میراث مکتوب – محمدحسین ساکت، پژوهشگر، در پی درگذشت استاد حسن لاهوتی در گفت و گو با مرکز پژوهشی میراث مکتوب گفت: کارهایی مرحوم لاهوتی از نظر علمی بسیار زبان زد است و همه با ترجمه های خوب او آشنا هستند. رشتۀ اصلی استاد لاهوتی زبان انگلیسی بود و به دلیل ذوق و علاقۀ شخصی به ادبیات و عرفان روی آورده بود.
خبر تأسف بار درگذشت استاد حسن لاهوتی را ساعتی پیش شنیدیم. دربارۀ آشنایی خود با ایشان برای ما صحبت بفرمایید.
من از سال ۱۳۶۰ شاید هم زودتر با مرحوم حسن لاهوتی آشنا بودم. چه آن زمان که به دیدن استاد آشتیانی می رفتیم و آقای لاهوتی میزبان او بود و چه بعداً در انجمن های ادبی و مرکز پژوهش های آستان قدس. آقای لاهوتی در سبزوار محصل بود و بعدها هم در آنجا معلمی کرد. انسان بسیار خوش ذوق و خوش بزمی بود. ویولن می نواخت. خانم ایشان در کتابخانه دانشکدۀ ادبیات دانشگاه فردوسی کار می کرد. بسیار خانم خوش برخورد و خوبی بود. مرحوم لاهوتی سال های سال در کنار استاد جلال الدین آشتیانی بود. استاد آشتیانی دست او را گرفت و هم نشینی با ایشان برای استاد لاهوتی ترقی علمی و مسلکی را به همراه داشت. این دو تا آخر با هم بودند.
آخرین ارتباط شما با ایشان به چه زمانی باز می گردد؟
باری برای مشکل حقوقی به من مراجعه کرده بود. چند بار هم به مؤسسۀ میراث مکتوب آمد. آخرین بار او را پیش از بازگشت به آمریکا در جلسۀ سه شنبه های انجمن ادبی استاد محمد قهرمان- که انشاالله سلامت بماند- دیدم. شعری گفته بودند که در آن مجلس خواندند. در آن مجلس فرصت هم صحبتی پیش آمد. بعد به آمریکا رفت. از آقای رضا افضلی، شاعر خراسانی، شنیدم که گویا ایمیل گلایه آمیزی از همسر استاد لاهوتی دریافت کرده بود که از شرایط سخت پیش آمده در آمریکا به سبب بیماری استاد شکایت داشت.
دربارۀ کارها و ترجمه های ایشان صحبت بفرمایید. آثار استاد لاهوتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
کارهایی مرحوم لاهوتی از نظر علمی بسیار زبانزد است. همه با ترجمه های خوب او آشنا هستند. رشتۀ اصلی استاد لاهوتی زبان انگلیسی بود و به دلیل ذوق و علاقۀ شخصی به ادبیات و عرفان روی آورده بود. ترجمه های او بسیار کارهای خوب و ارزشمندی هستند؛ به ویژه ترجمه هایی که از آثار خانم آنه ماری شیمل دربارۀ مولوی انجام دادند.
باخبر شدیم ایشان درخواست داشتند که در آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شوند و گویا با این خواسته موافقت نشده است. در این باره چه می دانید؟
در کنار آرامگاه فردوسی مقبره الشعرایی هست مانند مقبره الشعرای تبریز، که بزرگانی چون گلچین معانی، کمال خراسانی و صاحبکار در آن جا به خاک سپرده شده اند. این مکان فقط برای شعرا در نظر گرفته شده که خوب استاد لاهوتی شاعر نبودند و بنابراین امکان عدم موافقت وجود دارد.
و صحبت پایانی:
استاد لاهوتی آدم زحمت‌کشیده و خودساخته‌ای بود. همه از او به خوبی یاد می‌کنند. خدا ایشان را بیامرزد و انشاالله که باقی بزرگواران را حفظ کند.
خبر تأسف بار درگذشت استاد حسن لاهوتی را ساعتی پیش شنیدیم. دربارۀ آشنایی خود با ایشان برای ما صحبت بفرمایید.
من از سال ۱۳۶۰ شاید هم زودتر با مرحوم حسن لاهوتی آشنا بودم. چه آن زمان که به دیدن استاد آشتیانی می رفتیم و آقای لاهوتی میزبان او بود و چه بعداً در انجمن های ادبی و مرکز پژوهش های آستان قدس. آقای لاهوتی در سبزوار محصل بود و بعدها هم در آنجا معلمی کرد. انسان بسیار خوش ذوق و خوش بزمی بود. ویولن می نواخت. خانم ایشان در کتابخانه دانشکدۀ ادبیات دانشگاه فردوسی کار می کرد. بسیار خانم خوش برخورد و خوبی بود. مرحوم لاهوتی سال های سال در کنار استاد جلال الدین آشتیانی بود. استاد آشتیانی دست او را گرفت و هم نشینی با ایشان برای استاد لاهوتی ترقی علمی و مسلکی را به همراه داشت. این دو تا آخر با هم بودند.
آخرین ارتباط شما با ایشان به چه زمانی باز می گردد؟
باری برای مشکل حقوقی به من مراجعه کرده بود. چند بار هم به مؤسسۀ میراث مکتوب آمد. آخرین بار او را پیش از بازگشت به آمریکا در جلسۀ سه شنبه های انجمن ادبی استاد محمد قهرمان- که انشاالله سلامت بماند- دیدم. شعری گفته بودند که در آن مجلس خواندند. در آن مجلس فرصت هم صحبتی پیش آمد. بعد به آمریکا رفت. از آقای رضا افضلی، شاعر خراسانی، شنیدم که گویا ایمیل گلایه آمیزی از همسر استاد لاهوتی دریافت کرده بود که از شرایط سخت پیش آمده در آمریکا به سبب بیماری استاد شکایت داشت.
دربارۀ کارها و ترجمه های ایشان صحبت بفرمایید. آثار استاد لاهوتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
کارهایی مرحوم لاهوتی از نظر علمی بسیار زبانزد است. همه با ترجمه های خوب او آشنا هستند. رشتۀ اصلی استاد لاهوتی زبان انگلیسی بود و به دلیل ذوق و علاقۀ شخصی به ادبیات و عرفان روی آورده بود. ترجمه های او بسیار کارهای خوب و ارزشمندی هستند؛ به ویژه ترجمه هایی که از آثار خانم آنه ماری شیمل دربارۀ مولوی انجام دادند.
باخبر شدیم ایشان درخواست داشتند که در آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شوند و گویا با این خواسته موافقت نشده است. در این باره چه می دانید؟
در کنار آرامگاه فردوسی مقبره الشعرایی هست مانند مقبره الشعرای تبریز، که بزرگانی چون گلچین معانی، کمال خراسانی و صاحبکار در آن جا به خاک سپرده شده اند. این مکان فقط برای شعرا در نظر گرفته شده که خوب استاد لاهوتی شاعر نبودند و بنابراین امکان عدم موافقت وجود دارد.
و صحبت پایانی:
استاد لاهوتی آدم زحمت‌کشیده و خودساخته‌ای بود. همه از او به خوبی یاد می‌کنند. خدا ایشان را بیامرزد و انشاالله که باقی بزرگواران را حفظ کند.
گفت و گو از سهیلا یوسفی