میراث مکتوب – اولین دفتر از گنج نامۀ رضوی، مجموعه مقالاتی است که با اشراف محمد وفادار مرادی و به سعی و اهتمام کارشناسان و فهرست نگاران اداره مخطوطات و دیگر موسسات فرهنگی تهیه شده است. در این اثر با توجه به وسعت کاری این حوزه، دفتر حاضر در سه بخش: ویژگی های نسخه شناسی و هنر سلجوقی؛ معرفی قرآن های عصر سلجوقی؛ و معرفی جزوات قرآنی دوره سلجوقی تنظیم گردیده و در هر بخش مقالات مربوط ارائه شده است.
یکی از عناوین بخش اول، شناخت کاغذ عصر سلجوقی با تأکید بر نسخه های خطی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی به قلم محمدوفادار مرادی است که در آن سعی شده است به نکات حائز اهمیتی پرداخته شود، از جمله: شناخت واژه کاغذ و آرایه های نگارش در متون منظوم، به ویژه دواوین عصر سلجوقی و مقایسه آن با کاغذهای نسخه ها و مصاحف شریفه مورخ و محرر این دوره موجود در گنجینه کتابخانه حضرت امام رضا علیه السلام و نیز طبقه بندی انها بر اساس جنس الیاف تشکیل دهنده و بعضاً اسامی آنها، مناطق و بلادی که صنعت کاغذ سازی در آنجا رواج داشته است و همچنین انواع و اقسام کاغذهای شایع، معرفی گردد تا مقدمه ای هر چند اندک باشد در شناخت واقعی و کامل کاغذهای قرن ۵ و ۶ ق. و بالمآل زمینۀ تحقیق جامع و پژوهش کامل نگارش های بعدی در این حوزه فراهم آید.
نگارنده، در بخش ویژگی کاغذها چنین آورده است: از آنجا که کاغذهای بغدادی و سمرقندی ویژگی های نزدیک به هم دارند، همگی تقریباً نرم و لطیف هستند و رنگ آنها اعم از حنایی و یا نخودی روشن است و از کاغذ سمرقندی آهار بیشتری دارد زیرا لطافت و نرمی حاصل از درصد زیاد پنبه آن محسوس است و به دلیل کتان کمتر به کار رفته جهت صافی، صیقلی و شفافی آهار بیشتری نیاز دارد. لبۀ کاغذ همانند سمرقندی لطیف و پرزدار نیست اما در مقابل نور، متن الیافها حالت افشان دارد و اثر نخ های طور و صافی به سختی قابل رویت است.
مرکب حروف و کلمات روی کاغذ برجسته تر از سمرقندی و با دقت و حساسیت زیاد قابل لمس است. در برخی اوراق سطح کاغذ پوست پوست شده. مرکب، برخلاف سمرقندی از پشت ورق علی رغم ضخامت نمایان شده است. در تورق صدای کاغذ خشن تر از سمرقندی است، اگر چه بالذات اصلا خشن و خشک نیست… . در ادامه نویسنده مقاله مطالبی را درباره کاغذ شامی و کاغذ خانبالغ آورده است.
گنج نامۀ رضوی (سال اول- دفتر اول)، گاهنامه ویژه کتابسازی و نسخه شناسی؛ به صاحب امتیازی آستان قدس رضوی؛ مدیر مسئول: محمدهادی زاهدی؛ سردبیر: محمد وفادار مرادی؛ در قطع وزیری؛ با ۲۳۱ صفحه و به بهای ۵۰۰۰۰ ریال منتشر شده است.
یکی از عناوین بخش اول، شناخت کاغذ عصر سلجوقی با تأکید بر نسخه های خطی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی به قلم محمدوفادار مرادی است که در آن سعی شده است به نکات حائز اهمیتی پرداخته شود، از جمله: شناخت واژه کاغذ و آرایه های نگارش در متون منظوم، به ویژه دواوین عصر سلجوقی و مقایسه آن با کاغذهای نسخه ها و مصاحف شریفه مورخ و محرر این دوره موجود در گنجینه کتابخانه حضرت امام رضا علیه السلام و نیز طبقه بندی انها بر اساس جنس الیاف تشکیل دهنده و بعضاً اسامی آنها، مناطق و بلادی که صنعت کاغذ سازی در آنجا رواج داشته است و همچنین انواع و اقسام کاغذهای شایع، معرفی گردد تا مقدمه ای هر چند اندک باشد در شناخت واقعی و کامل کاغذهای قرن ۵ و ۶ ق. و بالمآل زمینۀ تحقیق جامع و پژوهش کامل نگارش های بعدی در این حوزه فراهم آید.
نگارنده، در بخش ویژگی کاغذها چنین آورده است: از آنجا که کاغذهای بغدادی و سمرقندی ویژگی های نزدیک به هم دارند، همگی تقریباً نرم و لطیف هستند و رنگ آنها اعم از حنایی و یا نخودی روشن است و از کاغذ سمرقندی آهار بیشتری دارد زیرا لطافت و نرمی حاصل از درصد زیاد پنبه آن محسوس است و به دلیل کتان کمتر به کار رفته جهت صافی، صیقلی و شفافی آهار بیشتری نیاز دارد. لبۀ کاغذ همانند سمرقندی لطیف و پرزدار نیست اما در مقابل نور، متن الیافها حالت افشان دارد و اثر نخ های طور و صافی به سختی قابل رویت است.
مرکب حروف و کلمات روی کاغذ برجسته تر از سمرقندی و با دقت و حساسیت زیاد قابل لمس است. در برخی اوراق سطح کاغذ پوست پوست شده. مرکب، برخلاف سمرقندی از پشت ورق علی رغم ضخامت نمایان شده است. در تورق صدای کاغذ خشن تر از سمرقندی است، اگر چه بالذات اصلا خشن و خشک نیست… . در ادامه نویسنده مقاله مطالبی را درباره کاغذ شامی و کاغذ خانبالغ آورده است.
گنج نامۀ رضوی (سال اول- دفتر اول)، گاهنامه ویژه کتابسازی و نسخه شناسی؛ به صاحب امتیازی آستان قدس رضوی؛ مدیر مسئول: محمدهادی زاهدی؛ سردبیر: محمد وفادار مرادی؛ در قطع وزیری؛ با ۲۳۱ صفحه و به بهای ۵۰۰۰۰ ریال منتشر شده است.