میراث مکتوب – اسطوره از جهاتی با معانی عرفانی پیوند تنگاتنگ دارد. در واقع برای بیان این معانی، چه بسا اسطوره کارآمدترین وسیله باشد. حتی می توان گفت که اسطوره در مراتب بالا گویی اساساً برای بیان تجربه های باطنی و رازورانه ساخته شده است. مواجید و کرامات صوفیانه خود خصلت اسطوره ای یافته اند و بیش از آنکه بازتاب واقعیت خارجی باشند تجربه های عارفانه وصف ناپذیری هستند که به اسطوره مبدل گشته اند. مکتب تصوف با جهان بینی خود نوع خاصی از ادبیات را پدید آورده و پرورده و از طریق محاکات تجارب باطنی، اسطوره ساز شده است.
فهم و تفسیر ظرایف و مکنونات سخنان و سروده های بزرگان تصوف بدون آشنایی با اساطیر و نمادها و شئون گوناگون آنها میسر نیست. اسطوره ها طی قرون و اعصار، با هاله ای از معانی متعدد و متنوع پدید آمده اند و بر حسب فضای معنوی هر دوره و به اقضای موقعیت، در سخنان و سروده های صوفیانه، از جنبه یا جنبه هایی، از آنها بهره جویی شده است.
آنچه خواندید مقدمۀ مقاله ای است با عنوان «بازتاب درون مایه های چند اسطوره در آثار عرفانی و صوفیانه فارسی» به قلم مجدالدین کیوانی که در صفحۀ ۵۹ شماره اخیر نامۀ فرهنگستان به چاپ رسیده است. در این مقاله، نمونه وار بازتاب درون مایه های چند اسطوره در آثار منظوم و منثور نویسندگان و شاعران صوفی مشرب بررسی شده است.
دیگر مقالاتی که در این شماره به چشم می خورد، عبارتند از:
کار تحقیقی و آشنایی با منطق و مفاهیم بنیادی ریاضیات و فلسفه: احمد سمیعی (گیلانی)
کُنج یا گنج؟: فتح الله مجتبایی
منابع دیگری از پیشینۀ داستان شیخ صنعان: مهدی علیائی مقدم
نوروز در مشرق آفریقا: منصور لوایی
آراء شارل پِگی درباره تاریخ: گزارش احمد سمیعی (گیلانی)
تحلیل داستان کوتاه «لاتاری» با توجه به اسطوره کهن الگوی قربانی: بهناز علی پور گسکری
تعبیر سلطانی و فواید زبانی، ادبی و مردم شناختی آن: مختار کمیلی
تبیین سیاست های حکومتی در تاریخ بیهقی و کلیله و دمنه: مریم صادقی و سمیه فلاح مغاری
سیمین دانشورِ نویسنده، سیمین دانشورِ پژوهشگر: سایه اقتصادی نیا
رفع ابهام از بیتی کنایه آمیز در منظومه درخت آسوری: علیرضا بلند اقبال
از پِرس به ایران (سیر و سفر معنوی): ونسان مونتی؛ ترجمه: احمد سمیعی (گیلانی)
ونسان مونتی (احوال و آثار و گرایش اعتقادی او): طهمورث ساجدی
ترکیب در زبان فارسی (۷): علاءالدین طباطبایی
چهل و ششمین شماره مسلسل نامه فرهنگستان (فرهنگستان زبان و ادب فارسی)؛ دوره دوازدهم، شماره دوم: تابستان ۹۰؛ مدیر مسئول: غلامعلی حداد عادل؛ سردبیر: احمد سمیعی (گیلانی)؛ قطع وزیری؛ ۱۹۸ صفحه و به بهای ۲۵۰۰۰ ریال
فهم و تفسیر ظرایف و مکنونات سخنان و سروده های بزرگان تصوف بدون آشنایی با اساطیر و نمادها و شئون گوناگون آنها میسر نیست. اسطوره ها طی قرون و اعصار، با هاله ای از معانی متعدد و متنوع پدید آمده اند و بر حسب فضای معنوی هر دوره و به اقضای موقعیت، در سخنان و سروده های صوفیانه، از جنبه یا جنبه هایی، از آنها بهره جویی شده است.
آنچه خواندید مقدمۀ مقاله ای است با عنوان «بازتاب درون مایه های چند اسطوره در آثار عرفانی و صوفیانه فارسی» به قلم مجدالدین کیوانی که در صفحۀ ۵۹ شماره اخیر نامۀ فرهنگستان به چاپ رسیده است. در این مقاله، نمونه وار بازتاب درون مایه های چند اسطوره در آثار منظوم و منثور نویسندگان و شاعران صوفی مشرب بررسی شده است.
دیگر مقالاتی که در این شماره به چشم می خورد، عبارتند از:
کار تحقیقی و آشنایی با منطق و مفاهیم بنیادی ریاضیات و فلسفه: احمد سمیعی (گیلانی)
کُنج یا گنج؟: فتح الله مجتبایی
منابع دیگری از پیشینۀ داستان شیخ صنعان: مهدی علیائی مقدم
نوروز در مشرق آفریقا: منصور لوایی
آراء شارل پِگی درباره تاریخ: گزارش احمد سمیعی (گیلانی)
تحلیل داستان کوتاه «لاتاری» با توجه به اسطوره کهن الگوی قربانی: بهناز علی پور گسکری
تعبیر سلطانی و فواید زبانی، ادبی و مردم شناختی آن: مختار کمیلی
تبیین سیاست های حکومتی در تاریخ بیهقی و کلیله و دمنه: مریم صادقی و سمیه فلاح مغاری
سیمین دانشورِ نویسنده، سیمین دانشورِ پژوهشگر: سایه اقتصادی نیا
رفع ابهام از بیتی کنایه آمیز در منظومه درخت آسوری: علیرضا بلند اقبال
از پِرس به ایران (سیر و سفر معنوی): ونسان مونتی؛ ترجمه: احمد سمیعی (گیلانی)
ونسان مونتی (احوال و آثار و گرایش اعتقادی او): طهمورث ساجدی
ترکیب در زبان فارسی (۷): علاءالدین طباطبایی
چهل و ششمین شماره مسلسل نامه فرهنگستان (فرهنگستان زبان و ادب فارسی)؛ دوره دوازدهم، شماره دوم: تابستان ۹۰؛ مدیر مسئول: غلامعلی حداد عادل؛ سردبیر: احمد سمیعی (گیلانی)؛ قطع وزیری؛ ۱۹۸ صفحه و به بهای ۲۵۰۰۰ ریال
معرفی نشریه از زکیه بیات