میراث مکتوب- در کتابخانۀ آستان قدس رضوی مجموعه‌ای شامل سه نسخۀ خطی با عنوان «ترجمۀ تورات» نگهداری می‌شود که تاکنون پژوهشی روی آن‌ها انجام نگرفته و با توجه به افتادگی برگ‌های نخست آن مجموعه، مؤلفش ناشناخته مانده بود. مقدمۀ جداشده این اثر اخیراً در کتابخانۀ آیت‌الله گلپایگانیِ قم با عنوان مصباح الظلمات فی تفسیر التورات کشف شده است.
در این مقاله برخی از ابعاد ناشناختۀ مجموعۀ آستان قدس با تحلیل درون‌متنی تبیین شده است. در این بررسی روشن شده که مؤلف مجموعۀ مذکور، عالم شیعی، زین‌العابدین بن محمد است که در کاظمین می‌زیسته و این تفسیر را در فاصلۀ سال‌های 1225-1226ق به درخواست میرزا عیسی قائم‌مقام (د. 1237ق) از طرف نایب‌السلطنه عباس‌میرزا (د. 1249ق) که به آشنایی با مضامین تورات علاقه‌مند شده بود، نوشته است.
حیدر عیوضی و رسول جعفریان، نویسندگان مقالۀ «مصباح الظلمات فی تفسیر التورات: تفسیری شیعی بر اسفار خمسه»، در این مقاله پس از ارائۀ ادله‌ای در تأیید پیوند مقدمۀ کشف‌شده و مصباح الظلمات و بیان ویژگی‌های این متن، برخی شرایط اجتماعی گذار از ردّیه‌نویسی به تفسیر کتاب مقدس را بررسی کرده‌اند. این مقاله در شمارۀ 64 مجلۀ علمی پژوهشی آینۀ میراث به چاپ رسیده است.
برای مطالعۀ متن کامل مقاله کلیک کنید.