دکتر علی الوردی مورخ و جامعه شناس عراقی در اين كتاب با نگاهی جامعه شناختی مقدمه ابن خلدون را بررسی کرده و در کتاب منطق ابن خلدون کوشیده منطق جدید مخصوص ابن خلدون را که در مقابل منطق ارسطویی قرار می‌گیرد تبیین کند.
سخن الوردی در این کتاب آن است که تا قبل از ابن‌خلدون، بر اساس شیوه ارسطویی تأکید بر «صورت» پدیده‌ها بود و نه «ماده»ی آن و همین امر موجب در غلتیدن آدمیان به عالم انتزاع و دور شدن از جزئیات زندگی شده بود.
ابن‌خلدون اولین کسی بود که جامعه انسانی را به شیوه‌ای واقعی مطالعه کرد. او حوادث تاریخی را مستقل از پدیده های اجتماعی بررسی نکرد.
«ماده» نزد او «محتوای اجتماعی» پدیده‌ها و رخدادها بود که در واقعیت وجود دارد. بنابراین ابن خلدون به امور به اعتبار «محتوای مادی» آن می نگرد که به شبکه حیات متصل و مرتبط است.
الوردی محور نظریه‌ی ابن خلدون را نه عصبیت یا دولت، بلکه بدویت و تمدن و تزاحم آن‌ها می‌داند که نوعی چرخه اجتماعی پدید می‌آورد که باعث تغییر مستمر جامعه انسانی می‌شود. کشف و فهم موضوع دوقطبی ایستایی و پویایی در مظاهر اجتماعی از دستاوردهای نظریه ابن‌خلدون است. بدین جهت در نگاه ابن‌خلدون همه پدیده‌ها می‌توانند واجد جنبه خوب و بد باشند و چنین نیست که اگر چیزی خوب یا بد باشد تا ابد بر آن حال باقی بماند.
دکتر الوردی در این کتاب در سه پاره و 13 فصل، مروری بر جنبه‌های مختلف حیات علمی و عملی ابن‌خلدون داشته باشد و منطق فکری او را استخراج کند. او در پاره اول کتاب، مبادی و ویژگی‌های منطق قدیم، یعنی منطق صوری ارسطویی را بر می‌شمرد و دیدگاه‌های جاحظ، غزالی و ابن‌تیمیه را در این مورد بیان می‌کند و موضع ابن‌خلدون را در برابر قوانین سه‌گانه تفکر در منطق قدیم توضیح می‌دهد.
در پاره دوم کتاب، راز شکوفایی تفکر خلدونی را با پرهیز از تحلیل تک‌عاملی بیان می‌کند و عوامل متنوع پدیدآورنده و پیشران نظریه او را بررسی می‌کند. تأثیر بسیاری از پیشینیان بر افکار و عقاید ابن خلدون را مطرح می‌کند و به تفصیل، بدین پرسش می‌پردازد که آیا ابن‌خلدون فیلسوف است.
مدل سلوک ابن‌خلدون را نیز بر اساس دیدگاه جامعه‌شناختی رابطه رفتار و تفکر تحلیل می‌کند. در پاره پایانی به چگونگی توجه اروپایی‌ها به مقدمه ابن‌خلدون می پردازد و نسبت ابن‌خلدون را با جامعه‌شناسی جدید بیان می‌کند و دیدگاه‌های او را درباره منشأ دولت و موضوع بدویت و تمدن و نقش عصبیت در آن تشریح می‌شود.
كتاب منطق ابن خلدون (جستاری در اندیشه‌ی واقع‌گرای ابن‌خلدون از نگاه دکتر علی الوردی) نوشته مسعود بینش در 200 صفحه به بهاي 95000 ريال در سال 1393 از سوي نشر پژواك منتشر شده است.