میراث مکتوب – این کتاب، نسخه‌برگردان دستنویسی از مرات‌الجمال به خط مولف کتاب، ادریس بن حسام‌الدین علی بدلیسی (856-926ق) است که در کتابخانۀ عارف حکمت مدینه به شمارۀ 38/261 نگهداری می‌شود.
کمال‌الدین ادریس بدلیسی از منشیان، مورخان، شاعران، خطّاطان و دولتمردان ایرانی‌تبار در دولت عثمانی بوده و در کنار این ویژگی‌ها، مسلک و مرامی صوفیانه و عارفانه داشته و در علوم قرآنی و حکمت الهی و تاریخ‌نگاری و شاعری از افراد شناخته شدۀ زمان خود بوده و اشعاری به سه زبان ترکی، عربی و فارسی با تخلّص ادریس سروده است. ادریس بدلیسی سرانجام در سال 926ق در استانبول درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شده. از وی آثار زیادی برجای مانده که شماری از آنها تحقیق و تصحیح شده‌اند، و برخی به صورت خطی مانده‌اند.
کتاب مرات‌الجمال به زبان فارسی در موضوع عرفان و در قالب مناظرۀ مهر و ماه نوشته شده و بدلیسی در طی این مناظرات به بحث دربارۀ آفرینش عالم هستی و تجلّی نور الهی و تعبیۀ سلطان عشق در ذرّات آفریده‌های باری تعالی پرداخته و به طور مفصل به مبحث حقیقت محمدی وارد شده است. علاوه بر موضوع اصلی کتاب، داستانهای فرعی متعددی نیز در میانۀ متن کتاب به چشم می‌خورد که جای تحقیق و بررسی دارند. نویسنده برای تاکید و تاثیر بیشتر گفتار خود گه‌گاه از آیات، احادیث، ابیات فارسی و عربی و ضرب‌المثلها استفاده کرده که بر ملاحت و شیرینی گفتارش افزوده است.
در مقدمۀ این کتاب، دستنویس کتابخانۀ عارف حکمت که به خط خود ادریس بدلیسی است و دو نسخه مهم دیگر این کتاب معرفی شده و در انتهای کتاب نیز نمایه‌های مفیدی استخراج شده که شامل نمایۀ آیات، احادیث، اعلام، اشعار فارسی، اشعار عربی و ضروب امثال است. نکتۀ جالب توجه اینکه محقّق این کتاب تمامی اشعار فارسی و عربی را مأخذیابی کرده و محل ارجاع آنها را به وضوح نشان داده است.
مرات‌الجمال در قطع وزیری و در 308 صفحه در سال جاری توسّط انتشارات تمثال در شمارگان 500، به چاپ رسیده و جناب آقای دکتر علیرضا قوجه‌زاده بر آن مقدمه نوشته و متنش را تحقیق و بررسی کرده است. قیمت چاپ سیاه و سفید آن 40000 تومان و قیمت چاپ رنگی آن 85000 تومان است.
منبع: کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی