت خاطره در محافل نقل میشد، اکنون می تواند دریچه ای به روانکاوی اشخاص و آثارشان تلقی شود و همین اطلاعات به ظاهر جزئی در ریزه کاری ها بسیار متنوع و پرشمار هستند.
از این رو می توان این پرسش را پیش کشید که «آیا شیوه های معمول نگارش تاریخ ، هم چنان می بایست پرعادت قديم رفتار کنند؟ آيا حوادث روزگار را می توان دسته بندی و به مهم و بی اهمیت تقسیم کرد؟ » در این کتاب ارجاع مؤلف به تاریخ، از منظر اسناد است و بر این گمانم که مراجعه به استاد، زوایای متنوع تری از شخصیت و پدیده های تاریخی را شفاف سازی می کنند و تاریخ از این منظره وسعت و حجم بیشتری می یابد.
حامدی، محمدحسن، جستارهایی در تاریخ هنر، تهران، پیکره، 520 صفحه، قطع: وزیری، بها: 1000000 ریال، 1397.