میراث مکتوب – جلد دوم کتاب «گل نبشته های باروی تخت جمشید» در دو بخش توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی منتشر شد. در بخشی از یادداشت سید محمد بهشتی- رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری- و کاظم موسوی بجنوردی – رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی- در معرفی کتاب، آمده است:
کتاب حاضر سومین مجلّد از گِل نبشتههای باروی تختجمشید متنهای A-G است که در کاوشهای سالهای 1313-1312 در دو اتاق در استحکامات شمال شرقی تختجمشید یافت شدند. این گل نبشتهها سندهای امور مالی ایالت فارس در سالهای سیزدهم (509 پ. م.) تا بیست و هشتم (494 پ. م.) پادشاهی داریوش بزرگ را در بر میگیرند و آگاهی بسیاری از آنچه در زمان داریوش بزرگ در ایالت فارس (محدودهای که کم و بیش همانند فارس در زمان ساسانیان را در بر میگرفته) میگذشته، به ما میدهند: جابجایی کالا (چون گندم، جو، آرد، شراب، آبجو و برخی میوهها چون توت و امرود و چهارپایانی چون بز، گوسفند و گاو)، دریافت، ذخیرهسازی برای مصرف انسان و دام و نیز بذر برای کاشت، پرداخت دستمزد به کارگزاران دولتی، از شاه گرفته تا خدمتکارانِ کارگران و نیز چهارپایان مستقر در محل و یا در حال سفر، پرداخت هزینههای سفر و نیز نامه و گزارشهای سالانۀ عملکرد یک مکان به صورت «روزانه» و «سالانه». در آغاز ممکن است این گل نبشتهها در بر دارندۀ سندهای تکراری یک دستگاه مالی به نظر آیند، اما سرشار از واژههای ایرانی هستند. با شناخت درست ریشههای ایرانی این واژهها، میتوان از شغلها و حرفههای گوناگون آن دوره آگاه شد. همچنین با نام میوهها، رستنیها و چهارپایانی برخورد میکنیم که هنوز در زبان فارسی و یا گویشهای آن به جای ماندهاند. افزون بر این با نام جایهای بسیاری که برخی از آنها هنوز دارای همان نامها هستند (چون شیراز، نیریز و…) برخورد میکنیم که میتوان جای در حدود 300 تا 350 مکان نامبرده شده را مشخص کرد.
نقش مهرهای روی گلنبشتهها، که بسیاری از آنها نام دارندۀ آن را در بر دارند (چون نقش مُهر کوروش یکم و داریوش) میتواند آگاهی بسیاری در مورد هنر و اندیشههای آن دوره، خواه اسطوره و خواه واقعی، در اختیار پژوهشگران بگذارند.
مایۀ خشنودی بسیار است که اکنون این مجلد از گلنبشتههای باروی تخت جمشید، خوانش پروفسور ریچارد تریدول هَلِک، ترجمه و ویرایش استاد نستوه عبدالمجید ارفعی به مشتاقان این نوع تحقیقات عرضه میشود. افزون بر این نباید از یاد برد که این اثر خجسته، در حقیقت مرهون سالها حمایت و همکاری مدیران و دست اندرکاران پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است که باید قدردان این تلاشهای بیشائبه و ارزشمند بود.
کتاب «گِل نبشتههای باروی تخت جمشید» متن های G– A با خوانش دکتر ریچارد هلک و ترجمه و تألیف عبدالمجید ارفعی توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی(مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی) در شمارگان ۵۰۰ نسخه و در هزار و بیست صفحه به زبان فارسی و انگلیسی با قیمت ۱۳۸ هزار تومان منتشر و روانه کتابفروشی ها شده است.