میراث مکتوب – «بیست و پنج جستار» عنوان کتاب جدیدی است که بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار به تازگی منتشر کرده است. این کتاب که رسالاتی از تصحیحات محمدتقی دانش‌پژوه را دربر می گیرد به کوشش قدرت‌الله پیشنماززاده فراهم آمده است.
در بخشی از مقدمۀ کتاب که توسط مصطفی محقق داماد، ریاست شورای تولیت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، نوشته شده آمده است: «”جستارهای دانش‌پژوه” عنوانی است که زنده یاد ایرج افشار برای همکار و دوست دیرینش به مناسبت صدمین سال تولد او از سال ها پیش تا یک ماه قبل از بدرود این دنیای فانی در دست مطالعه و بررسی داشت و همواره ترتیب مقالات، گفتارها، فصل بندی و چگونگی تصحیح و نگارش آن را رهنمون بود؛ بیست و پنج جستار پرمایۀ دانش پژوه را از میان سیصد و اندی مقاله و گفتارش، آنچه را مرتبط با اهداف مفاد وقفنامۀ بنیاد موقوفات بود، گزینش نموده و پس از آن، همکاران را بر آن داشت تا با مطابقت خبر و دست نوشتۀ استاد فقید آن ها را آمادۀ طبع سازند.»
بیست و پنج جستار در پنج بخش: پژوهش های تاریخی، رساله های تاریخی، اسناد تاریخی، وقف نامه و کتاب ها و نسخه ها تدوین شده است. بخش نخست این کتاب که پژوهش های تاریخی را در بر گرفته است به آیین بنیاد شهریاری و بخشی از زندگانی شاه طهماسب می پردازد. نمونه ای از تاریخ سالنامۀ ایران، آمار مالی و نظامی ایران در ۱۱۲۸، اصفهان و طاووس خانۀ آن، آیین نامه شاه طهماسب در قانون سلطنت، و شوکت نامه عناوین بخش دیگر کتاب بیست و پنج جستار است. مؤلف در بخش سوم به بررسی برخی اسناد تاریخی روزگار صفویه و قاجار پرداخته است؛ بررسی دو سند مربوط به گرگان و سه سند تاریخی و جغرافیایی از روزگار صفویه از جمله این اسناد است. بخش چهارم کتاب به وقف نامه بارگاه محمود کیا، وقف نامه های ساری و نیز آستانه های مازندران و گنجینۀ آستانۀ ستی فاطمه (س) در قم اختصاص یافته است. بخش پنجم و پایانی ۹ کتاب و نسخه را در بر گرفته که تاریخ واقعه تبریز، اسب نوبتی بر در کاخ ابو مسلم، قانون ناصری و جامع ناصری و رسائلی در عقاید اجتماعی شماری از آن مجموعه است.
یادآور می شوم که: مقالات دانش پژوه پیش از این در فهرست نگاری و در زمینۀ نسخه پردازی و ورّاقی و گنجوری و دبیری و آیین آن در مجموعۀ «حدیث عشق» در بزرگداشت آن زنده یاد توسط انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نشر یافت و آثار فقهی و کلامی وی در قم و توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در نرم افزارهای تخصصی آن مرکز و در سایت پژوهشگاه علوم انسانی در دسترس محققین قرار گرفت و آثار خطی موسیقایی نیز در مرکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده بود.
در بخشی از مقدمۀ کتاب که توسط مصطفی محقق داماد، ریاست شورای تولیت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، نوشته شده آمده است: «”جستارهای دانش‌پژوه” عنوانی است که زنده یاد ایرج افشار برای همکار و دوست دیرینش به مناسبت صدمین سال تولد او از سال ها پیش تا یک ماه قبل از بدرود این دنیای فانی در دست مطالعه و بررسی داشت و همواره ترتیب مقالات، گفتارها، فصل بندی و چگونگی تصحیح و نگارش آن را رهنمون بود؛ بیست و پنج جستار پرمایۀ دانش پژوه را از میان سیصد و اندی مقاله و گفتارش، آنچه را مرتبط با اهداف مفاد وقفنامۀ بنیاد موقوفات بود، گزینش نموده و پس از آن، همکاران را بر آن داشت تا با مطابقت خبر و دست نوشتۀ استاد فقید آن ها را آمادۀ طبع سازند.»
بیست و پنج جستار در پنج بخش: پژوهش های تاریخی، رساله های تاریخی، اسناد تاریخی، وقف نامه و کتاب ها و نسخه ها تدوین شده است. بخش نخست این کتاب که پژوهش های تاریخی را در بر گرفته است به آیین بنیاد شهریاری و بخشی از زندگانی شاه طهماسب می پردازد. نمونه ای از تاریخ سالنامۀ ایران، آمار مالی و نظامی ایران در ۱۱۲۸، اصفهان و طاووس خانۀ آن، آیین نامه شاه طهماسب در قانون سلطنت، و شوکت نامه عناوین بخش دیگر کتاب بیست و پنج جستار است. مؤلف در بخش سوم به بررسی برخی اسناد تاریخی روزگار صفویه و قاجار پرداخته است؛ بررسی دو سند مربوط به گرگان و سه سند تاریخی و جغرافیایی از روزگار صفویه از جمله این اسناد است. بخش چهارم کتاب به وقف نامه بارگاه محمود کیا، وقف نامه های ساری و نیز آستانه های مازندران و گنجینۀ آستانۀ ستی فاطمه (س) در قم اختصاص یافته است. بخش پنجم و پایانی ۹ کتاب و نسخه را در بر گرفته که تاریخ واقعه تبریز، اسب نوبتی بر در کاخ ابو مسلم، قانون ناصری و جامع ناصری و رسائلی در عقاید اجتماعی شماری از آن مجموعه است.
یادآور می شوم که: مقالات دانش پژوه پیش از این در فهرست نگاری و در زمینۀ نسخه پردازی و ورّاقی و گنجوری و دبیری و آیین آن در مجموعۀ «حدیث عشق» در بزرگداشت آن زنده یاد توسط انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نشر یافت و آثار فقهی و کلامی وی در قم و توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در نرم افزارهای تخصصی آن مرکز و در سایت پژوهشگاه علوم انسانی در دسترس محققین قرار گرفت و آثار خطی موسیقایی نیز در مرکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده بود.
تهیه و تنظیم خبر از سهیلا یوسفی