نور العیون

میراث مکتوب- کتاب نورالعیون، تألیف ابوروح محمد بن منصور بن ابی‌عبدالله بن منصور جرجانی یمانی، معروف به «زرین‌دست» و «معالج»، پزشک دربار ملکشاه سلجوقی (ﺣﮑ : 465-485 ق.) است. این کتاب تا به حال اولین کتاب فارسی در چشم پزشکی شناخته شده که در سال 480 ق. تألیف آن به پایان رسیده و به ملکشاه اهدا گردیده است.

کتاب در ده مقاله ترتیب یافته و اطلاعات آن شالودة دانش پیشینیان در این فن است، به اضافة آنچه مؤلف تجارب و یافته‌های خود را بدان افزوده و کتاب را همچون حنین بن اسحاق به صورت سؤال و جواب طرح‌ریزی نموده و به هدف آموزش این فن، خطاب به فرزندش نگاشته است. از مهمترین مباحث کتاب، مقالة هفتم آن است که در آن به روش‌های جرّاحی چشم پرداخته و بیماری‌های قابل علاج با جراحی و شیوه و ابزار و آلات جراحی هر یک را توضیح می‌دهد.

 

 

کتابشناسی:

نور العیون (فارسی)

ابو روح محمد‌بن منصور‌بن ابی‌عبدللّه جرجانی یمانی مشهور به «زرّین دست»(سدۀ 5)

مقدمه و تصحیح: یوسف بیگ باباپور زیر نظر مهدی محقّق

تهران: 1391- 841 ص/ قطع وزیری

شابک: 2-054-203-600-978

با همکاری انتشارات سفیر اردهال

میراث مکتوب: 244

 

شایستۀ تقدیر در سی و یکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران (1392)